Teodor Wierzbowski: Różnice pomiędzy wersjami

Od 1882 r. wykładowca literatury polskiej na [[Uniwersytet Warszawski|Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim]] (w [[język rosyjski|języku rosyjskim]])<ref>J. Tazbir, ''Dwie chrestomatie przed sądem potomności'', „Nauka”, T. I (2004), nr 2, s. 65.</ref>. Od 1886 r. profesor tamże<ref name="Wierzbowski Teodor Feliks 2005">''Wierzbowski Teodor Feliks'', [w:] ''Wielka Encyklopedia Powszechna PWN'', t. 29, Warszawa 2005, s. 284.</ref>. Był twórcą wydanego w 1884 r. zbioru ''Wypisy polskie'' / ''Polskaja chrestiomatia'', zawierającego wypisy z autorów polskich przeznaczone dla szkół średnich, różniące się od innych jednak tym, że komentarz napisany był w języku rosyjskim<ref>J. Tazbir, ''Dwie chrestomatie przed sądem potomności'', „Nauka”, T. I (2004), nr 2, s. 67.</ref>. Począwszy od 1885 r., przez ponad dwadzieścia lat (do 1908 r.) był redaktorem serii wydawniczej „Biblioteka Zapomnianych Poetów i Prozaików Polskich XVI–XVIII w.”<ref name="Wierzbowski Teodor Feliks 2005"/> Napisał również memoriał w 1896 r. ''o dyskryminacji [[język polski|języka polskiego]] na Uniwersytecie i w szkolnictwie średnim Warszawskiego Okręgu Naukowego'' przedłożonego [[namiestnik (Królestwo Polskie)|namiestnikowi]] [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] [[Aleksandr Imeretyński|Aleksandrowi Imeretyńskiemu]], co zaowocowało zrównaniem języka polskiego w nauczaniu z językiem [[język niemiecki|niemieckim]] i [[język francuski|francuskim]]<ref name="J. Tazbir, 2004">J. Tazbir, ''Dwie chrestomatie przed sądem potomności'', „Nauka”, T. I (2004), nr 2, s. 74.</ref>. W 1897 został dyrektorem [[Archiwum Główne Akt Dawnych|Archiwum Głównego]] w Warszawie<ref name="Wierzbowski Teodor Feliks 2005"/>. Podczas swojego ponaddwudziestoletniego zarządzania archiwum wspierał zatrudnianie tam polskiej kadry<ref>A. Rybarski, ''Centralny zarząd archiwalny w odrodzonej Rzeczypospolitej polskiej'', „Archeion”, T. I (1927), s. 3, przyp. 3.</ref>. Od kolejnego roku (1898) był członkiem komisji do spraw nauczania polskiego języka i literatury. Na posiedzeniach tej komisji opowiadał się za zwiększenie ilości materiału w wykładach szkolnych tego języka<ref name="J. Tazbir, 2004"/>. Od 1902 lub 1903 r. należał do [[Akademia Umiejętności|Akademii Umiejętności]]<ref>J. Tazbir, ''Dwie chrestomatie przed sądem potomności'', „Nauka”, T. I (2004), nr 2, s. 74, 75.</ref>. Na marcowym posiedzeniu rady profesorów uniwersytetu w Warszawie, po [[Rewolucja 1905 roku w Królestwie Polskim|protestach studenckich 1905 r.]] opowiedział się za brakiem odpowiedzialności dyscyplinarnej uczestników tychże, wnosił również o [[parytet]] (50%) dla Polaków na etaty [[docent|docenckie]] na uniwersytecie oraz o zagwarantowanie im stanowiska [[rektor]]a, a także o wprowadzenie do programu nauczania wykładów z [[historia Polski|historii Polski]], [[literatura polska|literatury polskiej]] i [[prawo|prawa]] w języku polskim<ref name="J. Tazbir, 2004"/>. W 1907 był jednym ze współzałożycieli [[Towarzystwo Naukowe Warszawskie|Towarzystwa Naukowego Warszawskiego]]<ref name="Wierzbowski Teodor Feliks 2005"/> (wraz z [[Ignacy Chrzanowski|Ignacym Chrzanowskim]] i [[Samuel Dickstein|Samuelem Dicksteinem]] należał do komitetu przygotowującego jego powołanie<ref name="J. Tazbir, 2004"/>). Od grudnia 1908 r. pełnił stanowisko kierownika katedry języka i literatury polskiej na warszawskim uniwersytecie (wykłady wygłaszane były również w tym języku). Po powstaniu w 1915 r. polskiego [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]] nie podjął tam pracy<ref name="ReferenceA">J. Tazbir, ''Dwie chrestomatie przed sądem potomności'', „Nauka”, T. I (2004), nr 2, s. 75.</ref>, mimo że pozostał w zajętej przez [[Niemcy (naród)|Niemców]] Warszawie<ref>A. Rybarski, ''Centralny zarząd archiwalny w odrodzonej Rzeczypospolitej polskiej'', „Archeion”, T. I (1927), s. 4.</ref>.

W 1917 Wierzbicki odmówił uczestnictwa w działającej przy [[Tymczasowa Rada Stanu|Tymczasowej Radzie Stanu]] [[Komisja Archiwalna Tymczasowej Rady Stanu|Komisji Archiwalnej]], chociaż opiniował przedłożone mu przez nią projekty ustawy archiwalnej i regulaminów<ref>A. Rybarski, ''Centralny zarząd archiwalny w odrodzonej Rzeczypospolitej polskiej'', „Archeion”, T. I (1927), s. 4, 5.</ref>. Konflikt osobisty ze [[Stefan Ehrenkreutz|Stefanem Ehrenkreutzem]] trwający jeszcze od 1915 r. miał swoją kulminację w 1919 r. Wtedy to (po objęciu przez tego ostatniego, wcześniej podwładnego Wierzbowskiego w Archiwum Głównym, funkcji kierownika [[Wydział Archiwów Państwowych Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego|Wydziału Archiwów Państwowych]] [[Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego|Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego]]) 21 kwietnia tego roku Wierzbowski podał się do dymisji, w następstwie rozpoczęcia postępowania dyscyplinarnego względem niego (nie uznał w Ehrenkreutzu swojego zwierzchnika). Przez trzy lata (do 1922 r.) mimo formalnego bycia [[emerytura|emerytowanym]], świadczenie to nie było mu wypłacane, co spowodowało konieczność sprzedawania posiadanych książek i [[numizmatyka|numizmatów]]<ref name="ReferenceA"/>.