Wikipedia

Wikipedystka:Ysska/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
UWAGA! Usunięcie treści (strona pozostała pusta)!
Znacznik: Usunięcie całej zawartości strony
Linia 1:
{{Artysta infobox
|imię i nazwisko = Maria Łaszkiewicz
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|grafika =
|opis grafiki =
|pełne imię i nazwisko =
|data urodzenia = [[8 grudnia]] [[1891]]
|miejsce urodzenia = [[Grīva (Dyneburg)|Grīva]]
|data śmierci = [[17 marca]] [[1981]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|narodowość =
|język =
|Alma Mater =
|dziedzina sztuki = [[tkanina artystyczna]]<br />[[rzeźbiarstwo]]
|epoka =
|muzeum artysty =
|ważne dzieła =
|faksymile =
|opis faksymile =
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KK}} {{order|KZ|Z}}
|nagrody =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Maria Łaszkiewicz''' (Maria Łaszkiewiczowa, ur. [[8 grudnia]] [[1891]] w [[Grīva (Dyneburg)|Grīvie]]<ref group="uwaga">W literaturze jako Grzywa na Inflantach, lub Grzywa (ZSSR).</ref>, zm. [[17 marca]] [[1981]] w [[Warszawa|Warszawie]]){{odn|Huml|1989|s=237}} – polska artystka, twórczyni tkaniny artystycznej, rzeźbiarka.
 
== Życiorys i twórczość==
Urodzona w Inflantach{{odn|Huml|1989|s=237}}, znajomość sztuki tkackiej wyniosła z domu rodzinnego<ref name="Zacheta>{{Cytuj książkę | tytuł = Wystawa tkanin Marii Łaszkiewicz | url = https://zacheta.art.pl/public/upload/mediateka/pdf/585d10665ad1f.pdf | miejsce=Warszawa| rok=1968}}</ref>. Początkowo kształciła się w szkole rysunku w [[Ryga|Rydze]], następnie studiowała na [[Akademia Sztuk Pięknych w Monachium|Akademii Sztuk Pięknych w Monachium]], w pracowni rzeźby prof. Schwegerlégo (w okresie 1909–1911), później na [[Académie de la Grande Chaumière]] w [[Paryż]]u, w pracowni rzeźby [[Antoine Bourdelle|Émile’a Antoine’a Bourdelle’a]] (lata 1911–1914){{odn|Huml|1989|s=237}}.
 
Uprawiała tkaninę artystyczną w licznych odmianach, tworząc [[kilim]]y, [[sumak (tkanina)|sumaki]], [[dywan]]y, [[gobelin]]y, [[tkanina nicielnicowa|tkaniny nicielnicowe]], [[tkanina żakardowa|żakardowe]], a także kompozycje przestrzenne{{odn|Huml|1989|s=237}}<ref name="ZPAP">{{Cytuj stronę | url = http://owzpap.org/artysci/laszkiewicz-maria/ | tytuł = Maria Łaszkiewicz | data dostępu = 2020-02-18 | opublikowany = owzpap.org}}</ref>. Pierwsze nagrody zdobywała w okresie międzywojennym – w 1934 otrzymała srebrny medal na wystawie ''Len polski'' w Warszawie, w 1930 i 1936 wyróżnienie na Salonie Jesiennym w Zachęcie{{odn|Huml|1989|s=237}}. Jej pierwsza wystawa indywidualna odbyła się w 1961 w Kordegardzie{{odn|Huml|1989|s=35}}. Artystka ujawniła skłonności eksperymentatorskie, prezentując, obok bardziej typowych kilimów, żakardów i [[tkanina dwuosnowowa|tkanin dwuosnowowych]], nowatorskie dywany z nieprzędzionego runa i sznurka{{odn|Huml|1989|s=35}}.
 
W 1945 przystąpiła do Związku Polskich Artystów i Plastyków{{odn|Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP|s=707}}. Należała do założycielek Pracowni Doświadczalnej Tkactwa Artystycznego [[Związek Polskich Artystów Plastyków|Związku Polskich Artystów Plastyków]] w Warszawie, na potrzeby której udostępniła pomieszczenia w swoim domu na [[Bielany (Warszawa)|Bielanach]] oraz własne urządzenia warsztatowe<ref name="Pracownia">{{Cytuj książkę |nazwisko = Huml |imię = Irena |tytuł = Sztuka przedmiotu – przedmiot sztuki |nazwisko r = Huml |imię r = Irena |rozdział = [Wstęp. W:] 25 lat Pracowni Doświadczalnej Tkactwa Artystycznego ZPAP |wydawca = Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk |miejsce = Warszawa |data = 2003 |isbn = 83-85938-08-7 |strony=84}}</ref>. Od powstania pracowni w 1951 do 1965 pełniła funkcję jej oficjalnej kierowniczki{{r|Pracownia}}.
 
Uczestniczyła w pierwszych pięciu edycjach Międzynarodowego Biennale Tapiserii<ref group="uwaga">Taką polską nazwę konsekwentnie stosuje w swoich publikacjach Irena Huml.</ref> w [[Lozanna|Lozannie]]. Imprezy te doprowadziły do ukształtowania się stylu w tkaninie artystycznej noszącego miano [[Polska szkoła tkaniny|polskiej szkoły tkaniny]]{{odn|Huml|1989|s=39}}. Na pierwszej edycji w 1962 wystawiała – podobnie jak [[Krystyna Wojtyna-Drouet]] – poza Muzeum Kantonalnym, niezależnie od oficjalnej polskiej reprezentacji{{odn|Huml|1989|s=30}}. Dzieła polskich artystów zdobyły duże uznanie{{odn|Huml|1989|s=30}}, zapoczątkowując modę na polską tkaninę artystyczną, dowodem której – zdaniem Ireny Huml – były m.in. nagrody dla polskich artystów w 1962 w konkursie Instytutu Projektowania Wnętrz (American Institute of Interior Designers) w Chicago, w tym złoty medal dla Marii Łaszkiewicz za tkaninę dekoracyjną{{odn|Huml|1989|s=31}}.
 
Na II Międzynarodowym Biennale Tapiserii w Lozannie w 1965 Maria Łaszkiewicz występowała już jako oficjalny członek polskiej reprezentacji{{odn|Huml|1989|s=34}}. Zaprezentowała monumentalny, abstrakcyjny gobelin, utrzymany w szarościach i czerniach{{odn|Huml|1989|s=34}}. Na III edycji w 1967 jako członej reprezentacji oficjalnej{{odn|Huml|1989|s=37}} przedstawiła abstrakcyjny gobelin ''Zorza'', wykonany z włókna wełnianego w technice grzebyczkowej. Dzieło cechowało się wielopłasczyznowością, którą wynikała z zastosowanych układów barwnych oraz zróżnicowanej powierzchni, którą pozwoliła uzyskać zastosowana technologia{{odn|Huml|1989|s=38}}. Artystka pozostawała także w oficjalnym składzie polskiej reprezentacji na IV (1969){{odn|Huml|1989|s=40}} i V (1971) Biennale{{odn|Huml|1989|s=48}}. Na tym ostatnim zaprezentowała pracę ''Samotność'', kojarzącą się z figurą ludzką{{odn|Huml|1989|s=48}}.
 
Kompozycje tkaninowe artystki były różnicowane fakturą, uzyskując charakter reliefowy<ref name="Wiecznie">{{Cytuj książkę |nazwisko = Huml |imię = Irena |tytuł = Sztuka przedmiotu – przedmiot sztuki |nazwisko r = Huml |imię r = Irena |rozdział = Wiecznie młoda twórczość |wydawca = Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk |miejsce = Warszawa |data = 2003 |isbn = 83-85938-08-7 |strony=224-225}}</ref>. Aby uzyskać taki efekt, korzystała z różnych rodzajów włókna oraz technik tkackich, których znała szeroką gamę{{r|Wiecznie}}. Jej prace miały charakter abstrakcyny i refleksyjny{{odn|Huml|1989|s=43}}. Intensywne kolory artystka stosowała rzadko, posługując się głównie naturalnymi, zgaszonymi barwami tworzywa, ewentualnie stosując mocniejszy kolorystycznie akcent dla przełamania komopozycji{{r|Wiecznie}}. Materiał tkany wzbogacała o elementy drewniane – fragmenty konarów, deseczki{{odn|Huml|1989|s=43}}{{r|Zacheta}}.
 
W zakresie rzeźby Maria Łaszkiewicz jest autorką figur dziecięcych przez gmachem szkolnym w Sosnowcu oraz orła przed Cmentarzem Wojskowym w Kielcach{{odn|Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP|s=327}}.
 
== Nagrody i odznaczenia ==
* 1930 – wyróżnienie na Salonie Jesiennym w Zachęcie, Warszawa{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1934 – srebrny medal na wystawie ''Len polski'', Warszawa{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1936 – wyróżnienie na Salonie Jesiennym w Zachęcie, Warszawa{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1959 – Złoty Krzyż Zasługi{{odn|Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP|s=327}}{{r|Zacheta}}
* 1962 – złoty medal na Międzynarodowym Konkursie Instytutu Projektu Wnętrz (AID), Chicago{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1963 – wyróżnienie na wystawie ''Polskie dzieło plastyczne w XV-leciu PRL'', Warszawa{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1969 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski{{odn|Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP|s=327}}
* 1972 – wyróżnienie na IV Festiwalu Sztuk Pięknych w Warszawie{{r|ZPAP}}
* 1975 – wyróżnienie na I Międzynarodowym Triennale Tkaniny Unikatowej i Przemysłowej w Łodzi{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1976 – nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki na VI Festiwalu Sztuk Pięknych w Warszawie{{odn|Huml|1989|s=237}}
* 1976 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski{{r|ZPAP}}
 
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
==Bibliografia==
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Huml | imię = Irena| tytuł = Współczesna tkanina polska | wydawca = Arkady | miejsce = Warszawa | data = 1989 | isbn= 83-213-3340-0 | odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Słownik artystów plastyków: Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP | wydawca = Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków | miejsce = Warszawa | rok = 1972 | odn=tak}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedystka:Ysska/brudnopis”