Komunikacja miejska w Tarnowie: Różnice pomiędzy wersjami

 

== Historia ==

Komunikacja miejska w Tarnowie rozpoczęła swoją działalność w 1911 roku. 25 września na ulice miasta wyjechały pierwsze tramwaje. Linia łączyła dzielnicę Grabówka z [[Tarnów (stacja kolejowa)|Głównym Dworcem Kolejowym]] przy ulicy Dworcowej. W latach 20. XX wieku podjęto decyzję o budowie [[Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach|Państwowej Fabryki Zakładów Azotowych]]. W związku w tym władze miasta podjęły decyzję o uruchomieniu linii autobusowej do zakładów pracy w Mościcach. Oprócz linii łączącej Mościce z [[Rzędzin|Rzędzinem]] utworzono drugą linię z Rzędzina do mostu na rzece [[Biała (dopływ Dunajca)|Biała]] na ul. Krakowskiej. Na początku lat 30. XX wieku tarnowska komunikacja odczuła pierwszy kryzys. Wiele osób straciło pracę przez co linie przestały być rentowne. Zlikwidowano obie linie autobusowe. Kilka lat później wybuchała II wojna światowa. W 1942 roku okupanci zlikwidowani linię tramwajową. W zamian za tramwaj zostały sprowadzone dwa stare autobusy, które kursowały na trasach: Tarnów – Mościce i Rzędzin – ul. Czerwona. W 1944 r. pojazdy zostały wywiezione z miasta. Po wojnie zaczęto odbudowę zniszczeń wojennych oraz budowę nowych zakładów pracy. To wszystko sprawiło, że władze miasta podjęły decyzję o ponownym uruchomieniu linii komunikacyjnych, aby umożliwić mieszkańcom dojazd do pracy. W 1951 roku kursowały dwie linie autobusowe. W 1953 r. utworzono 3 linię do fabryki M-7 (dzisiaj Tamel). W 1957 r. obsługą linii zajęło się Miejskie Przedsiębiorstwo Autobusowe. Firma obsługiwała 5 linii autobusowych. Dopiero w 1960 roku udało się połączyć wszystkie wszystkie podmiejskie osiedla z miastem. W latach 1962 – 1968 utworzono kolejne linie oraz wydłużano istniejące.

Ciągle rozwijano siatkę połączeń, utworzono 3 linii autobusowe w Brzesku. W 1968 roku istniało 18 linii. Autobusy kursowały do następujących miejscowości: Skrzyszów, Zgłobice, Lisia Góra, Breń, Poręba Radlna, Wałki, Pogórska Wola, Niedomice, Żabno, Tarnowiec, Wola Rzędzińska i Nowodworze. W latach 1968 – 1973 utworzono kolejne połączenia z okolicznymi miejscowościami. Takie połączenia uzyskali mieszkańcy: Pleśnej, Łękawicy, Łukowej i Wierzchosławic. W tym czasie z autobusów zniknęli konduktorzy. W 1974 r. uruchomiono połączenie do: Zbylitowskiej Góry, Śmigna, Błonia i Rzuchowej. Rok 1975 przyniósł dla tarnowskiej komunikacji nowe odziały WPK w Bochni, Brzesku i Dębicy. Nadal uruchamiano nowe linie, połączono Bochnię i Brzesko oraz Tarnów z Wojniczem. W II połowie lat 70. XX wieku sytuacja gospodarcza w Polsce pogorszyła się mimo to uruchamiano nowe linie autobusowe. Utworzono połączenia z Bobrownikami Małymi, Radłowem i Dąbrówką Szczepanowicką. W 1979 r. wprowadzono zmiany, które pomagały w przewozie mieszkańców miasta. Było to następujące udogodnienia: połączono Szynwałd ze Zbylitowską Górą, Pogórską Wolę i Błonie oraz Łękawice z Wojniczem. Ponadto uruchomiono 2 nowie linie łączące miasta z Mikołajowicami i Łętowicami. W 1980 r. utworzono kolejne linie autobusowe. W 1983 r. utworzono: linię 30 łączącą basen przy ul. Krasickiego (dzisiaj Piłsudskiego) z ulicą Jasna, linię 31 łączącą Tarnów i Pilzno, linię 32 łączącą osiedle Jasna i Tamel, linię 33 łączącą Laskówkę Chorąską i linię 17 bis łączącą Tarnów z Lisią Górą. Wiele linii uległo wydłużeniu. Trasę linii 17 wydłużono do Wesołej, linii 8 z Szynwałdy do Świniogóry, 6 ze Śmigna do Łukowej, 10 bis z Woli Rzędzińskiej do Górówki, 26 z Łękawicy do Łękawki, a 28 z Bobrownik do Radłowa. Połączono również Tarnów z Trzemesną i Luszowicami.

W Tarnowie funkcjonowały linie sezonowe. W lecie autobusy kursowały do na Górę św. Marcina, do Ostrowa, Gródka nad Dunajcem oraz na Dwudniaki. W zimie linie specjalne kursowały na Górę św. Marcina i na Lubinkę. Początek lat 90. XX wieku przyniósł zmiany gospodarcze, wzrost bezrobocia i rozwój transportu indywidualnego. Mniejsza ilość pasażerów oraz niechęć okolicznych gmin do partycypowania u komunikację zbiorową przyczyniła się do likwidacji dużej części linii podmiejskich. W mieście też modyfikowano linie, a także uruchamiano nowe. Wraz z rozpoczęciem funkcjonowania Szpitala Wojewódzkiego im. Św. Łukasza przy ul. Lwowskiej uruchomiono linię 42 (dzisiaj 33) łączącej osiedle Koszyckie ze szpitalem<ref>{{Cytuj stronę | url = http://mpk.tarnow.pl/pl/o-firmie/historia-mpk | tytuł = Historia MPK}}</ref>. Od 2002 do 2013 roku linie autobusowe obsługiwał równie PKS Tarnów. W 2012 roku miała miejsce reorganizacja komunikacji miejskiej w wyniku, której zlikwidowano 4 linie autobusowe<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.tarnow.pl/Miasto/Aktualnosci-tarnowskie/Zmiany-w-tarnowskiej-komunikacji-miejskiej | tytuł = Reorganizacja linii 2012}}</ref>. W maju 2016 r. uruchomiono linię '''10''' kursującej z pętli Marszałka do parkingu Park&Ride przy ul. Do Huty. Linia została zlikwidowana w listopadzie z powodu małego zainteresowania ze strony pasażerów.<ref>{{Cytuj stronę | url = http://zdik.tarnow.pl/aktualnosci/likwidacja-linii-nr-10-oraz-zmiana-rozkladu-jazdy-linii-nr-5/365 | tytuł = Likwidacja linii 10}}</ref> W tym samym roku w lipcu uruchomiono tymczasową linię '''101'''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://komunikacja.tarnow.pl/aktualnosci/zmiany-w-tarnowskiej-komunikacji-miejskiej-od-25-czerwca-i-1-lipca-2016-r/332 | tytuł = Linia 101}}</ref>. Linia miała na celu przewóz pasażerów w miejscu gdzie kursowała linia 1 przed budową wiaduktu na ul. Gumniskiej. Została zlikwidowana w czerwcu 2017 roku. Jej trasę ponownie przejęła linia 1.<ref>{{Cytuj stronę | url = http://zdik.tarnow.pl/aktualnosci/zmiany-w-tarnowskiej-komunikacji-miejskiej-od-24-czerwca-2017-r/394 | tytuł = Likwidacja linii 101}}</ref>