Mord w Puchałach Starych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zbędne
infobox
Linia 1:
{{Zamach infobox
|nazwa = Zbrodnia w Puchałach Starych
|grafika = Cerkiew św. Michała Archanioła w Wólce Wygonowskiej 4.JPG
[[Plik:Cerkiew |opis św.grafiki Michała Archanioła w Wólce= Wygonowskiej 4.JPG|thumb|Tablica przy wejściu do [[Cerkiew św. Michała Archanioła w Wólce Wygonowskiej|cerkwi w Wólce Wygonowskiej]].]]
|państwo = Polska
|miejsce = [[Puchały Stare]]
|data = {{dts|31|1|1946}}
|godzina =
|liczba zabitych = 30
|liczba rannych =
|typ ataku = [[masowe morderstwo]]
|sprawca = [[Romuald Rajs]]
|współrzędne = 52°40′N 22°52′E
|kod mapy = powiat bielski (województwo podlaskie)#Polska |wariant mapy = 1945
|commons =
|wikinews =
}}
[[Plik:Podlaskie - Bielsk Podlaski - Bielsk Podlaski - Wojska Polskiego - Cmentarz Wojenny 08.JPG|thumb|Mogiła furmanów na cmentarzu wojennym w [[Bielsk Podlaski|Bielsku Podlaskim]].]]
[[Plik:Cerkiew św. Michała Archanioła w Wólce Wygonowskiej 4.JPG|thumb|Tablica przy wejściu do [[Cerkiew św. Michała Archanioła w Wólce Wygonowskiej|cerkwi w Wólce Wygonowskiej]].]]
'''Mord w Puchałach Starych''' – mord 30 [[Prawosławie|prawosławnych]] chłopów białoruskich dokonany 31 stycznia 1946 w lesie koło miejscowości [[Puchały Stare]] na [[Województwo podlaskie|Podlasiu]], za które to przestępstwo odpowiada oddział [[Pogotowie Akcji Specjalnej|Pogotowia Akcji Specjalnej]] [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|Narodowego Zjednoczenia Wojskowego]] pod dowództwem [[Romuald Rajs|Romualda Rajsa]] (ps. „Bury”).
 
== Przebieg ==
27 stycznia 1946 oddział NZW „Burego” dotarł do wsi [[Łozice (województwo podlaskie)|Łozice]], dokąd zjechali się na wozach [[chłopi]] z kilkunastu okolicznych wsi. Partyzanci uniemożliwili im opuszczenie miejscowości. Zatrzymano 40–50 chłopów posiadających najlepsze konie i wozy (pozostałych puszczono wolno, nakazując pozostanie jakiś czas we wsi). Mieli oni pełnić rolę transportu oddziału, który następnie wyruszył w kierunku [[Hajnówka|Hajnówki]]. W drodze „Bury” uwolnił niektórych furmanów deklarujących pochodzenie polskie{{r|IPN}}. Część jednostki pod dowództwem Rajsa wracała do obozu przez [[Krasna Wieś|Krasną Wieś]], gdzie zażądano od sołtysa, Grzegorza Bondaruka (później zastrzelonego za przynależność do partii [[komunizmPolska Partia Robotnicza|komunistycznejPolskiej Partii Robotniczej]]), oddania 40 furmanek i przydzielenie dla oddziału furmanów. Wydarzenie to zostało przerwane przez przelatujący samolot, co spowodowało pośpieszny odjazd napastników. Ze wsi zdążyło odjechać 13 chłopów z wozami, z których po jakimś czasie 6 do niej powróciło{{r|IPN}}.
 
31 stycznia oddział dotarł do miejscowości [[Puchały Stare]], gdzie w pobliskim lesie oddział „Burego” rozstrzelał 30 spośród zatrzymanych furmanów, wypuszczając przy tym kilka osób które zadeklarowały polskie pochodzenie. Jednym z wątków w sprawie śledztwa IPN było podejrzenie, że furmani zostali zlikwidowani przez oddział „Burego” jako konfidenci„konfidenci i zdrajcyzdrajcy”, jednak ustalenia śledztwa nie wykazały, by sprawcy kierowali się takimi kryteriami<ref name=IPN>{{Cytuj stronę|url=http://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/komunikaty/9989,Informacja-o-ustaleniach-koncowych-sledztwa-S-2802Zi-w-sprawie-pozbawienia-zycia.html|tytuł=Informacja o ustaleniach końcowych śledztwa S 28/02/Zi|data=30.06.2005|opublikowany=[[Instytut Pamięci Narodowej]]}}</ref>. Sam „Bury” zeznawał w późniejszym procesie, iż furmanów rozstrzelano za „złe ustosunkowanie się do nielegalnych organizacji”<ref name="Kułak53">{{Cytuj pismo | autor = Jerzy Kułak | tytuł = Pacyfikacja wsi białoruskich w styczniu 1946 | czasopismo = Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej | wolumin = 8/2001 | strony = 53 | issn = 1641-9561}}</ref>.
 
== Epilog ==