Kościół św. Józefa w Krakowie (Podgórze): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
drobne redakcyjne
Linia 65:
|współrzędne = 50°2′36″N 19°56′59.7″E
|commons = Category:Saint Joseph church in Kraków-Podgórze
|www = http://jozef.diecezja.pl/beta/
}}
[[ Plik:Rynek_Podgorski.jpg|245px|thumb|Kościół św. Józefa pod koniec XIX wieku]]
Linia 71:
'''Kościół św. Józefa''' – zabytkowy kościół [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]] znajdujący się przy [[Ulica Jana Zamoyskiego w Krakowie|ul. Jana Zamoyskiego]] 2 w [[Kraków|Krakowie]].
 
Usytuowany w [[Rynek Podgórski w Krakowie|Rynku Podgórskim]] na północnych stokach [[Krzemionki Podgórskie|Krzemionek Podgórskich]] w południowo-środkowej części Krakowa. Obiekt wraz z dzwonnicą i ogrodzeniem został wpisany do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]] [[zabytek|nieruchomych]] województwa małopolskiego.
 
== Historia ==
Linia 81:
 
== Architektura ==
Budowla neogotycka, trójnawowa z transeptem i ambitem wokół prezbiterium oraz kaplicami przy nawach bocznych i ambicie. Wieża wzorowana na wieży kościoła [[Kościół Mariackiarchiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie|Mariackiego w Krakowie]]{{r|Sztuka Krakowa-s438}}. Sylwetka kościoła została świadomie wyeksponowana nad architekturą Rynku{{r|Mateczny-s52–56}}.
 
== Wnętrze i wyposażenie ==
Linia 89:
prezbiterialnym a dawną kaplicą Serca Jezusowego (obecnie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i Wiecznej Adoracji). Jako pierwsze powstały ołtarze: główny (w [[prezbiterium]]) oraz Zwiastowania (dawniej w prawym ramieniu [[transept]]u). Prace przy nich trwały w latach 1908–1909.
 
Ołtarz główny był pierwotnie zintegrowany kompozycyjnie z [[Apsyda (architektura)|absydą]] prezbiterialną, otwierającą się ostrołukowymi arkadami na obejście i nie miał nastawy. Składał się wyłącznie z [[Mensa ołtarzowa|mensy]] i stojących na niej: [[tabernakulum]] oraz figury [[Józef z Nazaretu|św. Józefa]]. Zarówno mensa ołtarza głównego, jak i tabernakulum są jedynymi źródłowo potwierdzonymi dziełami Sas-Zubrzyckiego we wnętrzu kościoła. Zaprojektowaną przez niego mensę wykonał podgórski kamieniarz Bodnicki, natomiast tabernakulum - jak głosi umieszczony na nim napis: ''wymyślone przez [[Jan Sas-Zubrzycki|Jana Sasa-Zubrzyckiego]]'' - [[Piotr Seip]] w 1909 roku. Całości dopełniła figura św. Józefa, dłuta krakowskiego rzeźbiarza [[Zygmunt Langman|Zygmunta Langmana]]{{odn|Diettloff|1979|s=160}}. Monstrancja ks. Niemczyńskiego pochodzi z pracowni krakowskiego złotnika [[Piotr Seip|Piotra Seipa]]{{odn|Diettloff|1979|s=166}}.
 
Jednocześnie z ołtarzem głównym w zachodnim (prawym) ramieniu [[transept]]u stanął ołtarz Zwiastowania NMP. W przeciwieństwie do ołtarza głównego uzyskał on rozbudowaną i dużych rozmiarów nastawę (obecnie stojącą w ołtarzu głównym). Jest ona dziełem krakowskich rzeźbiarzy-rzemieślników [[Walenty Wisz|Wita Wisza]], [[Maksymilian Krzyka|Maksymiliana Krzyka]] i [[Jan Józef Górecki|Jana Józefa Góreckiego]]. Z tymi trzema postaciami związane są także inne elementy ruchomego wyposażenia '''kościoła św. Józefa''': ambona z 1910 roku, ołtarze boczne z lat 1910–1911 Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Antoniego. Wit Wisz i Maksymilian Krzyk są ponadto wymieniani w archiwaliach jako autorzy ołtarza Matki Boskiej Częstochowskiej w kaplicy przy nawie bocznej{{odn|Diettloff|1979|s=163}}. W 1917 roku powstał ołtarz św. [[Wincenty Ferreriusz|Wincentego Ferreriusza]] w kaplicy przy prawej nawie bocznej. W kaplicy Adoracji ustawiono neogotycki ołtarz Najświętszego Serca Jezusowego, zakupiony od oo. Franciszkanów z Krakowa.