Violetta Villas: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Wpływ na popkulturę: drobne merytoryczne |
m poprawa ujedn. i przek., drobne merytoryczne |
||
Linia 35:
== Dzieciństwo i młodość ==
Urodziła się 10 czerwca 1938 w [[Belgia|Belgii]] w Clinique Sainte-Elisabeth (Klinice św. Elżbiety) w [[Heusy]]<ref name="biografia">{{cytuj książkę | autor = Izabela Michalewicz, Jerzy Danilewicz | tytuł = Villas. Nic nie mam przecież do ukrycia | wydawca = Świat Książki | miejsce = | rok = 2011| strony = 10 | isbn = 978-83-7799-068-1}}</ref>, obecnie dzielnicy miasta [[Verviers]], w prowincji [[
Wychowywała się wśród rodzeństwa: siostry Wandy (1931–2006) i dwóch braci – Jerzego (1933–1987) i Ryszarda (1940–2010). Dzieci Cieślaków znały języki francuski, waloński i niemiecki. Jesienią 1946 roku rodzina Villas przyjechała do Polski, zamieszkała w [[Lewin Kłodzki|Lewinie Kłodzkim]].
Linia 83:
W 1969 została zaproszona do gościnnych występów w Sahara Hotel & Casino, gdzie śpiewała duety z [[Connie Francis]] i [[Barbra Streisand|Barbrą Streisand]]. Występowała w Casino de Paris do 1970. Ponownie pojawiła się w USA dopiero w 1976, występując z okazji 200-lecia niepodległości [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] podczas światowego tournée „Podwieczorek przy mikrofonie”. W tym samym roku występowała w duetach z [[Kalina Jędrusik|Kaliną Jędrusik]], m.in. w [[Filadelfia|Filadelfii]], [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] oraz [[Chicago]].
We wrześniu 1987 wyjechała wraz z [[Teatr Syrena|Teatrem Syrena]] na światową trasę koncertową pt. ''Violetta''. Pierwszy występ odbył się w nowojorskim [[Carnegie Hall]]. Koncertowała również m.in. w
W 1992 wyjechała do Chicago i Nowego Jorku, gdzie dawała koncerty dla Polonii amerykańskiej, podobne koncerty dawała też w latach 1994 i 1996.
Linia 92:
W 1964 wyruszyła na trzy miesiące z trasą koncertową po [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Na początku lat 60. dawała także koncerty m.in. w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]], [[Bułgaria|Bułgarii]], [[Rumunia|Rumunii]], [[Hiszpania|Hiszpanii]], [[Belgia|Belgii]], [[Izrael]]u oraz na [[Węgry|Węgrzech]]. 20 lipca 1964 wystąpiła wraz z Orkiestrą Symfoniczną Radia Belgijskiego na Festiwalu Morza Północnego (Noordzeefestival) w sali kasyna w belgijskim [[Knokke-Heist]]. W 1966 występowała z recitalami m.in. w [[Baden-Baden]], [[Bazylea|Bazylei]] i [[Bruksela|Brukseli]].
W 1969, wraz z rewią „Casino de Paris” wyjechała na kilka miesięcy na występy do [[Australia|Australii]]. Występowała w Williamson Theatre ze 140-osobowym zespołem. Podczas premiery została przedstawiona jako „pieśniarka z
29 maja 1971 dała specjalny koncert w [[Melbourne]] na rzecz Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W 1973 wystąpiła m.in. w [[Tokio]], [[Rio de Janeiro]] i Paryżu. W 1976 odbyła ogólnoświatową trasę koncertową „Podwieczorek przy mikrofonie”, śpiewała m.in. w Japonii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii.
Linia 148:
W 2001 nagrała nowy album świąteczny ''[[Gdy się Chrystus rodzi (album)|Gdy się Chrystus rodzi]]''. Polskie Nagrania wydały ponadto kompaktowe reedycje jej trzech najpopularniejszych albumów: ''[[Violetta Villas (album 1966)|Violetta Villas]]'', ''[[Dla ciebie miły (album 1967)|Dla ciebie miły]]'' oraz ''[[Nie ma miłości bez zazdrości]]''. Na każdej z nich znalazły się także piosenki dodatkowe. 19 listopada 2001, w magazynie „[[Viva! (dwutygodnik)|Viva]]” ukazał się obszerny wywiad z artystką, opatrzony sesją zdjęciową. Villas była także gościem wielu programów telewizyjnych (m.in. ''[[Wieczór z Jagielskim]], Jestem jaki jestem'' oraz ''Bigosowa – kontrwywiady''). W 2001 wystąpiła wraz z zespołem [[De Mono]] na X Yach Film Festiwalu. Zagrała też m.in. w [[Kraków|Krakowie]], [[Warszawa|Warszawie]], a także we [[Wrocław]]iu. 12 lipca 2002 była gwiazdą Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Uzdrowiskowej w [[Polanica-Zdrój|Polanicy-Zdroju]].
W 2003 wydała kolejną płytę z przebojami, ''[[Do ciebie mamo|Do Ciebie mamo]]'', która była wydana przez Polskie Nagrania w ramach serii „Polskie perły”. Nagrała także minialbum z tangami, wspólnie z ówczesnym idolem młodzieżowym, [[Michał Wiśniewski|Michałem Wiśniewskim]] z zespołu [[Ich Troje]]. Wydawnictwo zatytułowane ''[[Walentynkowe hity]]'', wydane jako dodatek do jednej z gazet, osiągnęło nakład ćwierć miliona egzemplarzy. W tym samym roku jako gwiazda wystąpiła z koncertem na XL Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu.
W 2004 wystąpiła w programie „Wideoteka dorosłego człowieka”. W tym samym roku wraz z ojcem [[Bogusław Paleczny|Bogusławem Palecznym]] nagrała album świąteczny ''[[Kolędy serca]]''. Zagrała również na zamkniętym koncercie w kasynie Hotelu Grand w Warszawie.
Linia 163:
24 czerwca 2007 w programie ''[[Superwizjer]]'' ukazał się materiał pt. „Zarobić na gwieździe” poświęcony Violetcie Villas. W programie zasugerowano, że piosenkarka była zniewolona przez własnego menedżera Andrzeja Sikorę i adwokata Andrzeja Świta<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.orange.pl/kid,4000000416,id,4001845303,title,Violetta-Villas,article.html | autor = Krzysztof Zawistowski | tytuł = Violetta Villas | opublikowany = Orange | data = 2011-12-06 | data dostępu = 2019-11-11}}</ref>. Dziennikarka prowadząca śledztwo próbowała odnaleźć aktualne miejsce pobytu piosenkarki, które zostało okryte tajemnicą. Jak ustalono, Villas przebywała w jednym z domów we wsi [[Grzędy (województwo dolnośląskie)|Grzędy]].
Jak cytowano w reportażu, „piosenkarka jest okupowana przez adwokata i menedżera”. Przywołano konferencję prasową po wyjściu ze szpitala piosenkarki, zwrócono uwagę, że podczas konferencji prasowej wypowiedzi artystki były „kontrolowane” i „sterowane”. Jak wynika z dociekań dziennikarskich, menedżer Andrzej Sikora nie ma doświadczenia w [[
== Lata 2008–2011 ==
Linia 174:
[[Plik:V.VillasZabrzeDMiT.JPG|thumb|Violetta Vilas w Zabrzu, 22 stycznia 2010]]
W listopadzie 2008 wystąpiła gościnnie w programie ''[[Star Voice. Gwiazdy mają głos|Jak oni śpiewają]]'', wykonując piosenkę „Nie ma miłości bez zazdrości” w duecie z [[Artur Chamski|Arturem Chamskim]]. W lipcu, sierpniu i wrześniu 2009 pojawiła się na [[Jasna Góra|Jasnej Górze]] w [[Częstochowa|Częstochowie]], gdzie wspierała budowę Ołtarzy Adoracji Najświętszego Sakramentu, a także sprzedawała swoje płyty.
28 listopada 2009 w Bazylice w [[Ziębice|Ziębicach]] zagrała swój pierwszy po dwuletniej przerwie koncert. W styczniu 2010 odbyły się dwa występy w sali balowej [[Pałac w Jastrowcu|pałacu w Jastrowcu]], z których pierwszy miał miejsce 16, a drugi – 31 stycznia. 22 stycznia wystąpiła w [[Dom Muzyki i Tańca|Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu]] i 25 lutego w [[Filharmonia im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu|Filharmonii Wrocławskiej]]. Po koncercie we Wrocławiu doszło do ostrych przepychanek pomiędzy fanami a pracownikami ochrony, którzy nie chcieli dopuścić ludzi do artystki.
Linia 185:
[[Plik:Villas Grave.jpg|thumb|Grób Violetty Villas na warszawskich Powązkach]]
Villas została znaleziona martwa w swoim domu w Lewinie Kłodzkim 5 grudnia 2011.
Policja otrzymała informację od pogotowia ratunkowego o zgonie piosenkarki ok. godz. 21<ref name="niezyje">{{cytuj stronę|url=http://www.wprost.pl/ar/282033/Violetta-Villas-nie-zyje/|tytuł=Violetta Villas nie żyje | opublikowany= [[Wprost]] | data=2011-12-05 | data dostępu=2019-11-11}}</ref>. Wstępnie uznano, że był to zgon naturalny<ref name="niezyje"/>, jednakże następnego dnia [[Prokuratura|Prokuratura Okręgowa]] w [[Świdnica|Świdnicy]] poinformowała o wszczęciu postępowania mającego wyjaśnić jego przyczyny i okoliczności<ref>{{cytuj stronę | url = https://wiadomosci.wp.pl/przyczyna-smierci-violetty-villas-juz-znana-6032729213334145a | tytuł = Przyczyna śmierci Violetty Villas już znana | opublikowany = [[Wirtualna Polska]] | data = 2011-12-08 | data dostępu = 2019-11-11}}</ref>. Wątpliwości prokuratury budziły warunki sanitarne, w jakich żyła piosenkarka oraz wygląd zwłok Villas wskazujący na zaniedbania medyczne – na jej ciele znajdowały się m.in. [[odleżyna|odleżyny]] i [[krwiak]]i<ref name="zaniedbania"/>. Śmierć wokalistki komentowały zagraniczne media, m.in. w [[Austria|Austrii]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://party.pl/newsy/smierc-villas-poruszyla-zagraniczne-media-72410-r1/ | tytuł = Śmierć Villas poruszyła zagraniczne media | opublikowany = Party| data = 2011-12-18 | data dostępu = 2019-11-11}}</ref>, [[Chiny|Chinach]]<ref name="swiat">{{cytuj stronę | url = http://party.pl/newsy/smierc-violetty-villas-komentowana-na-swiecie-4807-r3/ | tytuł = Cały świat komentuje śmierć Violetty Villas | data = 2011-12-07 | data dostępu = 2019-11-11}}</ref>, [[Estonia|Estonii]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.postimees.ee/659084/suri-laulja-violetta-villas/ | tytuł = Suri laulja Violetta Villas | autor = Jürgen Tamme | opublikowany = Posttimees Maailm | data = 2011-12-06 | data dostępu = 2019-11-11| język = et}}</ref>, [[Francja|Francji]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://yagg.com/2011/12/07/deces-de-violetta-villas-la-%C2%ABdalida-polonaise%C2%BB/ | tytuł = Décès de Violetta Villas, la «Dalida polonaise» | autor = Judith Silberfeld | opublikowany = Yagg | data = 2011-12-07 | data dostępu = 2019-11-11| język = fr}}</ref>, [[Hiszpania|Hiszpanii]]<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.razon.com.mx/cultura/muere-soprano-polaca-violetta-villas/ | tytuł = Muere soprano polaca Violetta Villas | opublikowany = La Razón | data = 2011-12-06 | data dostępu = 2019-11-11 | język = es}}</ref>, [[Izrael]]u<ref name="swiat"/>, [[Niemcy|Niemczech]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.focus.de/kultur/kultur-news/polen-chansonsaengerin-violetta-villas-ist-tot_aid_691196.html | tytuł = Chansonsängerin Violetta Villas ist tot | opublikowany =
8 grudnia 2011 przeprowadzono [[sekcja zwłok|sekcję zwłok]], która nie wskazała jednoznacznej przyczyny śmierci artystki<ref name="niezyje"/>. Ewa Ścierzyńska, rzeczniczka prasowa Prokuratury Okręgowej w Świdnicy, poinformowała na konferencji prasowej z 9 grudnia 2011, że przyczyną śmierci Villas mogło być [[zapalenie płuc]] lub [[zatorowość płucna|zator tłuszczowy płuc]] w związku z komplikacjami po złamaniu szyjki kości udowej lewej<ref name="niezyje"/>. 2 lutego 2012 za pośrednictwem Polskiej Agencji Prasowej prokuratura przekazała opinii publicznej pełne wyniki sekcji zwłok, z których wynikało, że nie można stwierdzić jednoznacznej przyczyny śmierci Villas oraz, że do zgonu mogły przyczynić się zmiany chorobowe, zmiany pourazowe oraz urazy klatki piersiowej<ref name="zaniedbania"/>. W 2019 ujawniono, że śmierć piosenkarki poprzedzała kilkunastogodzinna [[agonia]], a wśród schorzeń przebytych przez Villas wymienia się m.in. [[marskość wątroby]], [[miażdżyca|miażdżycę]] i [[udar mózgu]]<ref name="zaniedbania">{{cytuj stronę | url = https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,25393540,violetta-villas-umierala-w-cierpieniach-kilkanascie-godzin.html | tytuł = Violetta Villas umierała w cierpieniach kilkanaście godzin | autor = Agnieszka Dobkiewicz | opublikowany = Gazeta Wyborcza | data = 2019-11-11 | data dostępu = 2019-11-11}}</ref>.
27 czerwca 2012 Prokuratura Rejonowa w Kłodzku postawiła Elżbiecie Budzyńskiej zarzuty znęcania psychicznego oraz nieudzielenia pomocy, co miało wpływ na śmierć Villas<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/606365,prokurator-opiekunka-znecala-sie-nad-violetta-villas,id,t.html?cookie=1 | tytuł = Prokurator: Opiekunka znęcała się nad Violettą Villas | autor = Małgorzata Moczulska | opublikowany = [[Gazeta Wrocławska]] | data = 2012-06-27 | data dostępu = 2019-11-11}}</ref>. 14 listopada 2014 Budzyńska została skazana na 10 miesięcy pozbawienia wolności w związku z nieudzieleniem pomocy artystce, sąd uniewinnił ją jednak od zarzutu znęcania się psychicznego nad Villas<ref>{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.onet.pl/kraj/sad-dziesiec-miesiecy-wiezienia-dla-opiekunki-violetty-villas/z16e1| tytuł= Sąd: dziesięć miesięcy więzienia dla opiekunki Violetty Villas | opublikowany = [[Onet.pl|Onet]] | data = 2014-11-14 | data dostępu=2019-11-11}}</ref>.
W 2019 roku zapadła jednak kolejna decyzja sądu w sprawie Elżbiety Budzyńskiej - kobieta usłyszała wyrok 1,5 roku bezwzględnego więzienia za psychiczne i fizyczne znęcanie się nad Violettą Villas. Zarzucono jej pojenie alkoholem kobiety, zaniedbanie domu, a także to, że nie zapewniono jej podstawowych warunków do życia - miała niedobory jedzenia i picia. Według prokuratury przyczyny śmierci artystki nie są znane - nie można więc udowodnić Elżbiecie B. bezpośredniego przyczynienia się do zgonu Villas<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Opiekunka Violetty Villas winna znęcania się. Sąd w końcu wydał wyrok | data = 2019-10-31 | data dostępu = 2019-10-31 |opublikowany = PinBook|url = https://pinbook.pl/gwiazdy/opiekunka-violetty-villas-winna-znecania-sie-sad-w-koncu-wydal-wyrok}}</ref>.
| |||