Dzwonek za konających: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 3:
Dzwonki takie zamontowane były na każdym kościele zarówno parafialnym jak i zakonnym. Kiedy ktoś długo „zmagał się” ze śmiercią proszono zakrystianina lub braciszka zakonnego o dzwonienie tym dzwonkiem. W ten sposób wzywano patrona konających [[Święty Dyzma|św. Dyzmę]]. Na głos dzwonka przechodnie odmawiali [[Anioł Pański]] prosząc Matkę Bożą o wstawiennictwo. Wierzono, że gdy głos dzwonka ustawał, umierający kończył swoje męczarnie.
Zwyczaj ten był praktykowany w [[Norymberga|Norymberdze]] w XV wieku, skąd przeniósł się na ziemie polskie. Dźwięk dzwonka można było słyszeć jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym<ref name="Rożek"/>.
Do czasów dzisiejszych zachowały się w Krakowie trzy takie dzwonki.
* na fasadzie [[Kościół Świętej Trójcy w Krakowie (ul. Stolarska)|kościoła dominikanów]];
* na fasadzie [[Kościół archiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie|kościoła Mariackiego]], dzwonek został odlany w 1736 r. przez Kaspra Koerbera z Wrocławia<ref name="Adamczewski"/>;
* na ścianie budynku [[Kościół św. Kazimierza Królewicza w Krakowie (ul. Reformacka)|klasztornego reformatów]].
Stolica Apostolska wprowadziła w 1750 roku 40–dniowy odpust dla osób, które słysząc głos dzwonka będą modlić się za konających. ▼
Świadczy o tym inskrypcja na ścianie budynku klasztornego reformatów w Krakowie<ref name=Pasiecznik/>:▼
▲Stolica Apostolska wprowadziła w 1750 roku 40–dniowy odpust dla osób, które słysząc głos dzwonka będą modlić się za konających.
▲Świadczy o tym inskrypcja na ścianie budynku klasztornego reformatów w Krakowie<ref name="Pasiecznik"/>:
{{CytatD|''Dzwonek za konających z odpustem czterdziestodniowym od stolice Swietey Rzymskiey Apostolskiey pozwolonym wystawiony R.P. 1750''.
}}
W Krakowie, w [[Czyżyny|Czyżynach]] przy ulicy Woźniców stoi murowana kapliczka, która według [[Władysław Łuszczkiewicz|Władysława Łuszczkiewicza]] pełniła rolę [[Latarnia umarłych|latarni umarłych]]. Obok niej na drewnianym słupie wisiał dzwonek ostrzegający mieszkańców przed niebezpieczeństwem oraz obwieszczający o śmierci mieszkańca{{r|"nhmz"}}.
Na fasadzie [[Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Kaliszu|kościoła św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Kaliszu]] znajduje się tablica z napisem ''Dzwonek za konających z odpustami''<ref name="Strażnicy czasu"/>.
Opłaty związane z pracą dzwonnika i utrzymaniem urządzenia nazywano dzwonne lub podzwonne<ref name="ekai"/>.
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="Rożek">''Sekrety Krakowa'', Michał Rożek, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s.104</ref>
<ref name="Pasiecznik">''Kościół i klasztor Reformatów w Krakowie'', Jan Pasiecznik, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978, s.194</ref>
<ref name="nhmz">{{cytuj | url = http://www.nhmz.pl/3.4/index.php?dz=kapliczki&fotogaleria&m=7&id_kap=19&idz=844&show_koment | tytuł = Nowa Huta mniej znana | opublikowany = nhmz.pl | data dostępu = 28 lutego 2020}}</ref>
<ref name="Adamczewski">''Kraków od A do Z'', Jan Adamczewski, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992, s.60</ref>
<ref name="ekai">{{Cytuj stronę | url = https://dziedzictwo.ekai.pl/@@dzwonek_za_konajacych| tytuł = Dzwonek za konających| opublikowany = dziedzictwo.ekai.pl | data dostępu = 2020-03-21}}</ref>
<ref name="Strażnicy czasu">{{Cytuj stronę | url = http://www.straznicyczasu.pl/viewtopic.php?t=2133 | tytuł = Strażnicy czasu | opublikowany = straznicyczasu.pl | data dostępu = 2020-03-21}}</ref>
}}
== Linki zewnętrzne ==
* [https://www.rmf24.pl/ciekawostki/news-zaduszki-dzwonki-za-konajacych-malo-znana-tradycja,nId,3309776 Katarzyna Staszko. Zaduszki: Dzwonki za konających. Mało znana tradycja]
[[Kategoria:Dzwony]]
[[Kategoria:Architektura sakralna]]
| |||