Wikipedia

Republika Federalna Niemiec (1949–1990): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Nazwa: źródła/przypisy
drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Państwo infobox
|nazwa_oryginalna = {{j|de|Bundesrepublik Deutschland}}
|nazwa_polska = Republika Federalna Niemiec
|p1 = Okupacja aliancka Niemiec i Austrii
Linia 82:
 
[[Plik:Muenze 2dm adenauer.jpg|thumb|upright|[[Konrad Adenauer]]]]
'''Niemcy Zachodnie''' – określenie [[Niemcy|Republiki Federalnej Niemiec]] w latach 1949-19901949–1990, kiedy państwo to obejmowało tereny aktualnie stanowiące zachodnią i południową część Niemiec. Państwo zostało utworzone w 1949 roku z trzech [[Okupacja aliancka Niemiec|stref okupacyjnych]] – brytyjskiej, amerykańskiej i francuskiej (tzw. [[Trizonia|trizonii]]). W [[1957]] został przyłączony do niego [[Protektorat Saary]], a w 1990 roku nastąpiło [[Zjednoczenie Niemiec|przyłączenie dawnej NRD do RFN]].
 
== Nazwa ==
Linia 93:
== Demografia ==
{| class="wikitable" style="text-align:right"
|+Ludność Niemiec Zachodnich<br />i procentowy udział cudzoziemców<br />w latach 1950-19901950–1990<ref>{{cytuj książkę|autor= [[Erhard Cziomer]]|tytuł=Historia Niemiec współczesnych 1945-2005|miejsce=Warszawa|rok=2006|isbn=8389729490}}</ref>
|-
! Rok !! Populacja w tys. !! % cudzoziemcy
Linia 117:
=== Era Adenauera ===
{{Osobny artykuł|Konrad Adenauer}}
Pierwsze wolne wybory do [[Bundestag]]u RFN odbyły się 14 sierpnia 1949 roku. Zwyciężyło w nich, obejmując władzę, [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)|CDU]]/[[Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii|CSU]], przed [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]]. Pierwszym prezydentem RFN został [[Theodor Heuss]], a stanowisko kanclerza objął [[Konrad Adenauer]], pełniący w latach 1951-19551951–1955 także funkcję ministra spraw zagranicznych.
 
Najważniejszym celem polityki Adenauera było zniwelowanie izolacji Niemiec na arenie międzynarodowej i zbliżenie się do państw Europy Zachodniej. Już w 1950 roku RFN zostało członkiem stowarzyszonym [[Rada Europy|Rady Europy]], a 5 maja 1955 wstąpiło w szeregi [[NATO]]. W tym samym okresie uchylono stan okupacji Niemiec, rozwiązano także Wysoką Komisję Aliancką.
Linia 135:
W 1964 r. rząd RFN obwieścił, że po 20 latach od zakończenia wojny przedawnieniu ulegną wszystkie zbrodnie wojenne i władze RFN zaprzestają ścigania tych osób, które dopuściły się takich zbrodni. 26 kwietnia 1969 uchwalono nowelę do kodeksu karnego – przewidywała ona przedłużenia okresu przedawnienia do lat trzydziestu. RFN nie przystąpiło do uchwalonej przez [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] w 1968 roku konwencji o nieprzedawnieniu zbrodni ludobójstwa. 16 lipca 1979 uznano, że nie ulegają przedawnieniu zbrodnie dokonane umyślnie i z premedytacją. Konieczne było także wprowadzenie przepisów o stanie wyjątkowym w przypadku wojny lub poważnych wewnętrznych zaburzeń.
 
Rok 1968 był kulminacją fali rozruchów studenckich. System nauczania na uczelniach był przestarzały i autorytarny, uniwersytety nie były w stanie pomieścić wszystkich chętnych ([[Protesty studenckie w Niemczech 1967-19681967–1968]]). Do działalności została dopuszczona partia komunistyczna – w 1969 została utworzona [[Niemiecka Partia Komunistyczna]]. W miarę zbliżania się nowego terminu wyborów wzrastał antagonizm, zwłaszcza chadecja nastawiała się w swojej kampanii na ostrą konfrontację z socjalistami. Zarys nowej koalicji ukształtował się podczas wyborów prezydenta federalnego. W marcu 1969 odbyły się wybory nowego prezydenta, w których wygrał [[Gustav Heinemann]]. Wybory z końca września 1969 przyniosły sukces SPD, a największe straty ponieśli liberałowie. Do władzy doszła nowa koalicja socjalliberalna (SPD-FDP), a kanclerzem został [[Willy Brandt]].
 
=== Rządy socjaldemokratyczno-liberalne (1969–1982) ===
Linia 151:
[[Plik:Willy-brandt-und-richard-nixon 1-588x398.jpg|thumb|[[Willy Brandt]] i [[Richard Nixon]]]]
{{Historia Niemiec}}
W roku 1972 egzystencja koalicji została zagrożona. Wybory do parlamentów krajowych 1969-19721969–1972 przyniosły sukces chadecji. Zyskała ona przewagę w Radzie Federalnej mogła blokować wiele poczynań reformatorskich. W kwietniu został postawiony przez nią wniosek o wotum nieufności dla kanclerza [[Willy Brandt|Willy’ego Brandta]] – jednak wniosek upadł. Jednak w 1974 roku ujawniono, że osobisty sekretarz W. Brandta był szpiegiem – Brandt ustąpił ze stanowiska. Kanclerzem został wybrany [[Helmut Schmidt]].
Ewolucji uległa sytuacja w łonie chadecji. Porażka w sprawie ratyfikacji układów wschodnich, porażka w kwestii votum nieufności dla Brandta i klęska wyborcza w listopadzie 1972 roku pogłębiła kryzys wewnętrzny tego ugrupowania. Nawet wybór Kohla na lidera partii nie poprawił sytuacji. W wyborach parlamentarnych w 1980 roku chadecja zdecydowała się zaproponować Straussa jako kandydata na kanclerza. CDU udało się wypracować i przyjąć nowy, obszerny i szczegółowy, program partyjny.
W roku 1973 ratyfikowano układ z NRD, także w tym roku oba państwa niemieckie zostały przyjęte do [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]]. Podpisane zostały układy normalizujące stosunki z [[Czechosłowacja|Czechosłowacją]] w grudniu 1973 roku i nawiązano stosunki dyplomatyczne z [[Węgry|Węgrami]] i [[Bułgaria|Bułgarią]].
Linia 178:
* Nowak Edward Kazimierz: ''Straussowski wariant polityki zagranicznej RFN'', Warszawa, 1978.
* ''Proces demokratyzacji Niemiec po 1945 roku: wybrane zagadnienia'' / pod red. Elżbiety Stadtmüller-Wyborskiej. Wrocław, 1992
* Ruchniewicz Krzysztof: ''Adenauera a Europa: polityka europejska pierwszego kanclerza RFN (1949-19631949–1963)'', Warszawa, 2001.
* ''Stare i nowe elementy w tzw. [tak zwanej] polityce niemieckiej RFN [Republiki Federalnej Niemiec]'': praca zbiorowa / pod red. Rudolfa Buchały, Wrocław, 1988
* Wuttke Henryk: ''RFN [Republika Federalna Niemiec] i NRD [Niemiecka Republika Demokratyczna] wobec problemu niemieckiego: (1949-19821949–1982)'', Katowice, 1987
* Paluszyński Tomasz: ''Historia Niemiec i państw niemieckich. Zarys dziejów politycznych'', Oficyna Wydawnicza Wyższej Szkoły Języków Obcych w Poznaniu, wyd. II popr. i uzupełn., Poznań 2006, s. 386.
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Republika_Federalna_Niemiec_(1949–1990)”