Château de Chillon: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m poprawa ujedn., drobne redakcyjne, lit., WP:SK
Linia 30:
|www = http://www.chillon.ch
}}
[[Plik:Basement-of-chillon-castle.jpg|thumb|right|240px|Podziemia. Widoczna jest tutaj skała, na której zbudowano zamek.]]
[[Plik:Chateau de Chillon 1.jpg|thumb|240px|Szerszy widok z zamkiem od strony północnej]]
'''Zamek Chillon''' – [[Średniowiecze|średniowieczny]] [[zamek]] obronny w kantonie [[Vaud]] w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], wzniesiony na skalnej ostrodze wrzynającej się w wody [[Jezioro Genewskie|Jeziora Genewskiego]], na jego wschodnim krańcu, między [[Montreux]] a [[Villeneuve (Vaud)|Villeneuve]].
Linia 36:
Skalisty cypel, na którym wzniesiono zamek, stanowił zawsze strategiczny punkt o wysokich, naturalnych walorach obronnych. Umożliwiał on kontrolę wąskiego przesmyku między [[Alpy|Alpami]] a Jeziorem Genewskim, będącego ważnym punktem na szlaku łączącym północ z południem Europy.
 
Pierwsze ślady osadnictwa na skale datuje się na [[epoka brązu|epokę brązu]]. Dzisiejszy kształt zamku jest rezultatem wielu wieków ciągłych rozbudów i przebudów. Data powstania pierwotnych obwarowań nie jest znana. Jednak zgodnie z archiwalną dokumentacją, na podstawie której odtwarzano zamek w [[XIX wiek|XIX]] w. i badaniami [[Archeologia|archeologa]] Alberta Naefa (1862-19361862–1936), poważne prace wokół obecnych dziedzińców przeprowadzone zostały w [[XI wiek|XI]] i [[XIII wiek|XIII]] w. Wtedy to obwarowania zostały znacznie powiększone i rozbudowane.
 
Początkowo zamek był własnością biskupów [[Sion]]. W [[XII wiek|XII]] w. został oddany w [[lenno]] książętom [[Sabaudia|sabaudzkim]]. Za panowania księcia [[Piotr II Sabaudzki|Piotra II Sabaudzkiego]], obecny kształt nadał budowli architekt [[Pierre Mainler]]. Po rozbudowie zyskała ona na znaczeniu i służyła do kontroli szlaków handlowych do [[Włochy|Włoch]] przez [[Wielka Przełęcz Świętego Bernarda|przełęcz św. Bernarda]]. Fosa była ukształtowana naturalnie; została poszerzona w [[XIII wiek|XIII]] w., zasypana w [[XIX wiek|XIX]] w., a odkopana w [[1903]] r. Obecny drewniany most został zbudowany w [[XVIII wiek|XVIII]] w. i zastąpił wcześniejszy zwodzony.
 
Wokół pierwszego dziedzińca wznoszą się zabudowania koszarowe oraz wejście, wokół drugiego – siedziba [[kasztelan]]a, magazyny i [[Zakład karny|więzienia]]. Trzeci dziedziniec otoczony jest przez apartamenty książęce i dworskie wraz z kaplicą.
 
W [[1536]] r. zamek został zdobyty przez mieszkańców [[Berno (kanton)|Berna]]. Służył im przez wiele lat jako skład, arsenał oraz siedziba panów [[feudalizm|feudalnych]] ([[Szwajcaria|Szwajcarzy]], będąc wolnymi ludźmi, kupowali prawa feudalne jako społeczność i egzekwowali je z pełną starannością). To oni przykryli wieże obronne oraz ganki straży. Podczas [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]] w [[Vaud|kantonie Vaud]] zamek stał się własnością [[kanton (Szwajcaria)|kantonu]].
 
Obecne podziemia zamku służyły w XIII w. jako magazyn. W XIV zostały zamienione na więzienie, w którym więziono przez 4 lata szwajcarskiego duchownego i patriotę, przeora klasztoru [[Święty Wiktor|świętego Wiktora]] z [[Genewa|Genewy]], [[François Bonivard]]a (był przykuty do piątego filaru od wejścia do obecnych podziemi).
 
[[George Gordon Byron|Byron]], autor poematu romantycznego "''[[Więzień Chillonu"Czyllonu]]'' (''The Prisoner of Chillon''), zwiedzał zamek w lipcu [[1816]] r. (na jednym z filarów widać wyryty przez niego podpis).
 
W Polsce jego widok jako główny motyw witrażu w secesyjnej [[Willa Leopolda Kindermanna|wilii Leopolda Kindermanna]] w [[Łódź|Łodzi]], przy ul. Wólczańskiej 31/33.
 
== Bibliografia ==
Linia 58:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Chillon}}
[[Kategoria:Historia Szwajcarii]]
[[Kategoria:Zamki w Szwajcarii]]