Wikipedia

Wikipedystka:Soldier of Wasteland/brudnopis4: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
.
.
Linia 1:
{{Zwierzę infobox
|nazwa łacińska = ''MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis''
|nazwa zwyczajowa = UhlaŁowiec azjatyckajasny
|TSN = 714738554589
|zoolog = ([[RobertKarol RidgwayLinneusz|RidgwayLinnaeus]], 18871766)
|okres istnienia =
|grafika = MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis, headIkeja, 1890Lagos, Nigeria 3.pngjpg
|opis grafiki =
|typ = [[strunowce]]
Linia 12:
|podgromada = [[Neornithes]]
|infragromada = [[ptaki neognatyczne]]
|rząd = [[blaszkodziobekraskowe]]
|rodzina nadrodzina = [[kaczkowatekraskowe|Alcedinoidea]]
|podrodzinarodzina = [[kaczkizimorodkowate]]
|plemię podrodzina = [[Merginiłowce (podrodzina)|łowce]]
|rodzaj = ''[[MelanittaHalcyon]]''
|gatunek = '''uhlałowiec azjatyckajasny'''
|status IUCN = LC
|IUCN id = 2272484522683260
|synonimy =
|wikispecies = MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis
|commons = Category:MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis
}}
'''UhlaŁowiec azjatyckajasny''' (''MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis'') – gatunek dużegośredniej wędrownegowielkości ptaka z rodziny [[kaczkowatezimorodkowate|kaczkowatychzimorodkowatych]]. <<...>>
 
== Taksonomia ==
Po raz pierwszy gatunek opisał [[RobertKarol RidgwayLinneusz]] w 18871766. [[Holotyp]] pochodził z obszaru między [[Kamczatka|Kamczatką]] a [[Japonia|JaponiąSenegal]]u. Autor nadał nowemu gatunkowi [[binominalne nazewnictwo gatunków|nazwę]] ''OidemiaAlcedo stejnegerisenegalensis''{{r|oryg}}.
 
Obecnie (2020) [[Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny]] umieszcza uhlęłowca azjatyckąjasnego w rodzaju ''[[MelanittaHalcyon]]''. UznajeWyróżnia ją3 za odrębny, [[takson monotypowy|monotypowy]] gatunekpodgatunki{{r|ioc}}, podobnie jak autorzy [[Handbook of the Birds of the World|HBW]]{{r|hbwa}}. DawniejJeden niektórzyz autorzynich, uznawaliłowiec uhlę azjatycką za jeden gatunek razem z [[uhla zwyczajnamodrogłowy{{r|uhlą zwyczajną]]uj}} (''MH. s. fuscacyanoleuca'') ibywał [[uhladawniej garbonosa|garbonosą]]uznawany (''M.za deglandi'')odrębny gatunek{{r|hbwa|ioc|oup}}. Przykładowo <<...>>. Przesłankami do rozdzielenia tego taksonu na trzy odrębne gatunki były:
* brak uzasadnienia przez [[Ernst Hartert|Harterta]] decyzji o ich połączeniu w 1920{{r|oup|hartert}}
* brak [[krzyżowanie|hybrydyzacji]] w miejscach współwystępowania tych uhli{{r|oup|hbwa|ioc}}
* różnice w budowie [[tchawica|tchawicy]]{{r|oup}}
* różnice w kolorystyce upierzenia i barwie dzioba oraz w jego zewnętrznej budowie{{r|hbwa|oup}}
* <<...>>
 
Halcyon senegalensis cyanoleuca (Vieillot) 1818 Nouv.Dict.Hist.Nat. 19 p.401
<<...>>{{r|oup}}. {{r|uj}}
Halcyon senegalensis fuscopileus Reichenow 1906 Orn.Monatsb. 14 no.11 p.171
 
== ZasięgPodgatunki i zasięg występowania ==▼
<<etymologia>> + Горбоносый турпан [https://www.westernfieldornithologists.org/archive/V43/WB43(4)-Dunn_et_al.pdf i to]
IOC wyróżnia następujące podgatunki{{r|ioc}}:
* ''H. s. fuscopileus'' <span style="font-variant:small-caps;">Reichenow, 1906</span> – od [[Sierra Leone]] przez południową [[Nigeria|Nigerię]] i wyspę [[Bioko]] (administracyjnie należącą do [[Gwinea Równikowa|Gwinei Równikowej]]), na której jednak nie potwierdzono gniazdowania po [[Kotlina Konga|Kotlinę Konga]]{{r|hbwa}} – do [[Demokratyczna Republika Konga|Demokratycznej Republiki Konga]] i północnej [[Angola|Angoli]]{{r|ioc}})
* '''łowiec jasny'''{{r|uj}} (''H. s. senegalensis'' [<span style="font-variant:small-caps;">Linnaeus, 1766</span>]) – od Senegalu i [[Gambia|Gambii]] na wschód po [[Etiopia|Etiopię]]{{r|hbwa}} i [[Erytrea|Erytreę]]{{r|ether}} i na południe po zachodnią [[Kenia|Kenię]], północno-zachodnią [[Tanzania|Tanzanię]], [[Rwanda|Rwandę]] i [[Burundi]]. Osobniki z populacji z północnej części zasięgu zimą wędrują na południe{{r|hbwa}}.
* '''łowiec modrogłowy'''{{r|uj}} (''H. s. cyanoleuca'' [<span style="font-variant:small-caps;">Vieillot, 1818</span>]) – obszar od zachodniej Tanzanii na południe po Angolę, północną [[Namibia|Namibię]], północną i wschodnią [[Botswana|Botswanę]] oraz północno-wschodnią [[Południowa Afryka|Południową Afrykę]]. Zimowiska położone są w strefie równikowej na północ po [[Sudan Południowy]]{{r|hbwa}}.
 
== Morfologia ==
Długość ciała wynosi 51–58 cm{{r|hbwa}}. Masa ciała samców – 1020–1437 g{{r|ru}}. Przynajmniej do 2005 roku znano masę ciałą tylko jednej samicy, podawaną w oparciu o źródło z 1952 roku – 957 g{{r|duck|ru}}; z tego samego źródła pochodzą informacje dotyczące samców{{r|ru}}. Rozpiętość skrzydeł: 86–99 cm{{r|hbwa}}.
 
W upierzeniu występuje [[dymorfizm płciowy]]. Ptaki obojga płci mają białe [[lusterko|lusterka]]. U samca większość upierzenia jest połyskliwie czarna{{r|kz1}}. Czarne boki ciała pozwalają na odróżnienie go od uhli garbonosej (o brązowych bokach ciała){{r|hbwa}}. Pod okiem znajduje się biała plama{{r|kz1}} o sierpowatym kształcie sięgająca za oko{{r|jap}}. Ważną cechą rozpoznawczą jest kształt dużej narośli na dziobie – jej koniec jest skierowany do przodu. Nozdrza są zaokrąglone, nie długie i wąskie jak u uhli zwyczajnej{{r|kz1}}. Ponadto sama narośl jest większa niż u samców uhli zwyczajnej. Boki dzioba mają bardziej fioletowawą po pomarańczowoczerwoną barwę zamiast żółtej{{r|duck}} (bardziej czerwoną bliżej nasady i bardziej żółtą bliżej końca dzioba) jak u uhli zwyczajnych; jego nasada i narośl są czarne{{r|jap}}. U samicy większość upierzenia ma barwę ciemnobrązową. Pióra na brzuchu z białymi końcówkami. Na [[pokrywy (ornitologia)|pokrywach]] usznych i na w okolicy [[kantarek|kantarka]] obecne jaśniejsze plamy. [[Tęczówka]] jest jasnoszara u samców i brązowawa u samic, nogi – czerwone u samców i brudnożółte u samic{{r|kz1}}.
 
▲== Zasięg występowania ==
Tereny lęgowe uhli azjatyckich położone są głównie na [[Syberia|Syberii]], od [[Jenisej]]u na wschód po Kamczatkę i na południe po [[Mongolia|Mongolię]]{{r|hbwa}}, gdzie gniazdują w północnej i zachodniej części kraju{{r|mong}}. Lokalnie gniazdują również w północno-wschodnim [[Kazachstan]]ie{{r|hbwa}} w południowej części [[Ałtaj]]u{{r|kz1}}. Zimowiska rozmieszczone są wzdłuż wybrzeży Kamczatki i [[Wyspy Komandorskie|Wysp Komandorskich]] na południe po [[Japonia|Japonię]], [[Półwysep Koreański|Koreę]] i [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]]{{r|hbwa}}. W północno-wschodnich Chinach są widywane na przelotach, szczególnie w okolicach [[Beidaihe]]{{r|china}}. Przed wędrówką uhle azjatyckie ze wschodniej Azji zbierają się w większe grupy u wybrzeży [[Morze Ochockie|Morza Ochockiego]], mniej licznie na jeziorach Kamczatki i na [[Sachalin]]ie{{r|hbwa}}.
 
== Ekologia i zachowanie ==
[https://books.google.pl/books?id=xZrYDwAAQBAJ 164] [https://books.google.pl/books?id=Hg7UDwAAQBAJ 387 ?] [https://books.google.pl/books?id=NPfUBAAAQBAJ 240] [https://books.google.pl/books?id=GxfSBAAAQBA 216 skrin]
Uhle azjatyckie gniazdują przy niewielkich słodkowodnych zbiornikach w lasach iglastych i [[Tundra#Tundra arktyczna|arktycznej tundrze]], często daleko w głąb lądu{{r|hbwa}}. W Kazachstanie gniazdują na wysokości 1760-2300 m n.p.m., przy górskich jeziorach{{r|kz1|kz2}}. Po sezonie lęgowym dorosłe osobniki wędrują na tereny, na których odbywają [[linienie|pierzenie]] – samce wyruszają i pierzą się wcześniej niż samice. Podczas pierzenia na 3–4 tygodnie tracą zdolność lotu. W jego trakcie i przez pozostałą część zimy uhle azjatyckie stają są bardzo towarzyskie. Przebywają w dużych stadach liczących do kilku tysięcy osobników, choć częściej są to niewielkie rozproszone grupy złożone z blisko 100 pyaków{{r|birdlife}}. Uhle azjatyckie żywią się głównie [[mięczaki|mięczakami]]; prócz tego zjadają [[skorupiaki]], miękkie bezkręgowce, [[szkarłupnie]], [[pierścienice]], niewielkie [[ryby]], a na wodach słodkich również [[owady]] i ich larwy. Przeważnie milczą, podobnie jak uhle zwyczajne i garbonose{{r|hbwa}}. Samce podczas zalotów odzywają się gwiżdżącym ''fee-er'' i niskim nosowym ''aah-er''. Głos samic opisywany jest jako szorstkie i rechoczące ''kraaa-ah kraa-ah kraa''{{r|jap}}.
{{r|sabap}}
 
=== Lęgi ===
Lęgi uhli azjatyckich są słabo poznane w porównaniu do lęgów uhli zwyczajnych i garbonosych{{r|hbwa}}. Okres lęgowy rozpoczyna się na przełomie maja i czerwca{{r|hbwa|kz}}; uhle azjatyckie łączą się w pary na czas jego trwania. Bronią niewielkiego obszaru wokół gniazda{{r|hbwa}}. Ma ono formę zagłębienia w ziemi o średnicy około 30 cm. Wyściółkę stanowią mchy, suche trawy i inne materiały roślinne{{r|ru}}. Poszczególne gniazda mogą znajdować się do 2–3 km od wody{{r|duck}}. Zniesienie liczy od 6 do 9 [[jajo (biologia)|jaj]]. Ich rozmiar jest wysoce zmienny między poszczególnymi zniesieniami – jedno ze źródeł z początku lat 50. XX wieku podaje go jako 55,4–72,5 na 35,7–49 mm (nie wspomniano liczby zmierzonych jaj){{r|ru}}. Pisklętami i młodymi zajmuje się wyłącznie samica. W Kazachstanie młode obserwowano od końca lipca do początku września{{r|kz}}.
 
== Status i zagrożenia ==
[[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]] uznaje uhlęłowca azjatyckąjasnego za [[gatunek najmniejszej troski]] (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 2012 rokuy (stan w 2020). [[BirdLife International]] uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie spadkowy...{{r|birdlife}}.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name=oryg>{{cytuj | url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/85595137337#page/133184/mode/1up | tytułs = A manual of North American birds180 | stytuł = 112Systema Naturae | autor = RobertKarol RidgwayLinneusz | data = 1887 | miejsce = Filadelfia1766}}</ref>
<ref name=hbwa>{{cytuj stronę | url = https://www.hbw.com/species/siberianwoodland-scoterkingfisher-melanittahalcyon-stejnegerisenegalensis | autor = del Hoyo, J., Collar, N. & KirwanWoodall, GP.MF. | data = 2020 | tytuł = SiberianWoodland ScoterKingfisher (<em>MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis</em>) | praca = <em>del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.).</em> Handbook of the Birds of the World Alive | opublikowany = Lynx Edicions, Barcelona | data dostępu = 1621 kwietnia 2020}}</ref>
<ref name=birdlife>{{cytuj | url = http://datazone.birdlife.org/species/factsheet/siberianwoodland-scoterkingfisher-melanittahalcyon-stejnegeri/textsenegalensis | tytuł = SiberianWoodland ScoterKingfisher <em>MelanittaHalcyon stejnegerisenegalensis</em> | opublikowany = BirdLife International | data dostępu = 1521 kwietnia 2020}}</ref>
<ref name=ioc>{{cytuj stronę | url = https://www.worldbirdnames.org/bow/waterfowlrollers/ | autor = F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.) | tytuł = ScreamersRollers, ducks,ground geeserollers, swanskingfishers | opublikowany = IOC World Bird List (v10.1) | data = 25 stycznia 2020 | data dostępu = 1421 kwietnia 2020}}</ref>
<ref name=uj>{{cytuj stronę | autor = P. Mielczarek & M. Kuziemko | url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines1nonpasserines3.html#MerginiHalcyoninae | tytuł = PlemięPodrodzina: MerginiHalcyoninae RafinesqueVigors, 18151825 - łowce (wersja: 20192020-0701-2111) | opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego | praca = Kompletna lista ptaków świata | data dostępu = 1521 kwietnia 2020}}</ref>
<ref name=sabap>[http://sabap2.birdmap.africa/docs/sabap1/433.pdf wstawić SABAP]</ref>
<ref name=jap>{{cytuj | url = https://books.google.pl/books?id=2KRFDwAAQBAJ | tytuł = Birds of Japan | autor = Mark Brazil | wydawca = Bloomsbury Publishing | data = 2018 | isbn = 9781472913876 | s = 52}}</ref>
<ref name=ether>[https://books.google.pl/books?id=GxfSBAAAQBAJ 216]</ref>
<ref name=hartert>Hartert, Ernst. Die Vögel der paläarktischen Fauna systematische Übersicht der in Europa, Nord-Asien und der Mittelmeerregion vorkommenden Vögel 5 1920</ref>
<ref name=mong>{{cytuj | url = https://books.google.pl/books?id=hhB-DwAAQBAJ&pg=PT130 | tytuł = Birds of Mongolia | autor = Gombobaatar Sundev, Christopher Leahy | wydawca = Bloomsbury Publishing | data = 2019}}</ref>
<ref name=china>{{Cytuj | autor = MacKinnon, J. & Phillipps, K. | tytuł = A Field Guide to the Birds of China | wydawca = Oxford University Press | miejsce = Oxford | data = 2000 | isbn = 0-19-854940-7 | język = en | url = https://books.google.pl/books?id=ZaXi-P-heDQC | s = 72}}</ref>
<ref name=duck>{{cytuj | url = https://books.google.pl/books?id=D2K-9k-_EFcC | tytuł = Ducks, Geese and Swans: Species accounts (Cairina to Mergus) | autor = red.: Janet Kear | data = 2005 | wydawca = Oxford University Press | s = 715}}</ref>
<ref name=kz1>{{cytuj | url = http://birds.kz/v2taxon.php?s=65&l=en | tytuł = White-winged Scoter <em>Melanitta deglandi</em> (Bonaparte, 1850) | opublikowany = Birds.kz {{!}} Kazakhstan birdwatching community | data dostępu = 16 kwietnia 2020}}</ref>
<ref name=kz2>{{cytuj | autor = Gavrilov E. I., Gavrilov A. E. | tytuł = The Birds of Kazakhstan | data = 2005 | miejsce = Ałmaty | s = 21}}</ref>
<ref name=oup>{{cytuj | url = https://academic.oup.com/auk/article/136/3/ukz042/5522257 | autor = R Terry Chesser, Kevin J Burns, Carla Cicero, Jon L Dunn, Andrew W Kratter, Irby J Lovette, Pamela C Rasmussen, J V Remsen, Jr, Douglas F Stotz, Kevin Winker | tytuł = Sixtieth Supplement to the American Ornithological Society’s Check-list of North American Birds | czasopismo = The Auk | wolumin = 136 | wydanie = 3 | data = 2019}}</ref>
<ref name=ru>{{cytuj | autor = Diemientew, G.P. ''et al''. | tytuł = Птицы Советского Союза | wolumin = 4. Куриные – Гусеобразные | data = 1952 | s = 562–565}}</ref>
<ref name=></ref>
<ref name=></ref>
<ref name=></ref>
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedystka:Soldier_of_Wasteland/brudnopis4”