Coney Island: Różnice pomiędzy wersjami

|współrzędne = 40°34'2734′27.9″N 73°58'4258′42.9″W

[[Tubylczy Amerykanie|Rdzenni mieszkańcy]] zamieszkujący ten obszar, lud Lenape, nazywali wyspę ''Narrioch'', czyli „ziemia bez cieni” – z uwagi na to, że położenie tego miejsca sprawiało, że słońce oświetlało tutejsze plaże przez cały dzień, podobnie jak plaże znajdujące się na południowej części Long Island<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.professorsolomon.com/graphics/coneyisland.pdf| tytuł = Coney Island by professor Solomon| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = professorsolomon.com| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref>. W początkowym okresie kolonizacji tego terenu przez Europejczyków, zarówno obszar dzisiejszego stanu [[Nowy Jork (stan)|Nowy Jork]], jak i miasto [[Nowy Jork]] należały do [[Holendrzy|Holendrów]] i nazywały się odpowiednio – ''[[Nowe Niderlandy|Nieuw Nederland]]'' oraz ''[[Nowy Jork|Nieuw Amsterdam]]''.

Holenderska nazwa wyspy – początkowo ''Conyne Eylandt'', a następnie ''Konijneneiland'' (nowa odmiana [[Język niderlandzki|języka holenderskiego]]) – była poprzedniczką podobnej nazwy w [[język angielski|języku angielskim]], ''Coney Island'', którą tłumaczy się jako ''Królicza Wyspa'' ([[język angielski|ang.]] ''Rabbit Island'')<ref>Joan Vinckeboons (Johannes Vingboon), ''[http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?ammem/gmd:@field%28NUMBER+@band%28g3804n+ct000050%29%29 Manatvs gelegen op de Noot Riuier]'', 1639. (Coney Island jest określana jako ''Conyne Eylandt'').</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://international.loc.gov/intldl/awkbhtml/kb-1/kb-1-2-5.html| tytuł = The Atlantic World: Dutch Place Names / De Atlantische Wereld: Plaatsnamen| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = loc.gov| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref>.

Podobnie jak inne wyspy barierowe, Coney Island była zamieszkiwana przez dużą populację [[królik]]ów, a [[polowanie na króliki (myślistwo)|polowanie na nie]] przez wiele lat cieszyło się dużą popularnością. Praktyka polowań została zakończona dopiero po tym jak zasiedlenie przez ludzi znacznej powierzchni wyspy, a co za tym idzie znaczna rozbudowa infrastruktury (w tym obiektów hotelarsko-gastronomicznych), spowodowały zniszczenie ich [[habitat]]u i znaczący spadek populacji tych zwierząt. Holenderską nazwę można znaleźć na mapie Nowej Holandii z 1639 autorstwa Johannesa Vingboona, która powstała przed jakimikolwiek nazwami tego miejsca w języku angielskim<ref>{{cytuj pismo | czasopismo = De Nieu Nederlandse Marcurius| wolumin = 16, No 1}}</ref>

Nazwa Coney Island wydaje się zatem być angielskim odpowiednikiem nazwy holenderskiej. Słowo ''„coney”'' było w XVII i XVIII wieku popularne w [[Anglia|Anglii]] i stanowiło alternatywę dla słowa ''„rabbit”'' ([[język polski|pol.]] ''królik''); podczas gdy słowo ''„coney”'' przetrwało jedynie w kontekstach historycznym i dialektycznym, późniejsze określenie – ''„bunny”'' (inne określenie królika w języku angielskim) – jest obecnie w powszechnym użyciu. ''„Coney”'' weszło do języka angielskiego przez [[język starofrancuski|starofrancuskie]] słowo ''„conil”'', które pochodzi od [[łacina|łacińskiego]] słowa określającego królika – ''„cuniculus”''. Angielska nazwa ''„Coney Isle”'' pojawiła się na mapach już w 1690, a do 1733 zaczęto używać obecnej nazwy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.stonybrook.edu/libmap/ch1.htm| tytuł = A Map of ye English Empire in the Continent of America, 1690| data dostępu = 2013-11-15| autor = [[Robert Morden]]| opublikowany = [[Stony Brook University|stonybrook.edu]]| język = en| data dostępu = 2013-11-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.davidrumsey.com| tytuł = A Map of the British Empire in America, arkusz 12., 1733| data dostępu = 2013-11-15| autor = Henry Popple| opublikowany = davidrumsey.com| język = en| data dostępu = 2013-11-15}}</ref>. Zarówno na [[mapa morska|mapie morskiej]] [[Joseph DesBarre|Josepha DesBarre’a]] z 1779, przedstawiającej port w Nowym Jorku (ukazała się w czterotomowym atlasie kartograficznym [[Atlantic Neptune]]), jak i na mapie Johna Eddy’ego z 1811 znajduje się współczesna, aktualnie stosowana nazwa<ref>Eric W. Sanderson, ''Mannahatta: A Natural History of New York City'', s. 47.</ref><ref>John H. Eddy, ''Map Of The Country Thirty Miles Round the City of New York'', 1811 (mapę można odszukać na stronie [http://www.davidrumsey.com davidrumsey.com]).</ref>.

W roku 2007 dzielnica liczyła 49 496 mieszkańców, w tym 45,28% mężczyzn i 54,72% kobiet<ref>{{cytuj stronę| url = http://macaulay.cuny.edu/eportfolios/berger2011/coney-island/charts-graphs-statistics/coney-island-demographics-2007/| tytuł = Coney Island Demographics (2007)| data dostępu = 2013-12-03| autor = | opublikowany = macaulay.cuny.edu| język = en | data dostępu = 2013-12-03}}</ref>, przy czym średni wiek mieszkańca wynosił 40,88 lat. Dla celów statystycznych obszar ten łączy się często z położoną we wschodniej części półwyspu i sąsiadującą z Coney Island dzielnicą [[Brighton Beach]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.point2homes.com/US/Neighborhood/NY/Brooklyn/Coney-Island-Demographics.html| tytuł = Coney Island Demographics| data dostępu = 2013-12-03| opublikowany = point2homes.com| język = en| data dostępu = 2013-12-03}}</ref><ref name="osc.state.ny.us" />.

Pomiędzy rokiem 1880 a końcem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] na Coney Island znajdowało się największe w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] skupisko [[lunapark]]ów i innych, podobnych atrakcji turystycznych, które przyciągały kilka milionów turystów rocznie. W czasie największej świetności znajdowały się tutaj trzy duże wesołe miasteczka – [[Luna Park (Coney Island)|Luna Park]], [[Dreamland (park rozrywki)|Dreamland]] oraz [[Steeplechase Park]], jak również wiele mniejszych instalacji tego typu<ref name="Brooklyn Museum" /><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.nycgovparks.org/parks/coneyisland/highlights/204| tytuł = Coney Island Beach & Boardwalk| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = nycgovparks.org| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref>.

Najbardziej zasłużonymi ludźmi dla rozwoju Coney Island byli przedstawiciele rodziny Tilyou. Już w latach 60. XIX wieku Peter Tilou założył jeden z pierwszych hoteli oraz jedną z pierwszych restauracji w tej okolicy. W 1897 jego syn George Tilyou (1862–1914) uruchomił Steeplechase Park – pierwszy duży park rozrywki na Coney Island, jak również jeden z najbardziej znanych lunaparków na świecie, który przez wiele lat wyznaczał standardy w tej branży. W przeciwieństwie do konkurencji – parku Dreamland (1904–1911), który spłonął w pożarze, jak również Luna Park (1903–1946), który pomimo początkowego sukcesu zaczął przynosić straty w czasie [[wielki kryzys|wielkiego kryzysu]], Steeplechase Park zachował dochodowość i przetrwał aż do 1964. W 1966 rodzina sprzedała ziemię, na której się znajdował, [[Fred Trump|Fredowi Trumpowi]] (ojcu [[Donald Trump|Donalda Trumpa]]), który w tym samym roku wyburzył instalacje parkowe<ref name="Brooklyn Museum">{{cytuj stronę| url = http://www.brooklynmuseum.org/community/blogosphere/2008/01/16/steeplechase-luna-park-and-dreamland/| tytuł = Brooklyn Museum. Steeplechase, Luna Park, and Dreamland| data dostępu = 2013-11-15| autor = Patrick Amsellem| opublikowany = [[Brooklyn Museum|brooklynmuseum.org]]| praca = | data = 16 stycznia 2008| język = en| data dostępu = 2013-11-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://amusingthezillion.com/tag/steeplechase-pool/| tytuł = Steeplechase Pool, Zip Coaster Sites to Be De-Mapped for Housing| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = amusingthezillion.com| praca = | data = 11 stycznia 2010| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = https://ephemeralnewyork.wordpress.com/tag/fred-trump/| tytuł = When Steeplechase Park thrilled Coney Island| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = ephemeralnewyork.wordpress.com| praca = | data = 18 maja 2010| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref>.

Od 1962 do 7 września 2008 roku na Coney Island operował [[Astroland]], który w chwili otwarcia był jednym z najnowocześniejszych parków rozrywki w Stanach Zjednoczonych<ref>{{cytuj stronę| url = http://ireport.cnn.com/topics/22385| tytuł = Coney Island amusement park closing| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = [[CNN|cnn.com]]| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://amusingthezillion.com/2013/09/05/its-time-to-bring-the-astroland-rocket-back-to-coney-island/| tytuł = It’s Time to Bring the Astroland Rocket Back to Coney Island| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = amusingthezillion.com| praca = | data = 5 września 2013| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref>.

29 maja 2010 na miejscu zamkniętego Astrolandu otwarto nowe wesołe miasteczko – Luna Park, Jego nazwa nawiązuje do historycznego parku rozrywki, który istniał na Coney Island od 16 maja 1903 do 1944 (1948). Na jego terenie mieści się dziewiętnaście różnych atrakcji. Jest to jedyne miejsce na Coney Island, w którym nie można zapłacić [[gotówka|gotówką]] za tego typu atrakcje (pozostałe parki rozrywki dopuszczają zapłatę gotówkową). Odwiedzający chcący skorzystać z instalacji parku muszą zakupić specjalne karty (Luna Cards) za pomocą których płaci się za wszystkie usługi<ref name="ustravel.answers.com">{{cytuj stronę| url = http://ustravel.answers.com/theme-parks/coney-island-luna-park-lives-again| tytuł = Coney Island Luna Park Lives Again| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = [[answers.com]]| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref><ref name="ustravel.answers.com" /><ref>{{cytuj stronę| url = http://abclocal.go.com/wabc/story?section=news/local&id=7466795| tytuł = Coney Island celebrates Luna Park grand opening| data dostępu = 2013-11-15| autor = | opublikowany = [[ABC News|go.com]]| praca = | data = 29 maja 2010| język = en | data dostępu = 2013-11-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://brooklynhistory.org/blog/2010/05/28/new-luna-park-opening-in-coney-island-on-may-29th/| tytuł = New Luna Park opening in Coney Island on May 29th| data dostępu = 2013-12-03| autor = Elizabeth Call| opublikowany = brooklynhistory.org| praca = | data = 28 maja 2010| język = en| data dostępu = 2013-12-03}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://amusingthezillion.com/2010/05/29/photo-album-preview-of-coney-islands-new-luna-park/| tytuł = Photo Album: Preview of Coney Island’s New Luna Park| data dostępu = 2013-12-03| autor = | opublikowany = amusingthezillion.com| praca = | data = 29 maja 2010| język = en | data dostępu = 2013-12-03}}</ref>.

Wejście na plażę jest bezpłatne. Jest ona podzielona na „zatoki” – obszary, oddzielone w sposób naturalny przez pirsy skalne, będące efektem erozji oceanicznej. Od 2009 do 2010 liczba turystów odwiedzających plażę potroiła się. Ocenia się, że w 2010 roku z kąpieli w tym miejscu korzystało 12,8 mln ludzi<ref name="osc.state.ny.us">{{cytuj stronę| url = http://www.osc.state.ny.us/osdc/rpt8-2012.pdf| tytuł = An Economic Snapshot of Coney Island and Brighton Beach. Report 8-2012| data dostępu = 2013-12-03| autor = Thomas P. DiNapoli, Kenneth B. Bleiwas| opublikowany = osc.state.ny.us| język = en| data dostępu = 2013-12-03}}</ref>.

Tutejsza plaża stanowi miejsce działalności [[Coney Island Brighton Beach Open Water Swimmers]] – stowarzyszenia [[Organizacja non-profit|non-profit]], zajmującego się promocją pływania na otwartym morzu. Organizuje ono corocznie kilka większych wyścigów pływackich, w których zawodnicy ścigają się na oceanie (należą do nich ''Grimaldo’s Mile'' oraz ''New York Aquarium 5k''), jak również spotkania weekendowe uczestników<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.cibbows.org| tytuł = CIBBOWS Welcome| data dostępu = 2013-12-03| autor = | opublikowany = cibbows.org| język = en | data dostępu = 2013-12-03}}</ref>.

Innym, aktywnie działającym stowarzyszeniem, którego naturalne miejsce działalności stanowi plaża na Coney Island, jest [[Coney Island Polar Bear Club]] – najstarszy klub [[Mors (człowiek)Morsowanie|morsów]] w Stanach Zjednoczonych (założony w 1903 r.), grupujący osoby pływające w oceanie w okresie zimowym, przy czym największym powodzeniem cieszy się pływanie w dzień nowego roku. Impreza ta jest bardzo popularna i przyciąga – oprócz członków klubu – również rzeszę niezrzeszonych uczestników, chcących spróbować kąpieli w lodowatym Atlantyku. Spotkania członkowskie (kąpiele) odbywają się w każdą niedzielę od listopada do kwietnia<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.polarbearclub.org/| tytuł = Welcome to Coney Island Polar Bear Club| data dostępu = 2013-12-03| opublikowany = polarbearclub.org| język = en| data dostępu = 2013-12-03}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko= La Rocco|imię= Barbara|tytuł= Going Coastal New York City|wydawca= Going Coastal|miejsce= |rok= 2004|strony= 256-257|isbn= 9780972980302 |url= http://books.google.pl/books?id=Tx-3l1hZfPQC&pg=PA256&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|wydawca= Going Coastal|miejsce= |rok= 2004|strony= 256–257|isbn= 9780972980302}}</ref>.