Tęczówka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
xddddd Znaczniki: Usunięcie całej zawartości strony blanking (filtr nadużyć) |
m Wycofano edycje użytkownika Xddddddloooool (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Mixhau. Znacznik: Wycofanie zmian |
||
Linia 1:
[[Plik:Human Iris JD052007.jpg|thumb|Tęczówka to niebieski (w tym oku) obszar okalający [[źrenica|źrenicę]]]]
__BEZSPISU__
'''Tęczówka''' ({{łac.|iris}}) – element budowy [[oko|oka]], nieprzezroczysta tarczka stanowiąca przednią część [[błona naczyniowa|błony naczyniowej]]. W centrum zawiera otwór zwany [[źrenica|źrenicą]]{{odn|Niżankowska|2000|s=163}}{{odn|James|Chew|Bron|1997|s=23}} (łac. ''pupilla''). Na przedniej powierzchni widać regularnie ułożone wyniosłości (beleczki, ''trabeculae'') oraz wgłębienia (zatoki, ''cryptae''). Na jej tylnej powierzchni obecne są fałdy tęczówki (nieregularne zagłębienia i uwypuklenia){{odn|Walocha|2013|s=111}}.
== Warstwy tęczówki ==
Wyróżnia się cztery warstwy tęczówki{{odn|Walocha|2013|s=111}}:
* warstwa graniczna przednia tęczówki – nabłonek jednowarstwowy płaski
* [[zrąb narządu|zrąb]] tęczówki, w skład którego wchodzi warstwa mięśni{{odn|Walocha|2013|s=112}}
* warstwę barwnikową, tak zwaną część tęczówkową [[siatkówka (anatomia)|siatkówki]]{{odn|Walocha|2013|s=111}}.
Analiza tęczówki oka człowieka wykorzystywana jest w [[irydologia|irydologii]]{{odn|Jensen|V. Bodeen|2011|s=21}}{{odn|Szmukała-Rostovceva|2014|s=11}}.
== Mięśnie tęczówki ==
Tęczówka zawiera dwa układy włókienek mięśniowych, które działając antagonistycznie sprawiają, że działa ona jak [[przysłona fotograficzna]] i reguluje dopływ światła do [[Soczewka (anatomia)|soczewki]]{{odn|Niżankowska|2000|s=163}}{{odn|James|Chew|Bron|1997|s=23}}.
* '''Mięsień zwieracz źrenicy''' ({{łac.|musculus sphincter pupillae}}), unerwiony przez włókna przywspółczulne{{odn|Niżankowska|2000|s=163}}{{odn|James|Chew|Bron|1997|s=23}} pozazwojowe pochodzące ze zwoju rzęskowego – nerwy rzęskowe krótkie{{odn|Walocha|2013|s=112}} (włókna przedzwojowe pochodzą z jądra przywspólczulnego nerwu okoruchowego{{odn|Walocha|2013|s=112}}), ma wiązki mięśniowe ułożone spiralnie{{odn|Niżankowska|2000|s=163}} i znajduje się przy brzegu źrenicy{{odn|James|Chew|Bron|1997|s=23}}.
* '''Mięsień rozwieracz źrenicy''' ({{łac.|musculus dilatator pupillae}}), unerwiony przez włókna współczulne{{odn|Niżankowska|2000|s=163}}{{odn|James|Chew|Bron|1997|s=23}} pozazwojowe ze zwoju szyjnego górnego pnia współczulnego{{odn|Walocha|2013|s=112}} (włókna przedzwojowe pochodzą z jądra pośrednio-bocznego odcinka C8-Th12 rdzenia kręgowego){{odn|Walocha|2013|s=112}}, ma wiązki mięśniowe ułożone promieniście{{odn|Niżankowska|2000|s=163}} między obwodem tęczówki a źrenicą{{odn|James|Chew|Bron|1997|s=23}}.
== Zobacz też ==
{{Siostrzane projekty
|commons = Category:Iris (eye)
|słownik = tęczówka
}}
* [[kolor oczu]]
* [[biometria]]
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | odn=tak | imię=Maria Hanna | nazwisko=Niżankowska | tytuł=Podstawy okulistyki | miejsce=Wrocław | rok=2000 | wydawca=VOLUMED | wydanie=II | isbn=83-87804-14-2}}
* {{Cytuj książkę | odn=tak | imię=Bruce | nazwisko=James | imię2=Chris | nazwisko2=Chew | imię3=Anthony | nazwisko3=Bron | tytuł=Kompendium okulistyki | wydawca=[[Wydawnictwo Lekarskie PZWL]] | miejsce=Warszawa | rok=1997 | isbn=83-200-2186-3}}
* {{Cytuj książkę | odn=tak | imię=Dr Bernard | nazwisko=Jensen | imię2=Dr Donald | nazwisko2=V. Bodeen | tytuł=Co Twoje oczy mówią o zdrowiu - Irydologia w praktyce | wydawca=Studio Astropsychologii | miejsce=Białystok | rok=2011 | isbn=978-83-7377-501-5}}
* {{Cytuj książkę | odn=tak | imię=Aliona | nazwisko=Szmukała-Rostovceva | tytuł=Irydologia zilustrowana. Praktyczny poradnik. Znaki irydologiczne na ponad 230 zdjęciach | wydawca=GWP | miejsce=Gdańsk | rok=2014 | isbn=978-83-60577-91-2}}
* {{Cytuj książkę| odn=tak|nazwisko=Walocha|imię=Jerzy|tytuł=Anatomia prawidłowa człowieka|rok=2013|wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego|miejsce=Kraków|strony=111-112|isbn=978-83-233-3581-8|wydanie=I|tytuł tomu=Głowa i Szyja}}
{{Oko}}
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Oko]]
| |||