Granatnik: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Zobacz też: zamiana na hasła pokrewne a nie losowe modele granatników
Przebudowa artykułu (przeredagowanie tekstu, zmiany stylistyczne, drobne merytoryczne, zilustrowanie)
Linia 1:
'''Granatnik''' – [[Broń indywidualna|indywidualna]] lub [[Broń zespołowa|zespołowa]] [[broń strzelecka]] o [[Kaliber broni|kalibrze]] nieprzekraczającym zwykle 40 mm, przeznaczona do zwalczania celów powierzchniowych pociskami wybuchowymi ([[granat (broń)|granatami]]) na dystansach do 400 metrów. WcześniejMianem granatnika określa się również wyrzutnie granatów z [[lakrymatory|gazem łzawiącym]]. Dawniej – rodzaj [[moździerzDziało|działa]]a ze stosunkowo długa lufą, używanyużywanego w XVIII wieku do strzelania granatami. W Polsce, za czasów [[Stanisław August|Stanisława Augusta]] wprowadzono granatniki zwane [[Jednoróg (działo)|jednorogami]]{{odn|Gradowski|Żygulski|1994|s=109}}.
 
W ujęciu współczesnym, granatniki pierwszy raz zostały wprowadzone na uzbrojenie w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Ich przeznaczeniem było miotanie granatów w strefie walki, leżącej między zasięgiem rzutu [[granat ręczny|granatem ręcznym]], a minimalnym zasięgiem działania [[moździerz]]a.
Współcześnie broń ta została wprowadzona w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] i służyła do miotania [[granat (broń)|granatów]] w strefie walki, która leżała między zasięgiem rzutu [[granat ręczny|granatem ręcznym]], a minimalnym zasięgiem działania moździerza. Wyróżniamy granatniki ze względu na stopień automatyzacji na nieautomatyczne (jednostrzałowe i powtarzalne podobne wyglądem i działaniem do rewolwerów), półautomatyczne i automatyczne posiadające zasilanie magazynkowe i taśmowe, umieszczane na lekkich podstawach trójnożnych. Niektóre granatniki jednostrzałowe (np. [[granatnik M79]]) występują jako broń samodzielna lub jako [[granatnik podwieszany|granatniki podwieszane]] (zespalane). Konstrukcje nowocześniejszych granatników posiadają dwukomorowe układy miotające, które zmniejszają odrzut i obniżają ich masę. Nazwą tą określa się także wyrzutnie granatów z [[lakrymatory|gazem łzawiącym]].
 
Najlżejszymi rodzajami tego typu broni są granatniki indywidualne: [[Granatnik nasadkowy|nasadkowe]] ([[język potoczny|pot.]] ''[[garłacz]]'') i [[granatnik podwieszany|podwieszane]] - montowane bezpośrednio na karabinach (np. [[Granatnik Viven-Bessières|Viven-Bessières]], [[Granatnik Pallad|Pallad]]), jak również przybierające formę broni samodzielnej (np. [[granatnik M79|M79]]). Granatniki występują również jako cięższa broń zespołowa, wymagająca umieszczenia na lekkiej podstawie (np. [[Granatnik wz. 36|wz. 36]], [[Granatnik AGS-17|AGS-17]]). Niektóre wczesne typy granatników miały budowę analogiczną jak moździerze, z tego powodu różnica między nimi często jest płynna i niejednoznaczna (granatnikiem w takim wypadku zazwyczaj określa się broń lżejszą i o mniejszym zasięgu niż moździerz).
Polskie konstrukcje: [[granatnik wz. 36|Granatnik wz. 1930]], [[granatnik wz. 36|granatnik wz. 1936]]
 
Specyficzną formą granatników są [[Granatnik przeciwpancerny|granatniki przeciwpancerne]], przeznaczone do zwalczania pojazdów opancerzonych oraz burzenia umocnień polowych. Najczęściej zasilane [[niekierowany pocisk rakietowy|niekierowanymi pociskami rakietowymi]] lub mające formę [[broń bezodrzutowa|broni bezodrzutowej]] (np. [[Granatnik RPG-7|RPG-7]], [[Panzerfaust]]).
 
Ze względu na stopień automatyzacji wyróżniamy granatniki [[broń nieautomatyczna|nieautomatyczne]], [[broń półautomatyczna|półautomatyczne]] oraz [[broń automatyczna|automatyczne]] (zob. [[granatnik automatyczny]]). Granatnik może być [[broń jednostrzałowa|bronią jednostrzałową]], lub być zasilany z [[magazynek|magazynków]], [[taśma amunicyjna| taśm amunicyjnych]] lub [[bęben rewolwerowy|bębnów rewolwerowych]].
 
Konstrukcje nowocześniejszych granatników posiadają dwukomorowe układy miotające, które zmniejszają odrzut i obniżają ich masę.
 
<gallery>
Plik:Leichter Granatwerfer M35 noBG.jpg|Granatnik [[Granatnik l.Gr.W.36|l.Gr.W.36]] o budowie analogicznej do moździerza
Plik:Grenade launcher wz.83 Pallad D.jpg|Polski [[granatnik Pallad|Pallad-D]]
Plik: Lebel VB Memorial de Verdun.jpg|Granatnik nasadkowy Viven-Bessières zamocowany na karabinie [[Karabin Lebel Mle 1886|Lebel&nbsp;Mle&nbsp;1886]]
Plik:M16a2m203 afmil.jpg|Granatnik podwieszany [[granatnikGranatnik M203|M203]] umocowanyzamocowany na karabinie [[karabin M16|M16A2]]
Plik:M79 Grenade Launcher (7414625716).jpg|Jednostrzałowy [[granatnik M79]]
Plik: RGP40 Polish.jpg|Półautomatyczny [[granatnik rewolwerowy]] [[Granatnik RGP-40|RGP-40]]
Plik: MK19-02.jpg|Automatyczny granatnik [[Granatnik Mk 19|Mk&nbsp;19]]
Plik: RPG-7 detached.jpg|Rakietowy granatnik przeciwpancerny RPG-7
Plik: Panzerfaust 30 helsinki noBG.png|Bezodrzutowy granatnik przeciwpancerny Panzerfaust&nbsp;30
Plik: 8th ESB launches unit proficiency through weapons training 150317-M-PY808-125.jpg|Naboje-granaty [[Nabój 40 × 46 mm SR|40&nbsp;×&nbsp;46&nbsp;mm&nbsp;SR]]. Standardowa amunicja [[NATO]] przeznaczona do granatników
</gallery>
 
Linia 15 ⟶ 27:
* [[Granatnik nasadkowy|Granatnik nasadkowy (''garłacz'')]]
* [[Granatnik podwieszany]]
* [[Granatnik automatyczny]]
* [[Karabin-granatnik]]
* [[Granat nasadkowy]]
 
== Przypisy ==