Wikipedysta:Agondek/brudnopis/Semba: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Semba''' to gatunek muzyki i tańca pochodzący z Angoli, ukształtowany w latach 50 i 60 XX w. głównie w stolicy kraju Luandzie i do dziś zajmujący ważne miejsce w kulturze narodowej symbolizując kluczowy moment w historii Angoli pod koniec okresu kolonialnego, kiedy pojawiła się nowa koncepcja angolskości (angolanidade) i zaangażowania społeczeństwa w walkę o niepodległość. Jako termin muzykologiczny, semba oznacza bit definiujący rytm tego określonego rodzaju muzyki.
 
bardzo popularny w latach 50. XX w. Określany jest też jako "grande passada", czyli dosłownie długa podróż.
 
Amerykańska historyk Marissa Moorman w „Intonations: a social history of music and nation in Luanda, Angola, from 1945 to recent times” (2008) przedstawia mniej krwawą i bardziej dźwięczą interpretację niepodległości, mniej cierpiętniczą bardziej taneczną, podkreślając relacje między lokalną muzyką a budową projektu suwerennego i samowystarczalnego kulturowo narodu. Moorman sugeruje, że stworzone relacje i procesy (w tym semba) wygenerowały ideę suwerenności kulturowej, która posłużyła jako model i dźwignia niezależności gospodarczej i politycznej kraju. Poprzez analizę postępu technologii radiowej i rodzącego się rynku fonograficznego, szczególnie na początku lat 70., autor pokazuje, w jaki sposób etos kulturowy i produkcja muzyczna w miejskiej Angoli zostały ponownie przeniesione na teren kraju za pomocą tych nowych technologii dostępnych w tym czasie. Twierdzi między innymi, że „muzyka w Angoli rozbudziła wyobraźnię polityczną mieszkańców”: to znaczy semba nie tylko odzwierciedlała stosunki społeczne, polityczne i gospodarcze: ona je tworzyła. Amerykański historyk proponuje alternatywną interpretację najnowszej historii Angoli, w której muzycy, śpiewacy, śpiewacy i agitatorzy kultury, mieszkańcy Luandy, mieli tak samo lub bardziej ważne znaczenie w uzyskaniu niepodległości niż uzbrojeni żołnierze, którzy walczyli w mayombes (lasy) ) z wnętrza kraju lub intelektualistów, którzy mieszkając za granicą, zaprojektowali Fronty (FNLA), Ruchy (MPLA) i Związki (UNITA14) na rzecz wyzwolenia Angoli.
 
Słowo semba odnosi się, po pierwsze, do bardziej popularnej definicji, która indeksuje, agreguje, szerszy zakres znaczeń społecznych. Powtarzam, semba obejmuje inne gatunki miejskiej muzyki popularnej (m.in. rumba, kabetula, kazukuta i nit), które były odtwarzane i doskonalone od lat 60. i 70. Semba symbolizuje kluczowy moment w historii Angoli, pod koniec okresu kolonialnego, kiedy pojawiła się nowa koncepcja angolskości (angolanidade) i zaangażowała naród (BIGAULT, depoimento via email, em 15-12-2014, w: Sambas, batuques e sembas: experiências em música popular em Brasil, Moçambique e Angola)..
 
== Znaczenie słowa semba ==
Słowo ''semba'' w języku [[Mbundu|kimbundu]]{{u|u1}} oznacza ''wypinanie pępka''; liczba pojedyncza: ''disemba'', liczba mnoga: ''masemba''. Pochodzi od czasownika ''kusemba'' - łamać się, wykonać uderzenie wypiętym pępkiem ([[Język portugalski|pt]]. ''requebrar-se'', ''fazer uma umbigada''){{r|p4|p5|p6}}.
 
W wolnym tłumaczeniu słowo semba reprezentuje „ciało mężczyzny, które wchodzi w kontakt z ciałem kobiety na poziomie brzucha”. Rytmiczne powtarzające się zderzanie brzuchami jest charakterystycznym ruchem tańca massemba - mężczyzna trzyma kobietę za talię i przyciąga ją do siebie, powodując szok między nimi (czyli sembę).
Linia 17 ⟶ 11:
Charakterystyczną cechą semby, podobnie jak całej muzyki angolskiej, jest improwizacja, płynny powtarzalny rytm, złożona polirytmia instrumentów perkusyjnych i wyraźny, zsynchronizowany sposób wykonania.
 
Tradycyjne instrumenty w sembie to ungo ([[berimbau|berimbau)]], kissange ([[Zanza|kissanje)]], [[marimba]], kakocha (instrumemt strunowy), dikanza (podobna do reco-reco, ale większa) i n'goma (bębny). W latach 50. i 60. XX w. najczęstszy skład grup stanowiły: wokalista i chór, gitara solowa, gitara podstawowa, adaptowana gitara basowa, dikanza i n´gomas (bębny ze skórkami po obu stronach). W latach 70 XX w. włączono niektóre inne elementy, takie jak bas elektryczny (4 struny), który zastąpił adaptowaną gitarę basową (6 strun), gitara i bębny wchodzące w skład perkusji. W latach 80. XX w. głównie z powodu wpływu lokalnej grupy Africa Show i fenomenu gatunku muzycznego zouk pochodzącego z Antyli, dołączono również keyboard do instrumentów semby. W tej samej dekadzie, kiedy w nagraniach zaczęło dominować brzmienie elektronicznej perkusji, muzyka ma zmniejszonezwolniła tempo / puls, a motyw romantyczny zyskujezyskał miejsce w tekstach piosenek, widzimy pojawieniepojawił się innego angolskiegoinny angolski stylustyl muzyki i tańca, wynikającegowynikający z semby: kizomba.
 
Semba może być szybka i synkopowana albo wolna, bliższa [[Blues|blusowi]] czy [[gospel]], w rytmie 2/4, 4/4 lub 6/8. Określana jest jako „niepowtarzalny beatbit, który nadaje tej muzyce charakterystyczne angolskie brzmienie”. Przytaczając słowa Antónia Venância: „[...] semba nie jest tylko muzyką. Semba jest po prostu rytmem. Rytm jest częścią [...] muzyki. Muzyka jest połączeniem tekstów, rytmu, głosów, melodii i wszystkich pozostałych elementów. Muzyka może być grana lub śpiewana na podstawie semby”{{r|p2}}. W sembie, jak w całej tradycyjnej muzyce afrykańskiej, nie występuje [[Metrum (muzyka)|metrum]] będące wyznacznikiem czasu, ani jednostki pozwalające na rozróżnienie mocnych i słabych części taktu. Stąd różnorodność w interpretacji tej samej struktury rytmicznej, wynikająca ze skupienia się przez słuchającego na wybranym aspekcie, co dla odbiorców zachodnich bywa mylące{{r|p3}}. <gallery>
Podstawową rolę odgrywa [[perkusja]] i [[Gitara prowadząca|gitara solowa]], podczas gdy w swojej kadencji podkreśla ten gatunek muzyczny. Instrumenty obecne w sembie to [[akordeon]], [[fortepian]], [[trąbka]], [[flet]] panflowy, [[saksofon]], [[skrzypce]], bębny [[pandeiro]], [[Kongi|conga]] i ngoma, tarolas ([[Bęben mały|werble]]), dilongas ([[Bęben wielki|bębny basowe]]), podwójne dzwonki, timbale, shakery, grzechotki.
 
Semba może być szybka i synkopowana albo wolna, bliższa [[Blues|blusowi]] czy [[gospel]], w rytmie 2/4, 4/4 lub 6/8. Określana jest jako „niepowtarzalny beat, który nadaje tej muzyce charakterystyczne angolskie brzmienie”. Przytaczając słowa Antónia Venância: „[...] semba nie jest tylko muzyką. Semba jest po prostu rytmem. Rytm jest częścią [...] muzyki. Muzyka jest połączeniem tekstów, rytmu, głosów, melodii i wszystkich pozostałych elementów. Muzyka może być grana lub śpiewana na podstawie semby”{{r|p2}}. W sembie, jak w całej tradycyjnej muzyce afrykańskiej, nie występuje [[Metrum (muzyka)|metrum]] będące wyznacznikiem czasu, ani jednostki pozwalające na rozróżnienie mocnych i słabych części taktu. Stąd różnorodność w interpretacji tej samej struktury rytmicznej, wynikająca ze skupienia się przez słuchającego na wybranym aspekcie, co dla odbiorców zachodnich bywa mylące{{r|p3}}.
<gallery>
Plik:COLLECTIE TROPENMUSEUM Enkelvellige conische trom TMnr 2435-2.jpg|Ngoma
Plik:Marimba 2014-02-27.jpg|Marimba
Linia 33 ⟶ 24:
Większość artystów angolskich śpiewa w języku kimbundu, mieszance portugalskich i lokalnych form slangu. Tematyka utworów to często opowieść o życiu codziennym oraz wydarzeniach towarzyskich, nierzadko z dowcipną retoryką. Narracja semby wyrażać może balladową i melancholijną tęsknotę za przeszłością. Semba to zmysłowa i bardzo energiczna, porywająca muzyka dzięki której artyści są w stanie przekazać szerokie spektrum emocji, smutku i angolskiego stylu życia. Z tego względu semba jest pierwszym stylem muzycznym dla szerokiej gamy angolskich spotkań towarzyskich, przyjęć, przy obchodach urodzin i ślubach.
 
<nowiki>*</nowiki>Os coros de resposta, com aberturas de vozes em acordes, principalmente nos refrões, imprimem uma coletividade que também caracteriza o semba. *A “malha percussiva” de pares de tumbas, bongôs e timbales, preenchendo as semicolcheias dos tempos, mantendo por vezes uma suspensão dos tempos fortes. *A ausência de um registro percussivo grave nas “cabeças de tempo”, é outra marca diferencial do semba em relação ao samba, por exemplo. *A guitarra solista, protagonista, com ares da maneira congolesa de usar a guitarra, também pode ser identificada como recorrente no semba. *A abordagem política, de denúncia de injustiças, de afirmação de um orgulho angolano, é marcante também. *Outros temas presentes nas letras de sembas são a exaltação ao país, a esperança, a saudade, situações de feitiçaria, de relações pessoais. * Outra marca forte do semba é a postura majoritariamente festiva, de convite à dança.
 
 
 
Cechami semby są:
 
Reasumując, cechami semby są:
* Ostra barwa dżwięku instrumentów perkusyjnych: użycie dikanzy cechowało ten rejestr barwy w latach 60. XX w., który został później zastąpiony / dostosowany przez ganzá, shaker, hi-hat, ale zawsze podkreślając tę fakturę i zachwując improwizację.
 
* Ostra barwa dżwiękudźwięku instrumentów perkusyjnych:; użycie dikanzy cechowało ten rejestr barwy w latach 60. XX w., który został później zastąpiony / dostosowany przez ganzá, shaker, hi-hat, ale zawsze podkreślając tę fakturę i zachwujączachowując improwizację.
*Obecność basu (najpierw gitara basowa, a następnie bas elektryczny).
*Język kimbundo rozpowszechniony w piosenkach jest kolejnym znakiem semby od lat 60. do 80. XX w.
Linia 83 ⟶ 75:
Dorastałem w środowisku, w którym nasza muzyka była muzyką o charakterze społecznym, politycznym, ponieważ żyliśmy w okresie kolonialnym i nikt z nas nie lubił konkretnej sytuacji, w której żyliśmy, i dlatego przystąpiliśmy do procesu walki o niepodległość. Każdy na swój sposób: niektórzy wzięli karabiny, inni konwencjonalną broń lub maczety [maczety obecne na fladze Angoli]. Muzykę traktujemy jako sposób na wcześniejsze i szybsze przekazanie naszego przesłania o wkładzie w walkę o niepodległość kraju (Lamartine, dostęp 10/01/2013).
 
'''1961-1975 - konsolidacja semby, złote lata'''
 
 
Amerykańska historyk Marissa Moorman w „Intonations: a social history of music and nation in Luanda, Angola, from 1945 to recent times” (2008) przedstawia mniej krwawą i bardziej dźwięczą interpretację niepodległości, mniej cierpiętniczą bardziej taneczną, podkreślając relacje między lokalną muzyką a budową projektu suwerennego i samowystarczalnego kulturowo narodu. Moorman sugeruje, że stworzone relacje i procesy (w tym semba) wygenerowały ideę suwerenności kulturowej, która posłużyła jako model i dźwignia niezależności gospodarczej i politycznej kraju. Poprzez analizę postępu technologii radiowej i rodzącego się rynku fonograficznego, szczególnie na początku lat 70., autor pokazuje, w jaki sposób etos kulturowy i produkcja muzyczna w miejskiej Angoli zostały ponownie przeniesione na teren kraju za pomocą tych nowych technologii dostępnych w tym czasie. Twierdzi między innymi, że „muzyka w Angoli rozbudziła wyobraźnię polityczną mieszkańców”: to znaczy semba nie tylko odzwierciedlała stosunki społeczne, polityczne i gospodarcze: ona je tworzyła. Amerykański historyk proponuje alternatywną interpretację najnowszej historii Angoli, w której muzycy, śpiewacy, śpiewacy i agitatorzy kultury, mieszkańcy Luandy, mieli tak samo lub bardziej ważne znaczenie w uzyskaniu niepodległości niż uzbrojeni żołnierze, którzy walczyli w mayombes (lasy) ) z wnętrza kraju lub intelektualistów, którzy mieszkając za granicą, zaprojektowali Fronty (FNLA), Ruchy (MPLA) i Związki (UNITA14) na rzecz wyzwolenia Angoli.
 
 
 
Gdy w 1961 wybuchła wojna o niepodległość Angoli, muzyka tradycyjna stała się zakazana. W latach 1961–1968 nie odbywał się karnawał w Lunadzie. Angolczycy jednak spotykali się i bawili w musseques{{u|u2}}, gdzie narodziła się i była organizowana farra. Główne grupy karnawałowe takie jak Kabokomeu, União Mundo da Ilha, Cidrália, miały bezpośredni wpływ na dziesiątki grup muzyków, którzy spotkali się w musseques. Opór przeciwko kolonializmowi nie był już mnifestowany podczas karnawału, ale przybrał postaci muzyków i śpiewaków semba. Można powiedzieć, że karnawałowe zespoły folklorystyczne z Angoli (30. i 50.) były „protoprojektem” semby, która została skonsolidowana z grupami z musseques (w latach 50. i 70.).