Fort: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mateuszgdynia (dyskusja | edycje)
Linia 1:
{{Inne znaczenia|2=[[Fort (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
[[Plik:2014 Kłodzko, twierdza.JPG|thumbmały|240px|[[Twierdza Kłodzko]]]]
[[Plik:2016 Twierdza Srebrna Góra, fort Ostróg 3.jpg|thumbmały|240px|Fort Ostróg w [[Twierdza Srebrnogórska|Twierdzy Srebrnogórskiej]]]]
'''Fort''' ([[język włoski|wł.]]) – [[fortyfikacja]] (budowla obronna) polowa lub stała, budowana od XVII do początków XX w., przystosowana do obrony okrężnej.
 
Linia 7:
 
== Budowa fortu ==
Forty były budowlami ziemnymi o obrysie zamkniętym, zdolnymi do samodzielnej i długotrwałej obrony. Występował strefowy podział obwodu fortu: [[stok bojowy]] (plateau, [[Glacis (inżynieria wojskowa)|glacis]]{{u|glacis}}), stanowiska, [[fosa]], [[Wał (fortyfikacja)obronny|wały]], wnętrze. W skład budowli murowych fortów wchodziły [[koszary]], [[schron]]y, stanowiska ogniowe [[artyleria|artylerii]] i [[piechota|piechoty]], magazyny, wieże obserwacyjne i artyleryjskie itp. Nie w każdym forcie występowały wszystkie z wymienionych obiektów, każda szkoła fortyfikacji miała swoje preferencje odnośnie doboru obiektów i środków obrony i ich rozmieszczania w forcie. Forty połączone były między sobą siecią drogową i telefoniczną.
 
Zasadą budowy pierścieni fortów twierdz fortowych było zapewnienie możliwości wsparcia artyleryjskiego przez dany fort swoim najbliższym sąsiadom – z prawej i z lewej strony. Inaczej mówiąc, fort w twierdzy fortowej w razie potrzeby mógł dostać wsparcie od obydwu swoich skrzydłowych sąsiadów.
Linia 25:
Rozwój [[artyleria oblężnicza|artylerii oblężniczej]] na przełomie XIX i XX w. zmuszał stopniowo do zastąpienia klasycznych fortów fortami rozproszonymi, a następnie dziełami jeszcze bardziej rozproszonymi: [[grupa warowna|grupą warowną]] i [[rejon umocniony|rejonem umocnionym]]. Zmiany te wprowadzane były w różnych państwach niejednocześnie i często dopiero niepowodzenia wojenne (swoje lub cudze) przesądzały decyzję o modernizacji dotychczasowych fortyfikacji lub budowy nowych, dostosowanych do aktualnie używanych środków oblężniczych.
 
Mimo iż [[I wojna światowa]] wykazała niewystarczającą odporność na ogień nowoczesnej artylerii (np. ciężkich moździerzy oblężniczych typu [[M-Gerät|gruba berta]]), forty były jeszcze niekiedy budowane w okresie międzywojennym, ale w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] nie odegrały większej roli.
 
== Polskie forty ==
[[Plik:FortTorun6 DSC0020.JPG|mały|240px|[[Fort IV Twierdzy Toruń]]]]
Na obszarze [[Polska|Polski]] znajduje się wiele twierdz fortowych, budowanych w różnych okresach i przez różne państwa i wojska. Typowymi twierdzami fortowymi są:
 
* [[Twierdza Kłodzko]] – twierdza austriacka i pruska
* [[Twierdza Kołobrzeg]] – twierdza pruska (niemiecka), nadbrzeżna
Linia 51:
 
== Zobacz też ==
* [[cytadelaCytadela]]
* [[Ława działowa]]