Andora: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 104:
W nagrodę za waleczność mieszkańców podczas walk z [[Maurowie|Maurami]] [[Karol Młot]] nadał Andorze prawa miejskie. Następnie stała się ona lennem hrabiów Urgell, aby ostatecznie w 1133 r. przejść pod władanie [[biskup]]a z [[La Seu d’Urgell]]. W XII wieku była przedmiotem sporu pomiędzy biskupami a ich francuskimi sąsiadami z północy, [[hrabia]]mi z [[Foix]]. W 1278 r. udało się rozwiązać konflikt – na mocy zawartego porozumienia biskup i hrabia zostali współrządcami. Andora natomiast zobowiązała się płacić obu stronom daniny: biskupom Urgell w wysokości 460 peset rocznie, hrabiom Foix w wysokości 960 franków rocznie<ref>Kowalski Kazimierz: ''Państewko nad Valirą'', w: „Poznaj Świat” R. X, nr 4 (113), kwiecień 1962, s. 8–10.</ref>. W 1419 r. na wniosek ludności Andory został powołany lokalny parlament nazywany Radą Terytorialną (''Consell de la Terra''), później przekształcony w Radę Generalną (Consell General). W 1607 król [[Henryk IV Burbon|Henryk IV]], hrabia Foix wydał [[edykt]], na mocy którego przekazał swe prawa do współrządzenia Andorą francuskiemu władcy<ref name="his">{{Cytuj stronę | url = https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0003858.xml | tytuł = Andorra – Història | praca = Gran enciclopèdia catalana | opublikowany = enciclopedia.cat | język = ca | data dostępu = 2020-05-27}}</ref>.
 
W okresie 1812–1813 [[II Cesarstwo Francuskie|Cesarstwo Francuskie]] zajęło [[Katalonia|Katalonię]] i podzieliło ją na cztery [[Departament (Francja)|departamenty]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = Borja de Riquer (red.) | tytuł = Història, política, societat i cultura dels països catalans | wydawca = Enciclopèdia Catalana | miejsce = Barcelona | data = 1997 | strony = 235 | isbn = 9788441224834 | tom = 6 | tytuł tomu = La gran transformació, 1790-1860 | język = ca}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Risques | imię = Manel | tytuł = Història de la Catalunya contemporània | wydawca = Pòrtic | miejsce = Barcelona | data = 1999 | strony = 35 | isbn = 9788473065535 | język = ca}}</ref>. Wówczas Andora weszła w skład jednego z nich (''départament de Sègre''){{r|his}}. W 1933 r. [[Francja]] zajęła Andorę wobec społecznych zamieszek przed wyborami.
 
12 lipca 1934 r. rosyjski awanturnik [[Boris Skosyriew|Boris M. Skosyriew]] ogłosił się Borisem I, niepodległym [[książę|księciem]] Andory, równocześnie ogłaszając wojnę przeciwko biskupowi z Urgel. 20 lipca został aresztowany przez [[policja|policję]] hiszpańską i wydalony z [[Hiszpania|Hiszpanii]]. W latach 1936–1940 w Andorze stacjonował francuski [[garnizon]], aby przeciwdziałać wpływom [[Hiszpańska wojna domowa|hiszpańskiej wojny domowej]].