Wikipedia

Plegadis: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
poprawa przek., WP:SK, drobne merytoryczne, zaktualizowany przypis
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 4:
|TSN = 174923
|zoolog = [[Johann Jakob Kaup|Kaup]], 1829{{r|Kaup}}
|okres istnienia =
|grafika = Plegadis falcinellus Syracuse.jpg
|opis grafiki = Przedstawiciel rodzaju – '''[[ibis kasztanowaty]]''' (''P. falcinellus'')
Linia 16 ⟶ 15:
|rodzina = [[ibisy]]
|rodzaj = ''Plegadis''
|typ nomenklatoryczny = ''Tantalus falcinellus'' {{small|[[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1766}}
|synonimy =
* ''Ibis'' {{small|[[Paul Heinrich Gerhard Möhring|Möhring]], 1758}}{{r|Möhring}}
* ''Ibis'' {{small|[[Bernard Germain de Lacépède|Lacépède]], 1799}}{{r|Lacépède}}
* ''Egatheus'' {{small|[[Gustaf Johan Billberg|Billberg]], 1828}}{{r|Billberg}}
* ''Tantalides'' {{small|[[Johann Georg Wagler|Wagler]], 1832}}{{r|Wagler}}
* ''Falcinellus'' {{small|[[George Robert Gray|G.R. Gray]], 1840}}{{r|Gray}}
* ''Plegadornis'' {{small|[[Christian Ludwig Brehm|C.L. Brehm]], 1855}}{{r|Brehm}}
* ''Milnea'' {{small|[[Richard Lydekker|Lydekker]], 1891}}{{r|Lydekker}}
|ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
* ''P. falcinellus''
* ''P. chihi''
* ''P. ridgwayi''
|wikispecies = Plegadis
|commons = Category:Plegadis
}}
__BEZSPISU__
'''''Plegadis''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ptaki|ptakówptaka]] z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[ibisy|ibisów]] (Threskiornithidae).
 
== Zasięg występowania ==
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w [[Ameryka|Ameryce]], [[Afryka|Afryce]], [[Eurazja|Eurazji]] i [[Australia|Australii]]{{r|iocWinkler&inni}}.
 
== Morfologia ==
Długość ciała 46–66 cm; masa ciała 350–840 g{{r|hbw1Winkler&inni}}.
 
== Systematyka ==
=== Etymologia ===
* ''Ibis'': {{łac.|ibis}}, ''ibidis'' „ibis”, od {{gr.|ιβις}} ''ibis'', ιβιδος ''ibidos'' „ibis”. Ta nazwa była mylona przez wieki. [[Ibis czczony]] był czczony przez starożytnych Egipcjan, ale ibis kasztanowaty również był wśród nich popularny. Zanim pojawili się współcześni ornitologowie i odkrywcy, ibis czczony wyginął lub szybko zanikał w Egipcie, a nazwa stopniowo była stosowana na określenie innych ptaków podobnych do bocianów lub czapli (na przykład [[czapla złotawa]]){{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Tantalus falcinellus'' {{small|Linnaeus, 1766}}.
[[język grecki|Gr.]] πληγας ''plēgas'', πληγαδος ''plēgados'' – sierp{{r|hbwalive}}.▼
* ''Egatheus'': gr. ηγαθεος ''ēgatheos'' „najświętszy, poświęcony”, od intensywnego przedrostka αγα- ''aga-''; θεος ''theos'' „bóstwo, bóg”{{r|Jobling}}. Nowa nazwa dla ''Ibis'' {{small|Lacépède, 1799}}.
* ''Tantalides'': rodzaj ''[[Mycteria|Tantalus]]'' {{small|Linnaeus, 1758}} (dławigad); gr. -οιδης ''-oidēs'' „przypominający”{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Tantalus falcinellus'' {{small|Linnaeus, 1766}}.
▲[[język* grecki|Gr''Plegadis'': gr.]] πληγας ''plēgas'', πληγαδος ''plēgados'' – sierp„sierp”{{r|hbwaliveJobling}}.
* ''Falcinellus'': nowołac. ''falcinellus'' „mały sierp” (ptak), od zdrobnienia łac. ''falx'', ''falcis'' „sierp”{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Tantalus falcinellus'' {{small|Linnaeus, 1766}}.
* ''Plegadornis'': gr. πληγας ''plēgas'', πληγαδος ''plēgados'' „sierp”; ορνις ''ornis'', ορνιθος ''ornithos'' „ptak”{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: ''Tantalus falcinellus'' {{small|Linnaeus, 1766}}.
* ''Milnea'': prof. [[Alphonse Milne-Edwards]] (1835–1900), francuski zoolog, paleontolog{{r|Jobling}}. Gatunek typowy: †''Milnea gracilis'' {{small|Lydakker, 1891}}.
 
=== Podział systematyczny ===
Do rodzaju należą następujące gatunki{{r|Mielczarek&Kuziemko}}:
* ''Plegadis falcinellus'' {{small|([[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1766)}} – [[ibis kasztanowaty]]
* ''Plegadis chihi'' {{small|([[Louis Jean Pierre Vieillot|Vieillot]], 1817)}} – [[ibis amerykański]]
* ''Plegadis ridgwayi'' {{small|([[Joel Asaph Allen|J.A. Allen]], 1876)}} – [[ibis andyjski]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
# <ref name="Kaup">{{cytuj książkę| autor = J.J. Kaup | tytuł = Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt|url = http://biodiversitylibrary.org/item/129856#page/110/mode/1up|rok = 1829|wydawca = In commission bei Carl Wilhelm Leske|miejsce = Darmstatd|wydanie = |isbn = |strony = 82|język = de}}</ref>
# <ref name="iocMöhring">{{Cytuj stronęcytuj książkę| autor = FP.H.G. Gill,Möhring| D.tytuł Donsker,= P.Geslachten Rasmussender (red.)vogelen|url = https://www.worldbirdnamesbiodiversitylibrary.org/bow/pelicanspage/13308312|tytułrok = Ibis,1758|wydawca spoonbills,= herons,Pieter hamerkop,Meijer|miejsce shoebill,= pelicansAmsteldam |opublikowanystrony = IOC[https://www.biodiversitylibrary.org/page/13308271 World6], Bird List (v10[https://www.1)biodiversitylibrary.org/page/13308348 60]|język = en |data dostępu = 2020-02-23nl}}</ref>
# <ref name="hbw1Lacépède">{{cytuj książkę| autor = JB. del Hoyo, A. Elliott, JG. Sargatalde Lacépède| tytuł = HandbookDiscours ofd’ouverture theet Birdsde ofclôture thedu Worldcours |d’histoire częśćnaturelle, =donné 1|tytułdans częścile =Muséum Ostrichnational tod’Histoire Ducksnaturelle, |l’an rozdziałVII =de Familyla ThreskiornithidaeRépublique, (Ibiseset andtableaux Spoonbills)|méthodiques autordes rmammifères =et E.des Matheu,oiseaux|url J.= del Hoyo| rok = 1992 1799| wydawca = Lynx Edicions Plassan| miejsce = Barcelona | isbn = 84-87334-10-5 Paris| strony = 501–50218| język = enfr}}</ref>
# <ref name="hbwaliveBillberg">{{cytuj książkę| autor = JG. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.)Billberg| tytuł = HandbookSynopsis of the Birds of the World AliveFaunae Scandinaviae|url = httphttps://www.hbwbiodiversitylibrary.comorg/page/43065102|rok = 20161828|autor rwydawca = J.AEx officina typogr. JoblingCaroli Deleen|miejsce = rozdziałHolmiae |tom = Key1|część to= Scientific2|tytuł Namesczęści in= Ornithology|Aves adres| rozdziałustrony = http[https://www.hbwbiodiversitylibrary.comorg/dictionarypage/definition/plegadis|43065176 wydawca158], =[https://www.biodiversitylibrary.org/page/43065231 Lynxtab. Edicions|miejsce = BarcelonaA]|język = en | data dostępu = 2016-08-30la}}</ref>
# <ref name="Wagler">{{cytuj pismo |autor = J.G. Wagler|tytuł = Neue Sippen und Gattungen der Säugetiere und Vögel|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/26455535|czasopismo = Isis von Oken| wolumin = 25|strony = 1231|rok = 1832|język = de}}</ref>
# <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Systematyka i nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines2.html#Threskiornithidae |tytuł = Rodzina: Threskiornithidae Poche, 1904 - ibisy - Ibises (Wersja: 2019-10-12)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2020-02-23}}</ref>▼
# <ref name="Gray">{{cytuj książkę| autor = G.R. Gray| tytuł = A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/13668984|rok = 1840|wydawca = R. and J.E. Taylor|miejsce = London|strony = 67|język = en}}</ref>
# <ref name="Brehm">{{cytuj pismo |autor = Ch.L. Brehm|tytuł = Verzeichniss der europäischen Vögel nach den Species und Subspecies|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/2442826 |czasopismo = Naumannia| wolumin = 5 |strony = 290|rok = 1855 |język = de}}</ref>
# <ref name="Lydekker">{{cytuj książkę| autor = R. Lydekker| tytuł = Catalogue of the fossil birds in the British Museum (Natural History)|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/8389952|rok = 1891|wydawca = Longmans & Co.|miejsce = London|strony = 169|język = en}}</ref>
# <ref name="Winkler&inni">{{cytuj książkę| autor = S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.)| tytuł = Birds of the World |url = https://birdsoftheworld.org/bow/home|rok = 2020|autor r = D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette| rozdział = Ibises and Spoonbills (Threskiornithidae), version 1.0. | wydawca = Cornell Lab of Ornithology|miejsce = Ithaca, NY|język = en | doi = 10.2173/bow.thresk1.01|data dostępu = 2020-05-28}} {{paywall}}</ref>
# <ref name="Jobling">Etymologia za: {{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = |rok = 2020|autor r = J.A. Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = | wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en }}</ref>
▲# <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Systematyka i nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines2.html#Threskiornithidae |tytuł = Rodzina: Threskiornithidae Poche, 1904 - ibisy - Ibises (Wersja: 2019-10-12)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2020-02-23}}</ref>
}}
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Plegadis”