Wikipedia

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Rozpad ZSRR: https://tvn24.pl/swiat/rosja-kreml-oswiadcza-ze-rosja-jest-sukcesorka-zwiazku-radzieckiego-w-odpowiedzi-na-opinie-sedziego-sadu-konstytucyjnego-4133994
m Wycofano edycje użytkownika 77.252.46.136 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Kerim44.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 92:
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich został utworzony 30 grudnia 1922 (po zakończeniu [[Wojna domowa w Rosji|wojny domowej w Rosji]]) na mocy [[Traktat założycielski ZSRR|traktatu założycielskiego ZSRR]] zawartego przez rządzone wspólnie przez [[Bolszewicy|bolszewików]], lecz formalnie niepodległe: [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosyjską FSRR]], [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|Ukraińską SRR]], [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruską SRR]] i [[Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Zakaukaską FSRR]]<ref name="PWN">{{encyklopedia PWN|id = 4002438|tytuł=Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|data dostępu=2019-09-20}}</ref>. Spośród 18 republik związkowych wchodzących w różnych okresach w skład ZSRR jedynie Białoruska SRR i Ukraińska SRR posiadały (obok samego ZSRR) podmiotowość międzynarodową i były założycielami [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]], a także członkami większości [[Organizacje wyspecjalizowane ONZ|organizacji wyspecjalizowanych ONZ]]<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Osmańczyk|imię=Edmund Jan|autor link=Edmund Osmańczyk|tytuł=Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych|rok=1982|wydawca=Wiedza Powszechna|miejsce=Warszawa|strony=64, 94, 554|isbn=83-214-0092-2}}</ref>. Rosyjska FSRR&nbsp;odgrywała rolę dominującą w całej historii ZSRR. W niej, jako największej republice związkowej, żyła ponad połowa populacji kraju.
+
[[Rozpad ZSRR|ZSRR przestał istnieć]] w wyniku zawarcia [[Porozumienie białowieskie|porozumienia białowieskiego]]&nbsp;(8 grudnia 1991) i deklaracji o rozwiązaniu ZSRR przyjętej w Moskwie przez Radę Republik Najwyższej Rady ZSRR (26 grudnia 1991){{r|ok}}<sup>[[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-3|[3]]]</sup>. Dawne związkowe republiki radzieckie zaczęły tworzyć samodzielne państwa. Na mocy dwóch traktatów z&nbsp;[[Ałmaty]]&nbsp;(21 grudnia 1991) [[Rosja|Rosji]] przysługuje stałe miejsce ZSRR w [[Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych|Radzie Bezpieczeństwa]]&nbsp;[[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]]&nbsp;i wszystkich innych organizacjach międzynarodowych<sup>[[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-5|[5]]]</sup>. Jednocześnie jako sukcesora ZSRR i jego międzynarodowych zobowiązań wyznaczono&nbsp;[[FederacjaWspólnota RosyjskaNiepodległych Państw|FederacjęWspólnotę Niepodległych RosyjskąPaństw]]{{r|ok}}<sup>[[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-6|[6]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-7|[7]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-8|[8]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-9|[9]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-10|[10]]]</sup>. Część byłych republik radzieckich kontynuuje współpracę w ramach Wspólnoty Niepodległych Państw, [[Euroazjatycka Unia Gospodarcza|Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej]] i innych organizacji.
 
== Geografia ==
Linia 430:
== Obszar postradziecki ==
{{Osobny artykuł|Obszar postradziecki}}
Sukcesja po ZSRR w odniesieniu do 15 państw poradzieckich jest złożona. Jako sukcesora ZSRR i jego międzynarodowych zobowiązań wyznaczono&nbsp;[[Wspólnota FederacjęNiepodległych RosyjskąPaństw|Wspólnotę Niepodległych Państw]]<sup>[[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-6|[6]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-7|[7]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-8|[8]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-9|[9]]][[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-10|[10]]]</sup>. Wyjątkowe znaczenie ma Federacja Rosyjska, która zachowała wszystkie nieruchomości poradzieckich ambasad, stałe miejsce ZSRR w [[Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych|Radzie Bezpieczeństwa]]&nbsp;[[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]]&nbsp;i wszystkich innych organizacjach międzynarodowych<sup>[[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka#cite note-5|[5]]]</sup>. Za sukcesorów ZSRR zasadniczo nie są uważane kraje bałtyckie, które ''de iure'' zachowały oficjalną ciągłość z republikami sprzed włączenia ich do ZSRR w 1940 roku. Pozostałe 11 krajów uważanych jest za niepodległe państwa będące następcami ZSRR<ref>Buhler, Konrad G. (2001). State Succession and Membership in International Organizations. Legal Aspects of International Organization Series. Volume 38. Martinus Nijhoff Publishers. s. 164. {{ISBN|978-90-411-1553-9}}.</ref>.
 
{{osobny artykuł|Związek Rosji i Białorusi}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Związek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich”