Niebo nad Berlinem: Różnice pomiędzy wersjami

W filmie widać charakterystyczne dla Berlina budowle np. fasadę [[Berlin Anhalter Bahnhof|dworca Anhalter]]{{odn|Saryusz-Wolska|2007|s=113}}, [[Siegessäule|Kolumnę Zwycięstwa]], [[Plac Poczdamski]] i [[Mur Berliński]]<ref name="bf">{{odn|Saryusz-Wolska|2007|ref=nie|s=109}}</ref>. Ten ostatni jest w filmie wszechobecny, zdaniem filmoznawcy [[Andrzej Gwóźdź|Andrzeja Gwoździa]] reprezentuje on nie tylko rzeczywistość polityczną, ale stanowi też granicę mistyczną<ref>{{Cytuj |autor = |autor r = Andrzej Gwóźdź |redaktor = Peter C. Seel, Bogusław Zmudziński |rozdział = Aniołowie nad Berlinem |tytuł = Wim Wenders |data = 1993 |miejsce = Kraków |s = 66}}</ref>. Oprócz współczesnych, w filmie pojawiają się też archiwalne zdjęcia miasta z 1945 roku{{odn|Saryusz-Wolska|2007|s=112}}. W swoim tekście ''Pejzaż miejski'' Wenders twierdził, że szczególne znaczenie mają dla niego puste przestrzenie Berlina i to takich miejsc starał się sfilmować jak najwięcej, ponieważ ''przybliżają historię w znacznie większym stopniu niż jakiekolwiek przestrzenie zabudowane''<ref>{{Cytuj |autor = |autor r = Wim Wenders |redaktor = Andrzej Gwóźdź |rozdział = Pejzaż miejski |tytuł = Europejskie manifesty kina |data = 2002 |miejsce = Warszawa}}</ref>.

 

 

Biblioteka Państwowa jest w filmie miejscem, w którym mieszkają anioły. Wenders długo szukał odpowiedniej lokalizacji, ponieważ w ''Niebie nad Berlinem'' anioły nie są powiązane z Bogiem, reżyser wykluczył kościół. Na pomysł wykorzystania biblioteki wpadł, kiedy przypomniał sobie zakończenie filmu [[Fahrenheit 451 (film)|''Fahrenheit 451'']] i otwartą przestrzeń wypełnioną ludźmi, znającymi na pamięć książki. Wybrał Bibliotekę Państwową, miejsce jasne, ciche i spokojne<ref>{{Cytuj |autor =Roger F. Cook, Gerd Gemünden |tytuł = The cinema of Wim Wenders : image, narrative, and the postmodern condition |data = 1997 |data dostępu = 2019-12-28 |isbn = 0-8143-2578-5 |miejsce = Detroit, Mich. |wydawca = Wayne State University Press |s = 68-69 |oclc = 34878876}}</ref>.

Występujące w filmie Wendersa anioły są pozbawione ciała, rozumieją wszystkie języki, mogą słyszeć myśli ludzi. Zazdroszczą ludziom możliwości odbierania wrażeń zmysłowych i przeżywania miłości<ref>{{Cytuj |autor = |autor r = Arkadiusz Lewicki |redaktor = Jolanta Ługowska, Jacek Skawiński |rozdział = Od "Wspaniałego życia" do "Anioła w Krakowie". Filmowe obrazy anioła |tytuł = Anioł w literaturze i kulturze |data = 2004 |isbn = 837432001X |miejsce = Wrocław |s = 335}}</ref>. Nie są w filmie powiązane z konkretną religią (choć w kontynuacji filmu, ''[[Tak daleko, tak blisko]]'' pojawia się wzmianka o centralnej istocie duchowej, o której mówi się On). Nie reprezentują też duchów zmarłych. Ich język język jest sztuczny i poetycki{{odn|Graf|2002|s=115}}. Z ich rozmów można wywnioskować, że są obecni w miejscu, w którym znajduje się Berlin od początku czasu{{odn|Graf|2002|s=116}}.

 

=== Inne interpretacje ===

Film można interpretować jako opowieść o próbie zjednoczenia. Podzielona jest stolica Niemiec. Główni bohaterowie, Damiel i Marion czują się niekompletni i poszukują połączenia. W tej interpretacji Damiel reprezentowałby Wschód (duchowy, bezcielesny), a Marion – cielesna i poszukująca duchowości – Zachód. Z kolei według Davida Caldwella i Paula Rea film opowiada o różnych sposobach doświadczania i opowiadania historii – słowie i obrazie. W tej interpretacji różni bohaterowie reprezentują różne sposoby doświadczania świata<ref name=":10" />.