Marius Petipa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
kat. |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 13:
|www =
}}
'''Marius Petipa''', właściwie Victor Marius Alphonse Petipa (ur. [[11 marca]] [[1818]] w [[Marsylia|Marsylii]], zm. [[14 lipca]] [[1910]] w [[Gurzuf]]ie na [[Półwysep Krymski|Krymie]]) – wybitny [[Francuzi|francuski]] [[Taniec|tancerz]] i baletmistrz, [[Choreografia|choreograf]] i pedagog tańca<ref>{{Cytuj |autor = Lissa, Zofia; Dziębowska, Elżbieta |tytuł = Encyklopedia muzyczna PWM |data = 1979-<c2009> |data dostępu = 2020-02-06 |isbn = 83-224-0112-4 |miejsce = Kraków |wydawca = Polskie Wydawn. Muzyczne |s = 69 |oclc = 7551528}}</ref>, uznawany za "ojca" rosyjskiego baletu klasycznego. Syn tancerza i baletmistrza Jeana-Antoine'a Petipy i aktorki Victorine Morel-Grasseau, brat [[Lucien Petipa|Luciena Petipy]], jednego z czołowych tancerzy francuskiego baletu romantycznego.
W 1847 zaangażował się jako pierwszy tancerz w [[Petersburg|Petersburgu]], a w 1862 dostał tam prestiżową nominację na stanowisko głównego baletmistrza cesarskiego teatru, które przed nim piastował legendarny paryski choreograf [[Jules Perrot]]. Od 1862 aż do swojej śmierci stworzył w Rosji 54 nowe balety autorskie, 17 znanych baletów z wcześniejszego dorobku innych choreografów opracował w nowej wersji oraz był choreografem 35 obszernych scen baletowych w rozmaitych przedstawieniach operowych.
Jego balety oparte byłe zazwyczaj na tematyce popularnej w [[Romantyzm|okresie romantycznym]] i odzwierciedlały dokładnie gust epoki. Niektóre ciągnęły się przez 5 – 6 aktów, tworząc długi baletowy wieczór składający się z tradycyjnych [[pas de deux]] pierwszych solistów, wielu pas d'action i [[pas de caractère]], przeplatanych tańcami całego zespołu.
Silną stroną Petipy była umiejętność nowego synkretycznego spojrzenia na [[balet]]. Wychował się w tradycji francuskiej, ale czerpał na równi ze szkoły włoskiej, potrafił scalić [[Tempo (muzyka)|adagio]] francuskie z włoskim [[allegro (muzyka)|allegro]] i doprowadzić kunszt techniczny do najwyższego poziomu. To on był twórcą rosyjskiego baletu i rosyjskiej szkoły tańca. W petersburskiej Cesarskiej Szkole
* 1847: ''[[Paquita]]'' wg [[Joseph Mazilier|Josepha Maziliera]] (nowa wersja: 1881)
* ''[[Don Kichot (balet)|Don Kichot]]''▼
* 1850: [[Giselle]] wg [[Jean Coralli|Jeana Corallego]] and [[Jules Perrot|Julesa Perrota]] (nowa wersja: 1868)
* ''[[Jezioro łabędzie]]''▼
* 1863: ''[[Korsarz (balet)|Korsarz]]'' wg Josepha Maziliera i Julesa Perrota (nowa wersja: 1884)
* ''[[Śpiąca królewna (balet)|Śpiąca królewna]]''▼
▲* 1869: ''[[Don Kichot (balet)|Don Kichot]]'' (nowa wersja: 1871)
* 1870: ''[[Katarzyna, córka bandyty]]'' wg Julesa Perrota
* ''[[Rajmonda (balet)|Rajmonda]]''▼
* 1877: ''[[Bajadera (balet)|Bajadera]]''
* 1886: ''[[Esmeralda (balet)|Esmeralda]]'' wg Julesa Perrota
▲* 1890: ''[[Śpiąca królewna (balet)|Śpiąca królewna]]''
▲* 1895: ''[[Jezioro łabędzie]]''
* 1896: ''[[Postój kawalerii]]''
▲* 1898: ''[[Rajmonda (balet)|Rajmonda]]''
== Przypisy ==
|