Ty51: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Lokomotywa parowa infobox}} na {{Lokomotywa infobox}} |
uzupełnienie |
||
Linia 39:
== Rozwój i eksploatacja ==
Seria parowozów Ty51 powstała na skutek rosnącego zapotrzebowania na ciężkie parowozy towarowe. Parowozy te koncepcyjnie oparto na konstrukcji serii [[Ty246]], zakupionej w 1946 roku z USA w ramach programu dostaw parowozów dla kolei europejskich – wprowadzając pewne rozwiązania własne (np. zamiast suwaków Nicolaya wprowadzono suwaki Trofimowa w rozrządzie pary, zmieniono konstrukcję podgrzewacza). Ty51 miał ruszt o powierzchni równej Ty246 (6,3 m²) z mechanicznym podajnikiem węgla ([[stoker]]em), powierzchnię ogrzewalną i przegrzewacza zmniejszono w celu poprawy pracy kotła przy stosowaniu gorszych gatunków węgla. W porównaniu z Ty246 były nieco słabsze, ale nie wykazywały zjawiska [[Moc kotłowa (parowóz)|wyczerpania kotła]]. Parowóz Ty51-226 był ostatnim parowozem wyprodukowanym przez HCP Poznań dla PKP. Wyprodukowano 232 parowozy, 208 zakupiło PKP a 24 trafiły do górnictwa, z czego 21 na „[[Kolej piaskowa|kolej piaskową]]”. Na PKP trafiły numery 1-70, 72-81, 85-94, 97-105, 107-132, 141-226; do górnictwa 67, 68, 71, 82-84, 95, 96, 106, 133-140, 227-232. Z niewyjaśnionych do dziś przyczyn (bałagan?) zbudowano po 2 parowozy z numerami seryjnymi 67 i 68 (po jednym dla PKP i górnictwa) i dlatego w celu wyrównania numeracji nie nadano numerów seryjnych 74 i 75. W późniejszych latach PKP zakupiła od górnictwa parowozy o numerach 96, 106, 137 i 228. Produkcję parowozów serii Ty51 przerwano w 1958 roku, ostatnie parowozy zakupiło górnictwo.
Parowozy te zasadniczo kierowano do obsługi tras o dużym natężeniu ruchu towarowego. 92 egzemplarze trafiły do DOKP Lublin, gdzie stacjonowały w lokomotywowniach [[Sędziszów]], [[Dęblin]], [[Kielce]], [[Chełm]] i [[Skarżysko-Kamienna]]. Na zachodzie Polski stacjonowały w [[Głogów|Głogowie]], [[Kostrzyn nad Odrą|Kostrzynie]], [[Leszno|Lesznie]] i [[Zbąszynek|Zbąszynku]], gdzie obsługiwały przewozy na trasach wiodących do [[Szczecin]]a i granicy niemieckiej. Nieliczne maszyny tej serii wspierały Ty246 w obsłudze pociągów towarowych na trasie [[Magistrala węglowa|Śląsk – Trójmiasto]]. Do czasu elektryfikacji obsługiwały ruch towarowy na trasie dawnej [[Kolej Warszawsko-Wiedeńska|Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej]].
Do końca lat sześćdziesiątych Ty51 zatrudniano głównie w ciężkim ruchu towarowym. Wzmożone dostawy lokomotyw spalinowych serii [[Electroputere 060DA|ST43]] i [[ŁTZ M62|ST44]] oraz postępy elektryfikacji wyparły je do nieekonomicznych prac manewrowych, obsługi pociągów na liniach lokalnych i pociągów pasażerskich. Zdarzało się, że parowozy serii Ty51 prowadziły lokalne pociągi osobowe zestawione z 2 wagonów. W początkach lat 1980 około 75% parowozów serii Ty51 stało bez zatrudnienia w zapasie długotrwałym. Likwidacja wojskowej rezerwy strategicznej parowozów w 1988 roku spowodowała masowe kasacje maszyn tej serii. Na kolejach piaskowych Ty51 pracowały do 1992 roku, prowadząc ciężkie pociągi z piaskiem podsadzkowym z kopalni piasku [[Kotlarnia]].
W oparciu o serię Ty51 zaprojektowano parowóz Ty55, prace nad nim doprowadzając do etapu rysunków wykonawczych. Rezygnacja PKP z zakupu tych parowozów spowodowała wstrzymanie dalszych prac.
Linia 59:
== Właściwości trakcyjne ==
[[Plik:Parowóz Ty51 przy stadionie INEA w Poznaniu-1.jpg|thumb|Parowóz Ty51-183 przy stadionie miejskim przy ulicy Bułgarskiej w Poznaniu.]]
Parowozy serii Ty51 były nieco słabsze od parowozów serii Ty246 w wersji wyposażonej w podgrzewacz Worthingtona, ale przewyższały znacznie w osiągach serie [[Ty4]] i [[Ty45]]. Na poziomym torze prowadziły ładowne pociągi o masie 2500 ton z prędkością 60 km/h lub 1160 ton przy 80 km/h przy opalaniu węglem o wartości opałowej 6787 kcal/kg. Przy ciężkich składach były ekonomiczne w zużyciu węgla i pary dzięki właściwie dobranym rozmiarom kotła i maszyny parowej, duża pojemność skrzyni węglowej umożliwiała długotrwałą pracę parowozu przy dużym obciążeniu.
Główna wadą serii Ty51 było przeciążenie tyłu parowozu, różnica nacisków osi wynosiła ok. 3 ton, co w eksploatacji powodowało pękanie tylnych części ostojnic. Niedopracowany okazał się podgrzewacz wody, a łożyska osi tendra wykazywały tendencję do grzania się.
Linia 75:
== Bibliografia ==
* J. Fijałkowski i W. Kowalewski, 1963, Charakterystyki Normalnotorowych Pojazdów Trakcyjnych, Wydawnictwa Komunikacyjne
* W. Kowalewski i J. Tomaszewicz, Badanie parowozu Ty51, Wydawnictwa Komunikacyjne 1959
{{H. Cegielski – Poznań}}
| |||