Rozkaz o komandosach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
+ grafika |
merytoryczne |
||
Linia 40:
Na przełomie 1944 i 1945 roku ofiarami rozkazu padło również 10 umundurowanych członków amerykańskiej misji wojskowej [[Office of Strategic Services|OSS]] na Bałkanach. Zostali oni rozstrzelani z inicjatywy [[Ernst Kaltenbrunner|Ernsta Kaltenbrunnera]] w [[Mauthausen-Gusen|obozie Mauthausen]]. Egzekucji dokonał SS-Hauptsturmführer Georg Bachmayer<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Persico|imię=Joseph E.|tytuł=Piercing the Reich|wydawca=Viking Press|miejsce= New York|data=1979|strony=222, 285, 279|isbn=0670554901}}</ref>.
Wykonywaniu zbrodniczego rozkazu sprzeciwiała się część niemieckiego wysokiego dowództwa. Nie stosował go m.in. [[Erwin Rommel]] wobec brytyjskich komandosów schwytanych podczas [[II wojna światowa w Afryce|walk w Afryce Północnej]]. Niechęć do Kommandobefehl deklarował po zakończeniu wojny również [[Albert Kesselring]], głównodowodzący sił niemieckich na [[kampania włoska w czasie II wojny światowej|froncie włoskim]]<ref name="jodl" />. Jednak co najmniej raz podległe mu oddziały dokonały egzekucji pojmanych członków alianckich sił specjalnych: 26 marca 1944 roku zostało rozstrzelanych 15
== Powojenne rozliczenie ==
Linia 49:
W ostatnim z procesów norymberskich, tzw. [[proces wyższego dowództwa|procesie wyższego dowództwa]], o kluczową rolę w przygotowaniu rozkazu oskarżono także dwóch innych oficerów OKW. [[Walter Warlimont]] został skazany w 1948 roku na karę dożywotniego pozbawienia wolności (w 1951 zamieniona na 18 lat; został zwolniony w 1957 roku), a Rudolf Lehmann (sędzia wojskowy i główny prawnik OKW) na 7 lat pozbawienia wolności.
Jednym z nielicznych przykładów rozliczenia dowódców polowych, którzy wykonali zbrodniczy rozkaz, był przypadek generała [[Anton Dostler|Antona Dostlera]]. Był on odpowiedzialny za rozstrzelanie 15 amerykańskich żołnierzy, biorących udział we wspomnianej wcześniej Operacji Ginny. Osobiście podpisał on rozkaz egzekucji Amerykanów i dopilnował jego niezwłocznego wykonania, mimo protestów trzech podwładnych mu oficerów, którzy nie znali treści Kommandobefehl. Wkrótce po zakończeniu działań wojennych Dostler stanął przed amerykańską komisją śledczą, a następnie trybunałem wojskowym. Dostler bronił się, że choć znał treść rozkazu Hitlera, to nie był jego bezpośrednim wykonawcą, bowiem rozkaz zabicia jeńców wydał mu [[Albert Kesselring]], a on sam jedynie przekazał go niżej. Mimo to amerykańscy sędziowie po czterodniowym procesie skazali go na karę śmierci przez rozstrzelanie, uznając, że jego wina jest ewidentna. Wyrok został wykonany 1 grudnia 1945 roku. Był to jedyny w historii przypadek skazania i egzekucji niemieckiego dowódcy przez amerykański wymiar sprawiedliwości za popełnienie zbrodni wojennej<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.historynet.com/justice-firing-squad.htm|tytuł=Justice by Firing Squad|nazwisko=Borch|imię=Fred L.|praca=|język=en|data dostępu=2020-07-19}}</ref>. Kesselring, mimo obciążających go wyjaśnień Dostlera, wyparł się udziału w zbrodni. Ostatecznie został on w odrębny procesie skazany w 1947 r. przez brytyjski trybunał wojskowy, lecz za [[Masakra w Grotach Ardeatyńskich|popełnienie innych czynów]].
Innym dowódcą wysokiej rangi, którego oskarżono o zbrodnie wojenne związane z Kommandobefehl był generał [[Nikolaus von Falkenhorst]]. Będąc w latach 1940–1944 dowódcą sił niemieckich w Norwegii, odpowiadał za liczne egzekucje brytyjskich i norweskich komandosów oraz członków [[Special Operations Executive]] w tym kraju. 2 sierpnia 1946 roku został przez brytyjski trybunał w [[Brunszwik]]u uznany winnym 7 z 9 zarzutów popełnienia zbrodni wojennych i skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie. 4 listopada zamieniono ją na karę 20 lat pozbawienia wolności. Został zwolniony w 1953 roku z powodu złego stanu zdrowia<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.stephen-stratford.co.uk/falkenhorst.htm|tytuł=Falkenhorst Trial|nazwisko=Stratford|imię=Stephen|praca=British Military & Criminal History in the period 1900 to 1999|język=en|data dostępu=2009-06-20}}</ref>.▼
▲Innym dowódcą wysokiej rangi, którego
== Zobacz też ==
| |||