Damy z Llangollen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Klarqa (dyskusja | edycje)
→‎Dom w Walii: drobne techniczne
drobne techniczne
Linia 18:
Nie chcąc być zmuszanymi do niechcianych małżeństw, przyszłe "Damy Llangollen" opuściły razem hrabstwo Kilkenny w kwietniu 1778 r. Ich rodziny ścigały kobiety, na próżno jednak siłą próbowano zmusić je do rezygnacji z planów<ref name=":3">{{Cytuj |autor = Anne Campbell Dixon |tytuł = Wales: A tale of two ladies ahead of their time |data = 2002-05-03 |data dostępu = 2020-08-08 |issn = 0307-1235 |url = https://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/uk/wales/724170/Wales-A-tale-of-two-ladies-ahead-of-their-time.html |język = en-GB}}</ref>. Przeprowadziły się do Walii, a wkrótce dołączyła do nich służąca Sary, Mary Caryll<ref name=":2" />.
 
Realizując swój plan, wyruszyły na malowniczą wycieczkę po walijskiej wsi, ostatecznie osiedlając się w północnej Walii. Mieszkały najpierw w wynajmowanym domu we wsi Llangollen, a w 1780 r. przeniosły się do małej chaty na obrzeżach wioski, którą nazywały Plas Newydd lub „nowa rezydencja”. Wiodły życie według własnego wymyślonego przez siebie systemu, chociaż mogły liczyć tylko na skromny dochód od nietolerancyjnych krewnych, a ostatecznie na emeryturę z tzw. Civil List. W Plas Newydd wprowadziły liczne re-aranżacje, decydując się na styl [[Neogotyk|gotycki]], którego cechy tworzyły za pomocą boazerii z walijskiego dębu, [[Ostrołuk|ostrołukowych]] łuków, [[Witraż|witraży]] i obszernej biblioteki, w której przyjmowały wielu znamienitych gości<ref name=":4">{{Cytuj |autor = Fiona Brideoake |tytuł = “Extraordinary Female Affection”: The Ladies of Llangollen and the Endurance of Queer Community |czasopismo = Romanticism on the Net |data = 2004 |data dostępu = 2020-08-08 |issn = 1467-1255 |numer = 36-37 |doi = https://doi.org/10.7202/011141ar |url = https://www.erudit.org/fr/revues/ron/2004-n36-37-ron947/011141ar/ |język = en}}</ref>. Zatrudniły także ogrodnika, lokaja i dwie pokojówki. Doprowadziło to do znacznego zadłużenia i po jakimś czasie właścicielki musiały polegać na hojności przyjaciół<ref name=":3" />.
 
Plas Newydd to obecnie muzeum prowadzone przez Radę Hrabstwa [[Denbighshire]]. Butler's Hill, niedaleko Plas Newydd, zostało nazwane na cześć Eleanor Butler. Gmach Ponsonby Arms, zabytkowy budynek klasy II przy Mill Street w Llangollen wywodzi swoją nazwę od nazwiska Sarah Ponsonby.
Linia 27:
Eleanor i Sarah poświęcały swój czas na przyjmowanie wielu przyjaciół i ciekawskich gości, obszerną korespondencję, prywatne studia literackie i językowe oraz ulepszanie swojego majątku. Z biegiem lat dobudowały okrągłą kamienną mleczarnię i stworzyły okazały ogród. Eleanor prowadziła dziennik ich działalności. Ludzie z Llangollen nazywali je po prostu „damami”<ref name=":0" />.
 
Po kilku latach ich dom stał się rajem dla gości podróżujących między [[Dublin|Dublinem]] a [[Londyn|Londynem]], w tym pisarzy takich jak [[Anna Seward]]<ref name=":4" />, [[Robert Southey]], [[William Wordsworth]], [[Percy Bysshe Shelley|Percy Shelley]], [[George Gordon Byron|Lord Byron]] i [[Walter Scott|Sir Walter Scott]]. Gościli też tam: dowódca wojskowy, książę [[Książę Wellington|Wellington]] i przemysłowiec [[Josiah Wedgwood (1730-1795)|Josiah Wedgwood]] oraz arystokratyczna powieściopisarka [[Caroline Lamb]] (z domu Ponsonby)<ref name=":2" />. Znana również z niekonwencjalnego stylu życia [[Anne Lister]] z [[Yorkshire]], odwiedziła parę i prawdopodobnie została zainspirowana ich związkiem, by również nieformalnie poślubić swoją kochankę<ref>{{Cytuj |autor = Taylor, Verta A.,; Rupp, Leila J.,; 1950-, Whittier, Nancy, 1966- |tytuł = Feminist frontiers |data = 2009 |data dostępu = 2020-08-08 |isbn = 978-0-07-340430-1 |wydanie = 8th ed |miejsce = New York |wydawca = McGraw Hill Higher Education |oclc = 224445251 |url = https://www.worldcat.org/oclc/224445251}}</ref>. Nawet podróżnicy z Europy kontynentalnej słyszeli o "Damach" i przyjeżdżali w odwiedziny: chociażby książę [[Hermann von Pückler-Muskau]], niemiecki szlachcic i architekt krajobrazu, pisał o nich z podziwem<ref name=":0" />.
 
"Damy" były znane w całej Wielkiej Brytanii, ale uważa się, że prowadziły „raczej mało ekscytujące życie”<ref>{{Cytuj |tytuł = An Extraordinary Affair |data dostępu = 2020-08-08 |opublikowany = RTE.ie |url = http://www.rte.ie/radio1/doconone/2011/0428/646686-radio-documentary-an-extraordinary-affair-first-lesbians-ladies-of-llangollen/ |język = en}}</ref>. Królowa [[Zofia Charlotta z Meklemburgii-Strelitz|Zofia Charlotta]] chciała zobaczyć ich posiadłość i przekonała króla [[Jerzy III Hanowerski|Jerzego III]], aby przyznał im emeryturę. W końcu także ich własne rodziny zaczęły tolerować nietradycyjny związek.
Linia 36:
Plotki o ich życiu seksualnym krążyły przez cały czas, a 1791 roku czasopismo opisało "Damy", sugerując istnienie takiej relacji. Według pisarki i memuarystki [[Patricia Hampl|Patricii Hampl]] były ine zbulwersowane tym pomysłem i sprzeciwiły się opisowi do tego stopnia, że ​​skonsultowały się z [[Edmund Burke|Edmundem Burke]] w sprawie możliwości pozwania magazynu o [[zniesławienie]]<ref name=":2" />.
 
W przeciwieństwie do pism Anne Lister, w ich obszernej korespondencji lub [[Dziennik (literatura)|dziennikach]] nie ma nic, co wskazywałoby na związek seksualny<ref name=":4" />. Niektórzy uważają związek Butler i Ponsonby za małżeństwo bostońskie lub romantyczny związek między dwiema kobietami, które postanowiły mieszkać razem i mieć „związek podobne do małżeństwa”. Inni dochodzą do wniosku, że obie praktykowały romantyczną przyjaźń nie związaną z seksem<ref>{{Cytuj |autor = Shopland, Norena,; |rozdział = Extraordinary Female Affection |tytuł = Forbidden lives : lesbian, gay, bisexual and transgender stories from Wales |data = |data dostępu = 2020-08-08 |isbn = 978-1-78172-410-1 |miejsce = Brudgend, Wales |oclc = 994638129 |url = https://www.worldcat.org/oclc/994638129}}</ref>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
}}
[[Kategoria:Ludzie związani z Irlandią]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Walią]]