Kamienica (powiat limanowski): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Historia: ilustracja
Linia 39:
 
Istnienie na terenie wsi Kamienica parafii i drewnianego kościoła parafialnego pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Dziewicy potwierdza [[Jan Długosz]]. Swoistą plagą tamtych czasów były nawiedzające wieś liczne zarazy oraz plaga zbójnictwa, któremu sprzyjały warunki naturalne tej okolicy. W 1620 chłopi z Kamienicy byli wśród tych, którzy dokonali napadu na okoliczne dwory, m.in. na [[Zespół dworski w Świdniku|dwór w Świdniku]] i tamtejszy [[zbór]] [[bracia polscy|braci polskich]]. W 1656 niektórzy Kamieniczanie organizowali wyprawy celem zastraszenia i obrabowania [[innowierca|innowierców]] i potencjalnych stronników króla szwedzkiego. Z kolei wielu gwałtów i grabieży na mieszkańcach wsi dopuszczały się grasujące w tych okolicach w XVII i XVIII w. wojska polskie i obce.
[[Plik:Kamienica-palac4.jpg|lewo|mały|[[Zespół pałacowo-parkowy Marszałkowicza w Kamienicy|Zespół pałacowo-parkowy Marszałkowicza]]]]
 
W XIX w. właścicielem wsi został [[Maksymilian Marszałkowicz]]<ref>Maksymilian Marszałkowicz – właściciel dóbr kamienickich, strona [[Gorczański Park Narodowy|Gorczańskiego Parku Narodowego]][http://www.gorczanskipark.pl/page,art,id,92,kategoria,_Maksymilian_Marszalkowicz__wlasciciel_dobr_kamienickich.html].</ref> (1806-1878) – przemysłowiec, działacz polityczny i społeczny, który wybudował tu [[tartak]]i i [[Papiernia (zakład przemysłowy)|papiernię]] (pracował w niej przez 2 lata przywódca [[powstanie chochołowskie|powstania chochołowskiego]] [[Jan Kanty Andrusikiewicz]]), a na [[Szczawa (wieś)|Szczawie]] hutę żelaza. Zgromadził okazałą bibliotekę i doprowadził do tego, że Kamienica stała się znanym w całej [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] ośrodkiem kultury i azylem dla prześladowanych patriotów. W 1836 urodził się w Kamienicy przyszły historyk – [[Ludwik Kubala]], tutaj powstała też książka pt. ''Świat Boży i życie na nim'' [[Feliks Jan Szczęsny Morawski|Szczęsnego Morawskiego]] (1871).
 
Linia 47:
 
W okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] Kamienica nie była objęta działaniami wojennymi, ale wielu mieszkańców wsi zostało przymusowo wcielonych do armii austriackiej, a wieś została objęta koniecznością świadczenia przymusowych kontyngentów dla tejże armii. 18 lutego 1918 zorganizowano we wsi manifestację na rzecz odrodzenia i niepodległości Polski, w której wzięła udział większość mieszkańców, a od połowy roku rozpoczęły się powroty ocalałych kamieniczan z niewoli rosyjskiej i innych frontów wojennych. Swoistym spadkiem po okresie zaborów i wojny było przysłowiowe galicyjskie ubóstwo mieszkańców wsi – zacofanie edukacyjne i gospodarcze, braki odzieży, niedożywienie w okresach przednówków.
[[Plik:Kamienica church.jpg|thumb|left|170px|kościół[[Kościół Przemienienia Pańskiego i Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Kamienicy|Kościół w Kamienicy]]|alt=]]
 
25 marca 1931 spłonął doszczętnie miejscowy drewniany kościół parafialny, będący siedzibą [[Parafia Przemienienia Pańskiego i Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Kamienicy|parafii Przemienienia Pańskiego i Nawiedzenia NMP]]. Od tego momentu podjęto starania o zebranie w skali ogólnopolskiej stosownych środków pieniężnych i wybudowanie nowego kościoła murowanego, który powstał w latach 1932-1937.
Linia 71:
* [[Ogród podworski w Kamienicy|park przypałacowy]] – z pięknym starodrzewem, wśród którego znaleźć można m.in. tuje, sosny wejmutki, limba, choina kanadyjska, dąb czerwony, świerk bałkański i wiele drzew pospolitych{{r|am108}}. Obiekt wpisany jest do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] [[Zabytek|nieruchomych]] województwa małopolskiego<ref>{{zabytek|małopolskie|strony = |data dostępu = 2016-01-30}}</ref>.
* XIX-wieczny dwór murowany, nakryty czterospadowym dachem gontowym{{r|am108}}.
* cmentarz parafialny z zabytkową kaplicą rodziny Szalayów ioraz grobami partyzantów i ofiar represji hitlerowskich{{r|am108}}.
* [[Izba Regionalna w Kamienicy|Izba Regionalna]].