Kowalowa (województwo małopolskie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dodanie części miejscowości i przypisów
m →‎Historia: drobne redakcyjne
Linia 61:
Nazwa wsi patronimiczna, pochodzi prawdopodobnie od nazwiska właścicieli miejscowości w średniowieczu – Kowalewskich. Istnieje [[legenda]], która mówi, że przejeżdżający tamtędy w drodze na [[Węgry]] bądź też w czasie polowania Kazimierz Wielki przybył do chłopskiej chaty, w której odbywało się wesele kowala. Mówi się też, że koń z zaprzęgu królewskiego zgubił podkowę i to było powodem jego wizyty u kowala. Ponoć Kazimierz Wielki, który przecież był "królem chłopów " zatańczył z małżonką kowala i w ten sposób dał nazwę całej miejscowości. (Nota bene – Kazimierz Wielki pochodził z miejscowości Kowal i legendy o jego odwiedzinach tych stron są znane w innych okolicznych miejscowościach, np. w [[Lubcza (województwo małopolskie)|Lubczy]]). Bardziej przekonuje fakt, że osada ta była początkowo zamieszkana w większości przez [[fornal]]i kowalskich pracujących na potrzeby dworu.
 
Po raz pierwszy Kowalowy poświadczone są w [[1386]] roku. W [[1469]] roku posiadają [[sołtys]]a i podzielone są na Górne i Dolne. Kowalowa jest wsią lokowaną na prawie niemieckim w [[XIV wiek|XIV w.]] była własnością szlachecką. Właścicielem tej miejscowości był m.in. [[Stanisław Gładysz]] z Kowalowa h. [[Gryf (herb szlachecki)|Gryf]], tenut [[Szymbark (województwo małopolskie)|SzymbarkSzymbarku]], dziedzic [[Gilowa|Gilowej]] (od [[1477]]), [[Uście Gorlickie|Uścia]], [[komornik ziemski]] [[Biecz|biecki]] [[1486]], sędzia grodzki biecki, mąż [[Katarzyna Barczkowska|Katarzyny Barczkowskiej]] córki [[Jakub Barczkowski|Jakuba Barczkowskiego]]. Osią układu osadniczego był ciek wodny potoku Szwedka, a jej przedłużeniem w kierunku wschodnim ciąg głównej drogi prowadzącej z [[Tuchów|Tuchowa]] przez Kowalową do [[Jodłowa|Jodłowej]]. Układ zabudowy miał charakter [[łańcuchówka|łańcuchówki]]. Na przełomie [[XIX wiek|XIX]]/[[XX wiek|XX]] w. wykształciły się ciągi drożne łączące centrum wsi z sąsiednią Lubczą. Niedaleko głównej drogi, na wyniesieniu terenu położony jest kościół pw. Najświętszego Serca Marii Panny z końca [[XVII wiek|XVII]] w., jest on otoczony pomnikowymi drzewami.
W [[1947]] r. do Kowalowej został przeniesiony z pobliskich Ryglic i wtedy też powstała [[parafia]] licząca w [[2007]] roku około 900 parafian, z czego 80% jest praktykujących.
W pobliżu kościoła znajdują się stawy hodowlane zasilane wodami Szwedki. W północnej części Kowalowej, przy drodze do Lubczy, położony jest [[cmentarz wojenny nr 168 - Kowalowa|cmentarz wojenny nr 168]] z [[I wojna światowa|I wojny światowej]] założony w [[1915]] r. Cennymi zabytkami są kapliczki, figury i krzyże przydrożne, których kilka znajduje się na terenie wsi.
Linia 95:
 
== Zabytki ==
Zabytkowy kościół drewniany z 2 poł. XVII w. pod Wezwaniem Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny. Został on zbudowany w Ryglicach. W latach [[1767]]-[[1772]] przeszedł gruntowną renowację i przebudowę. W latach [[1947]]-[[1949]] został przeniesiony do Kowalowej i odbudowany w większości z nowych materiałów. Kościół jest jednonawowy, drewniany, konstrukcji zrębowej, szolowanyszalowany, z marmurową [[zakrystia|zakrystią]]. Zwraca uwagę jego otoczenie i wyposażenie ([[portal]], [[ambona (architektura)|ambona]], [[ołtarz]], rzeźby). Są to dzieła sztuki z [[XVII wiek|XVII]] i [[XIX wiek|XIX]] w. (rej. zabytków A-126, B-77).
 
* Pozostałości krajobrazowego parku podworskiegodworskiego z poł. XIX w. ze stawami
* [[Cmentarz wojenny nr 168 - Kowalowa|Cmentarz wojenny nr 168]] z I wojny światowej
* Kapliczka z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, murowana [[1870]], Kowalowa Dolna