Gryfów Śląski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m akt.
m →‎Historia: ->uzup.
Linia 60:
W 1654, po przywróceniu władzy Habsburgów po [[Wojna trzydziestoletnia|wojnie trzydziestoletniej]], wszystkie kościoły protestanckie zostały zamknięte bądź przekazane katolikom, a wskutek zakazu budowę świątyń protestanckich mieszkańcy miasta zmuszeni zostali do uczęszczania na nabożeństwa do [[kościół graniczny|kościoła granicznego]] w [[Wieża (województwo dolnośląskie)|Wieży Dolnej]], położonej po drugiej stronie Kwisy, już na obszarze [[Łużyce Górne|Łużyc Górnych]]<ref name="ReferenceA">''[[Słownik geografii turystycznej Sudetów]]'', t. 2 (A-Ł) ''Pogórze Izerskie'', red. [[Marek Staffa]], Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2003, {{ISBN|83-85773-60-6}} (A-Ł), s. 265.</ref>. Kontakty handlowe, które zapoczątkował gryfowski burmistrz Hans Rother zapewniły na długi czas dobrobyt miastu dzięki wymianie handlowej m.in. z [[Holandia|Holandią]], [[Augsburg]]iem i [[Lipsk]]iem.
 
Po zajęciu Śląska przez [[Królestwo Prus|Prusy]] w 1742 wprowadzona została w mieście tolerancja religijna; powstała szkoła ewangelicka<ref name="ReferenceA" />. W czasie [[Wojna siedmioletnia|wojny siedmioletniej]], w 1757, miasto zostało złupione przez wojska austriackie<ref>''[[Słownik geografii turystycznej Sudetów]]'', t. 2 (A-Ł) ''Pogórze Izerskie'', red. [[Marek Staffa]], Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2003, {{ISBN|83-85773-60-6}} (A-Ł), s. 267.</ref>. W 1764 gryfowskie zakłady uruchomiły produkcję [[adamaszek|adamaszku lnianego]] i [[tkanina|tkanin]]<ref name="dolnyslask">{{Cytuj|autor = Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas |tytuł = Dolny Śląsk - przewodnik |data = 1977 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wyd. Sport i Turystyka |s = 301 }}</ref>. Okres wojen napoleońskich i [[Wiosna Ludów|Wiosny Ludów]] nie wpłynął na osłabienie znaczenia gospodarczego miasta. Rok 1783 przyniósł pożar całego miasta. Spłonęły [[słodownia]], [[browar]], budynki parafialne i ponad 120 kamienic miejskich.
 
Miasto rozwinęło się gospodarczo dzięki uruchomieniu połączeń kolejowych z Jelenią Górą i [[Zgorzelec|Zgorzelcem]] (1865, zelektryfikowana 1922), Lubomierzem i Lwówkiem Śląskim (1884), [[Mirsk]]iem i [[Jindřichovice pod Smrkem (stacja kolejowa)|Jindřichovicami]] w Czechach (1885) oraz [[Świeradów-Zdrój|Świeradowem-Zdrojem]] (1909)<ref>''[[Słownik geografii turystycznej Sudetów]]'', t. 2 (A-Ł) ''Pogórze Izerskie'', red. [[Marek Staffa]], Wydawnictwo I-BiS, Wrocław, 2003, {{ISBN|83-85773-60-6}} (A-Ł), s. 269.</ref>. W 1835 pojawiła się pierwsza lokalna gazeta, ''Greiffenberg-Friedeberger Anzeiger, jednak ''trwałym elementem życia społecznego okazał się dopiero ''Greiffenberger Anzeiger'', wychodzący od 1874 aż do 1945<ref>Stoob H., Johanek P.: Deutsches Städtebuch. Band 1, Schlesisches Stätebuch, Stuttgart 1995, s. 138.</ref>. Gryfów Śląski w 1927 posiadał najnowszą centralę telefoniczną firmy [[Siemens AG|Siemens]]. Miejska Kasa Oszczędności w Gryfowie w latach 1919-1924 emitowała banknoty i monety gryfowskie. W 1929 pożar strawił wieżę ratuszową, która została odbudowana jako konstrukcja [[żelbet]]owa.
Linia 66:
Po kapitulacji Niemiec 8 maja 1945 r. miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie i przekazane Polsce. W ramach rekwizycji majątku niemieckiego przez wojska radzieckie rozebraniu uległa m.in. trakcja elektryczna na linii Jelenia Góra – Gryfów – Lubań. Zlikwidowano wówczas także połączenie kolejowe między Gryfowem a Czechami<ref>Lijewski, T., Koziarski, S.:'' Rozwój sieci kolejowej w Polsce'', Warszawa 1995, s. 104, 118, 123.</ref>.
 
W latach 1945–1954 siedziba [[gmina Ubocze|gminy Ubocze]]. W czasach Polski Ludowej rozwinął się przemysł odzieżowy (Zakłady Przemysłu Odzieżowego ''Gryfex''), chemiczny (nawozy fosforowe) i drzewny (fabryka mebli)<ref>Wojciech Jankowski, Mały przewodnik po Polsce, Wydawnictwo Sport i Turystyk Warszawa 1983 {{ISBN|83-217-2329-2}} s. 130</ref>. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo jeleniogórskie|woj. jeleniogórskiego]]. W 1986 r. przywrócona została trakcja elektryczna na linii Jelenia Góra – Gryfów – Lubań. W 1994 r. zlikwidowano linię kolejową do Lwówka Śląskiego<ref>Lijewski, T., Koziarski, S.: ''Rozwój sieci kolejowej w Polsce'', Warszawa 1995, s. 137.</ref>, a później także do Świeradowa-Zdroju.
 
== Zabytki ==