Święty kąt: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wojsław Brożyna przeniósł stronę Piękny kącik do Święty kąt: bardziej rozpoznawalny termin – gdybym nie zguglował „pokuć”, nawet bym nie wiedział, że już jest o nim artykuł... |
dr. meryt. |
||
Linia 1:
[[Plik:Wassilij Maximowitsch Maximow 002b.jpg|mały|Piękny kącik w chłopskiej chacie, XIX wiek]]
[[Plik:Rodnover home altar.jpg|mały|Współczesny rodzimowierczy święty kąt]]
'''Piękny kącik''' albo paradny róg{{r|saec}}, święty kącik, jasny kącik, ikonostas domowy – w [[Prawosławie|prawosławiu]] miejsce w domu, w którym ustawia się rodzinne [[Ikona|ikony]] domowe. W pięknym kąciku przechowuje się też poświęcone w [[Cerkiew (budynek)|cerkwi]] świece, palmy wielkanocne, [[Biblia|Pismo Święte]] i [[Woda święcona|wodę święconą]].▼
'''Święty kąt''', '''pokuć''', paradny róg{{r|saec}}, jasny kąt, ikonostas domowy – forma [[ołtarz]]a domowego występująca w [[prawosławie|prawosławiu]], [[katolicyzm|katolicyzmie]]{{odn|''„Pokuć”...''|2014|s=53–54}} oraz [[rodzimowierstwo słowiańskie|rodzimowierstwie słowiańskim]]{{odn|Szyżenskij|2017|s=164}}, mająca rodowód [[religia Słowian|przedchrześcijański]]{{odn|''„Pokuć”...''|2014|s=50–51}}{{odn|Mosio|2012|s=154}} oraz typowa dla terenów Słowiańszczyzny północnej, zachodniej części południowej, a także [[Bałtowie|Bałtów]]{{odn|Moszyński|1929|s=589}}.
{{commonscat|Icon corner}}
== Położenie ==
Tradycyjnie znajdowało się przy [[
== W prawosławiu ==
▲
=== Rozmieszczenie ikon ===
O ile miejsce umieszczenia i forma ikonostasu domowego jest dowolne (o ile spełnia powyższe warunki), o tyle rozmieszczenie ikon musi być zgodne z regułami hierarchii.
Linia 16 ⟶ 18:
W jednym rzędzie z ikonami Jezusa i Bożej Matki można umieścić ikonę [[Jan Chrzciciel|Jana Chrzciciela]], otrzymując klasyczny [[tryptyk]] ''[[Deesis]]''. Zamiast Jana Chrzciciela można wyeksponować przedstawienie innego wielkiego świętego, na przykład [[Mikołaj z Miry|Mikołaja Cudotwórcy]]. Inne ikony należy rozmieścić (o ile to możliwe, symetrycznie) po obu stronach i poniżej grupy centralnej{{r|:1}}. Zalecane są ikony [[Patron (chrześcijaństwo)|świętych patronów]] członków rodziny, [[Ikona na miarę|ikony na miarę]] oraz ikony świętych, do których zanosi się modlitwy o ochronę i wspomożenie{{r|:0}}.
== Przypisy ==
Linia 27 ⟶ 26:
<ref name="saec">{{cytuj stronę|url= http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2000-t7-n2/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2000-t7-n2-s165-179/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2000-t7-n2-s165-179.pdf|tytuł=Ikona w życiu codziennym podstawowych środowisk społecznych Rosji XIX stulecia|autor=Dorota Piekarska| rok=2000|praca=Ikona w życiu codziennym, Saeculum Christianum: pismo historyczno-społeczne 7/2, 165-179|opublikowany=bazhum.muzhp.pl (Czasopisma humanistyczne)|strony=167 (3)|język=pl|data dostępu=2017-04-20}}</ref>
}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj |autor r = Grażyna Mosio |rozdział = „Święty kąt” w chłopskim domu – miejsce, symbolika, funkcja |data = 2012 |tytuł = Symbol – znak – przesłanie. Wytwory rąk człowieka |s = 149–173 |url = http://bc.upjp2.edu.pl/Content/1142/Wytwory_rak_czlowieka.pdf |odn = tak}}
* {{Cytuj |autor = Kazimierz Moszyński |data = 1929 |tytuł = Kultura ludowa Słowian |opis = Część I: Kultura materialna |odn = tak}}
* {{Cytuj |autor = Justyna Perkowska; Katarzyna Sawejko; Ewelina Sadowska; Aleksandra Szymańska; Jarosław Szewczyk |tytuł = „Pokuć”, czyli tradycyjny kąt obrzędowy we wnętrzu wiejskiego domu mieszkalnego na Białostocczyźnie – wyniki badań z lat 2012–2013 |data = 2014 |czasopismo = Architecturae et Artibus |s = 50–64 |url = http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-d99369f7-0a9d-4f96-b10b-9d03083a5577 |odn = {{odn/id|''„Pokuć”...''|2014}}}}
* {{Cytuj |autor r = Roman Szyżenskij |rozdział = The role of food in contemporary Russian Paganism |data = 2017 |tytuł = Walking the Old Ways in a New World. Contemporary paganism as lived religion |s = 161–182 |url = https://www.researchgate.net/publication/319879742_Walking_the_Old_Ways_in_a_New_World_Contemporary_Paganism_as_Lived_Religion |odn = tak}}
[[Kategoria:Ikonografia]]
[[Kategoria:Prawosławie]]
[[Kategoria:Katolicyzm]]
[[Kategoria:Rodzimowierstwo słowiańskie]]
|