Jerzy Świrski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
Oldpolihistor (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Jerzy Świrski
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = marynarka
|zwycięstwa =
|grafika = SwirskiJerzy.jpg
|opis grafiki =
|stopień grafika = POL PMW pagon1 wiceadmiral infobox.svg
|stopień = [[wiceadmirał]]
|data urodzenia = [[5 kwietnia]] [[1882]]
|miejsce urodzenia = [[Kalisz]], [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwo Polskie]]
|data śmierci = [[12 czerwca]] [[1959]]
|miejsce śmierci = [[Londyn]], [[Wielka Brytania]]
|lata służby = 1902-19461902–1946
|siły zbrojne = [[Marynarka Wojenna Imperium Rosyjskiego|Flota Imperium Rosyjskiego]]<br />[[Marynarka Wojenna (II RP)|Marynarka Wojenna]]<br /> [[Polska Marynarka Wojenna]]
|formacja =
|jednostki = [[Plik:POL Flaga D-ca MW.svg|30px|dowódca MW]] [[Marynarka Wojenna]]<br />[[Plik:POL dowódca obrony wybrzeża rank flag.svg|30px|dowódca Obrony Wybrzeża Morskiego]] Flota i Obszar Nadmorski
|stanowiska = szef [[Dowództwo Marynarki Wojennej|Kierownictwa Marynarki Wojennej]]
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]]<br />[[II wojna światowa]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|OOP|WW}} {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KO}} {{order|KZ|Z}} {{order|MW1918-21}} {{order|MDON}} {{order|ŚA|2}} {{order|ŚA|3}} {{order|CiKOŚSt|2}} {{order|CiKOŚSt|3}} {{order|OŚW|4}} {{order|OKWF|1M}} {{order|OBR|K}} {{order|OŁ|KK}} {{order|KOM|KKW}} {{order|LH|WO}} {{order|LH|K}} {{order|LH|O}} {{order|LH}} [[Plik:Ordre du Merite maritime Commandeur ribbon.svg|40px]] {{order|OTG|WO}} {{order|AVM}}
|commons = Category:Jerzy Świrski
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
[[Plik:ORP Piorun2.jpg|thumb|240px|Wiceadmirał Świrski z załogą ORP "Piorun" po walce z pancernikiem "Bismarck".]]
Linia 27 ⟶ 30:
 
== Młodość ==
Urodził się 5 kwietnia 1882 w [[Kalisz]]u, w ówczesnym [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]]. Jego ojciec Włodzimierz, pochodzący z kniaziowskiej rodziny herbu[[Herb|h.]] [[Lis (herb szlachecki)|Lis]], był [[Oficer (wojsko)|oficerem]] [[Armia Imperium Rosyjskiego|armii rosyjskiej]], dowódcą piechoty fortecznej w [[Dęblin]]ie<ref name=pp>{{Cytuj stronę | url = http://www.polskaipetersburg.pl/hasla/swirski-jerzy-wlodzimierz | tytuł = Świrski Jerzy Włodzimierz | nazwisko = Herma | imię = Marek | data = 2016-04-16 | opublikowany = polskaipetersburg.pl | język = pl | data dostępu = 2017-04-05}}</ref>. Matką była Celina z Wasiłowskich, córka Jerzego Wasiłowskiego, ''patrona'' kaliskiego [[Pałac Trybunalski w Kaliszu|Trybunału]] i Scholastyki z domu Turskiej (siostrą Celiny była [[Maria Konopnicka]])<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.info.kalisz.pl/pisma/zsuwalk.htm | tytuł = ŚLADAMI ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI MARII KONOPNICKIEJ: Z SUWAŁK DO KALISZA | nazwisko = Sutarzewicz | imię = Halina | imię2 = Maria | opublikowany = info.kalisz.pl | język = pl | data dostępu = 2017-04-05}}</ref>. Ukończył Korpus Kadetów w [[Moskwa|Moskwie]]. W latach 1889–1902 uczył się w [[Morski Korpus Kadecki|Morskim Korpusie]] w [[Petersburg]]u Był również absolwentem kursu dla oficerów nawigatorów. W 1902 otrzymał promocję oficerską i jako [[midszypmen|miczman]] zasilił carską Marynarkę Wojenną. Początkowo był oficerem wachtowym i młodszym oficerem nawigacyjnym krążownika „[[Askold|Askold”]]. Służył następnie we [[Flota Czarnomorska|Flocie Czarnomorskiej]], od roku 1905 jako oficer wachtowy [[pancernik]]a „Rostisław”, [[stawiacz min|stawiacza min]] „Dunaj” i [[kanonierka|kanonierki]] „Doniec”. Następnie pływał jako oficer minowy i oficer nawigacyjny na stawiaczu min „Dunaj” oraz oficer nawigacyjny na krążowniku „Pamiat' Merkurija”. W 1908 roku na krótko został kierownikiem wyszkolenia stawiacza min „Kronsztadt”. W latach 1909–1911 był oficerem nawigacyjnym na krążowniku „Pamiat' Merkurija” (po raz drugi) i pancerniku [[Jewstafij|„Jewstafij”]]. Potem służył jako oficer nawigacyjny Dywizjonu Torpedowców i dowódca [[torpedowiec|torpedowca]] „[[Striemitielnyj (1901)|Striemitielnyj”]]. W 1912 roku został flagowym oficerem nawigacyjnym Brygady Pancerników. Od 1914 był członkiem komisji ds. szkolnych we Flocie Czarnomorskiej.
 
Podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]] zajmował stanowisko oficera nawigacyjnego Floty Czarnomorskiej, gdzie w 1917 awansował do stopnia kapitana I rangi ([[komandor]]a).
Linia 57 ⟶ 60:
W 1983 w [[kościół św. Michała Archanioła w Gdyni|kościele św. Michała Archanioła w Gdyni]] odsłonięto tablicę jego pamięci. W osiemdziesiątą rocznicę utworzenia Marynarki Wojennej odsłonięto podobną tablicę na [[Cmentarz Marynarki Wojennej w Gdyni|Cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni]]{{odn|Sokołowska|Kwiatkowska|2003|s=97}}.
 
W 1992 został wybity medal z podobizną wiceadm. Jerzego Świrskiego o treści ''Obrona [[Konwoje morskie podczas II wojny światowej|konwojów atlantyckich]] 1942 – 19921942–1992'', wydany przez Mennicę Państwową, a zaprojektowany przez Annę Tchórzewską<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Andrzej Romaniak]] | tytuł = Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów | wydawca = [[Muzeum Historyczne w Sanoku]] | miejsce = Sanok | data = 2005 | strony = 107 | isbn = 83-919305-8-0}}</ref>.
 
== Awanse ==
Linia 72 ⟶ 75:
 
== Ordery i odznaczenia ==
* Wielka Wstęga [[Order Odrodzenia Polski|Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski]] (28 czerwca 1957)<ref>28 czerwca 1957 „za wybitne zasługi przy organizacji Polskiej Marynarki Wojennej” {{Cytuj stronę|url=http://eprints.hist.pl/232/1/1957-10-11_nr6.pdf|tytuł=Dz.U.R.P. z 1957 r. Nr 6|strony=50}} „za wybitne zasługi przy organizacji Polskiej Marynarki Wojennej” </ref>
* Krzyż Komandorski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (1936)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej | czasopismo = [[Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych]] | wolumin = Nr 2 | strony = 17 | data = 11 listopada 1936 | url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/56730}}</ref>{{r|sl|mil}}
* Krzyż Oficerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (2 maja 1922){{r|sl|mil}}<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924 | wydawca = [[Prezydium Rady Ministrów]] | miejsce = Warszawa | data = 1926 | strony = 30 | url = http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=87843}}</ref>
* Złoty [[Krzyż Zasługi]] (18 marca 1933)<ref>{{Monitor Polski|rok=1933|numer=64|pozycja=82}} „za zasługi na polu administracji wojska”.</ref>
* [[Krzyż Zasługi|Złoty Krzyż Zasługi]]<ref name="mil">{{Cytuj stronę | url = http://www.mw.mil.pl/index.php?akcja=swirski | tytuł = Wiceadmirał Jerzy Włodzimierz Świrski | praca = Postacie historyczne w marynarce wojennej RP | opublikowany = mw.mil.pl | data dostępu = 2016-11-01}}</ref>
* [[Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921]]{{r|sl}}
* [[Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]{{r|sl}}
Linia 82 ⟶ 85:
* [[Order Świętego Włodzimierza|Order św. Włodzimierza]] IV klasy z mieczami (Rosja){{r|mil}}
* [[Order Krzyża Wolności (Finlandia)|Order Krzyża Wolności]] ([[Finlandia]])
* [[Order Białej Róży Finlandii|Order Białej Róży]] III klasy (Finlandia){{r|pp}}
* Komandor [[Order Łaźni|Komandor Orderu Łaźni]] ([[Wielka Brytania]])<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.polishforcesinbritain.info/BritishAwardstoPolishNavy.htm | tytuł = Order of the Bath – Commander | opublikowany = polishforcesinbritain.info | język = en | data dostępu = 2017-06-01}}</ref>{{r|mil}}
* Krzyż Wielki [[Order Miecza|Krzyż Wielki Orderu Miecza]] ([[Szwecja]], zezwolenie w 1934)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej | czasopismo = [[Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych]] | wolumin = Nr 9 | strony = 122 | data = 19 marca 1934 | url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/56820}}</ref>{{r|sl|mil}}
* [[Legia Honorowa|Wielki Oficer [[Order Legii Honorowej|Orderu Legii Honorowej]] ([[Francja]]){{r|sl|mil}}<ref>Dziennik Personalny Spraw Wojskowych nr 16 z 12.04.1926</ref>
* Komandor [[Order Legii Honorowej|Orderu Legii Honorowej]] (Francja){{r|sl|mil}}
* Oficer [[Order Legii Honorowej|Orderu Legii Honorowej]] (Francja, 1914){{r|pp}}
* Kawaler [[Order Legii Honorowej|Orderu Legii Honorowej]] (Francja){{r|mil}}
* [[Order Zasługi Morskiej (Francja)|Order Zasługi Morskiej]] (Francja, 1931)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów | czasopismo = [[Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych]] | wydawca = [[Ministerstwo Spraw Wojskowych]] | strony = 380 | data = Nr 8 z 11 listopada 1931 | url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=72384}}</ref>
* Wielki Oficer [[Order Trzech Gwiazd|Wielki Oficer Orderu Trzech Gwiazd]] (Łotwa, 1934)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Order Trzech Gwiazd na piersiach oficerów polskich | czasopismo = Dziennik Białostocki | strony = 2 | data = 19 listopada 1934 | url = http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=17937}}</ref>
* [[Medal Zwycięstwa]] (międzysojuszniczy)<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' nr 76 z 22.07.1925</ref><ref name="sl">{{Cytuj książkę | autor = [[Stanisław Łoza]] (red.) | tytuł = Czy wiesz kto to jest? | wydanie = II popr | miejsce = Warszawa | wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa | data = 1938 | strony = 743|nazwisko=|imię=|rok=|isbn=|url=http://jbc.jelenia-gora.pl/dlibra/publication/19725/edition/18466/content}}</ref>
 
== Przypisy ==
Linia 105 ⟶ 108:
* {{cytuj książkę |autor=Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, Maria Babnis, Alfons Jankowski, Jan Sawicki |tytuł=Kadry Morskie Rzeczypospolitej: t.II, Polska Marynarka Wojenna |wydawca=Wyższa Szkoła Morska |miejsce=Gdynia |rok=1996 |isbn=83-86703-50-4}}
* {{cytuj książkę |imię=Dariusz |nazwisko=Nawrot|tytuł=Polska Marynarka Wojenna w koncepcjach admirała Jerzego Świrskiego: Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej ROK LII NR 2 (185)|miejsce=Gdynia |rok=2011 |odn=tak}}
* {{cytuj książkę |autor=Bolesław Romanowski |tytuł=Torpeda w celu!: Wspomnienia ze służby na okrętach podwodnych 1939-19451939–1945 |miejsce=Warszawa |rok=1973|nazwisko=|imię=|wydawca=|strony=|isbn=}}
* {{cytuj książkę |imię=Małgorzata |nazwisko=Sokołowska |imię2=Wiesława |nazwisko2=Kwiatkowska |tytuł=Gdyńskie cmentarze: O twórcach miasta, portu i floty |miejsce=Gdynia |wydawca=Oficyna Verbi-Causa |rok=2003 |isbn=83-918526-2-8 |odn=tak}}
 
Linia 116 ⟶ 119:
[[Kategoria:Admirałowie Polskiej Marynarki Wojennej]]
[[Kategoria:Członkowie Kapituły Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Dowódcy floty polskiej]]
[[Kategoria:Kontradmirałowie II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Londyńska Polonia]]
Linia 125 ⟶ 129:
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Krzyża Wolności (Finlandia)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (władzeII RP na uchodźstwieRzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Brompton w Londynie]]
[[Kategoria:Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej]]
Linia 146 ⟶ 150:
[[Kategoria:Zmarli w 1959]]
[[Kategoria:Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej]]
[[Kategoria:Dowódcy floty polskiej]]