Skrzela (lotnictwo): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
uzupełnienie danych, źródła/przypisy
Linia 1:
[[Plik:skrzela.svg|thumb|250px|Schematyczny przekrój poprzeczny skrzydła samolotu z otwartymi (u góry) i zamkniętymi (u dołu) skrzelami automatycznymi]]
[[Plik:Control surfaces at the wing of a plane.svg|thumb|250px|Elementy mechanizacji skrzydła dużego samolotu<br />
1. [[Winglet]]<br />
Linia 13:
[[Plik:Wing.slat.600pix(PL).jpg|thumb|250px|Skrzela (sloty) widoczne wzdłuż krawędzi natarcia skrzydła]]
 
'''Skrzela''' (inaczej '''sloty''') – elementy mechanizacji [[Skrzydło (lotnictwo)|skrzydła samolotu]] umieszczone wzdłuż [[Krawędź natarcia|krawędzi natarcia]] [[samolot]]u lub (wyjątkowo) [[Szybowiec|szybowca]], stałe lub ruchome. Sloty mają za zadanie poprawienie własności aerodynamicznych statku powietrznego przy locie z małymi prędkościami i na dużych [[Kąt natarcia|kątach natarcia]] poprzez opóźnienie oderwania się strug. Odbywa się to poprzez zdmuchiwanie [[Warstwa graniczna (mechanika płynów)|warstwy przyściennej]] przednią częścią skrzydła na części lub całości jego [[Rozpiętość skrzydeł|rozpiętości]]{{odn|Cymerkiewicz|1982|s=121-122}}.
 
Zastosowanie skrzeli skraca drogę startu i lądowania samolotu, zwiększa siłę nośną, zmniejsza ryzyko wpadnięcia w [[Korkociąg (lotnictwo)|korkociąg]], polepsza pracę [[Lotki (lotnictwo)|lotek]] oraz umożliwia lot z niską prędkością (współgrając z klapami). Działanie slotów polega na opóźnieniu oderwania warstwy przyściennej dzięki zwiększeniu jej energii kinetycznej na górnej powierzchni skrzydła poprzez zasilenie jej elementami powietrza pochodzącymi z dolnej powierzchni. Stosuje się sloty automatyczne lub stałe. Zastosowanie slotów automatycznych wiąże się z komplikacją konstrukcji skrzydła i wzrostem jego masy. Zasada działania slotów automatycznych opiera się na wykorzystaniu zmian w rozkładach ciśnień na profilu, jakie zachodzą podczas zmiany kąta natarcia. Ich położenie zależy od bilansu ciśnień na krawędzi natarcia - przy małych kątach natarcia nadciśnienie dociska slot do płata, wraz ze wzrostem kąta natarcia slot wysuwa się. Zastosowanie slotów automatycznych powoduje jednak wzrost masy skrzydła i komplikuje jego konstrukcję{{odn|Galiński|2016|s=138-139}}. Zastosowanie slotów stałych niweluje te problemy, ale to rozwiązanie sprawdza się jedynie w samolotach o niewielkiej prędkości lotu.
 
Działanie slotów polega na opóźnieniu oderwania warstwy przyściennej dzięki zwiększeniu jej energii kinetycznej na górnej powierzchni skrzydła poprzez zasilenie jej elementami powietrza pochodzącymi z dolnej powierzchni.
 
Po raz pierwszy urządzenie to zastosowano w samolotach produkowanych przez brytyjską wytwórnię lotniczą [[Handley Page]].
Linia 35 ⟶ 33:
# [[An-2]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | nazwisko = Cymerkiewicz | imię = Ryszard|tytuł = Budowa samolotów |wydawca = [[Wydawnictwa Komunikacji i Łączności]] |data = 1982 | isbn=83-206-0282-3 |oclc = 749706309 |odn = {{odn/id|Cymerkiewicz|1982}} }}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Galiński | imię = Cezary|tytuł = Wybrane zagadnienia projektowania samolotów|wydawca = Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa |data = 2016 | isbn=9788363539313|oclc = 979252457 |odn = {{odn/id|Cymerkiewicz|1982}} }}
== Zobacz też ==
* [[Powierzchnie sterowe]]