Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Chełmie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Linia 3:
|nazwa miejscowa =
|grafika = Chelm k Bochni IX 2008b.jpg
|opis grafiki = kościółKościół parafialny – stan w 2008
|państwo = POL
|siedziba = [[Chełm (powiat bocheński)|Chełm]]
Linia 29:
|mapa parafii =
|opis mapy parafii =
|commons = Saint John the Baptist church in Chełm, powiat bocheński
|www = http://www.chelm.diecezja.tarnow.pl/
}}
Linia 35:
 
== Historia parafii ==
Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w [[Chełm (powiat bocheński)|Chełmie]] jest jedną z najstarszych parafii [[Diecezja tarnowska|diecezji tarnowskiej]]. Pierwszą wzmiankę pisaną o Chełmie, znaleziono pod datadatą roczną 1198 w dokumencie zwanym „Album patriarchale” czyli przywileju konfirmacyjnym patriarchy Monachusa, gdzie zapisano: ''Dominus Michora dedit nobis super Rabam villam Quelme cum ecclesia et decimis et forum et thabernam et aliam villam Nescouiche'' co w języku polskim znaczy: ''Pan Mikora ofiarował nam osadę nad Rabą zwana Chełm z kościołem i dziesięcinami i targowisko i karczmę i inną osadę Nieszkowice''<ref name="historia">{{Cytuj stronę | url = http://chelm.diecezja.tarnow.pl/dzieje-parafii | tytuł = Dzieje parafii | data dostępu = 2019-07-01 | opublikowany = Parafia Rzymskokatolicka pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Chełmie}}/</ref>.
 
W XII wieku osada w Chełmie musiała być już dobrze zagospodarowana, skoro komes Mikora oddał ją [[Zakon Rycerski Grobu Bożego w Jerozolimie|zakonowi Bożogrobców]] z [[Miechów|Miechowa]]. Gród i kościół położone były przy trakcie handlowym biegnącym z Krakowa na Ruś i Węgry. Z powyższych danych można wnioskować, że przed rokiem 1170 istniał w Chełmie kościół, były zagrody i karczma, a więc kwitło już życie religijne i gospodarcze. Chełm jest położony na górze i otoczony z trzech stron wodami Raby. Ten pierwszy kościół w Chełmie stał do 1412 roku, kiedy to Mikołaj z Radomska, proboszcz w Chełmie a później generał Zakonu w Miechowie, wybudował drugi drewniany kościół, który z kolei w 1749 roku został zastąpiony obecnym murowanym kościołem. Budowę tego kościoła rozpoczął ks. Wacław Muratowicz (w 1750 roku przeniesiony do klasztoru w Przeworsku gdzie zmarł 13 marca 1753 roku), a zakończył w 1753 roku jego następca ks. Józef Drozdowski. Konsekracji świątyni dokonał 9 października 1825 roku ostatni generał Bożogrobców a po kasacji zakonu - biskup pomocniczy krakowski [[Tomasz Nowina-Nowiński|Tomasz Nowiński]]<ref name=historia />.
 
Bożogrobcy pracowali w Chełmie do 1819 roku, kiedy to nastąpiła [[Kasata klasztorów w zaborze rosyjskim|
kasata Zakonu]] a ostatni ich proboszcz w Chełmie, ks. Norbert Banaczkowski, stał się kapłanem diecezjalnym. Pełnił on posługę proboszczowską do 1838 roku i został pochowany na placu przykościelnym obok kościoła<ref name=historia />.
 
W 1874 roku probostwo w chełmskiej parafii objął ks. Jan Rosner. Był bardzo gorliwym kapłanem i duszpasterzem. Pozostawił po sobie wiele ornatów, paramentów i naczyń liturgicznych. W 1879 roku zakupił dla parafii w firmie Karola Schalbe w Bielsku Białej nowy dzwon. Rok później, w 1880 roku położona została w kościele nowa posadzka z [[Wapień dębnicki|kamienia dębnickiego]]. W 1894 roku przeżyłobchodził jubileusz 50-lecia kapłaństwa. Zmarł 20 stycznia 1901 roku i jestzostał pochowany w Chełmie, obok swojej matki Marianny<ref name=historia />.
 
W 1901 roku na proboszcza parafii w Chełmie został desygnowany ks. Adolf Albin. Swoją posługę rozpoczął od remontu plebanii. Przeprowadził także remont zakrystii. Na polu duszpasterskim zaś rozwinął nabożeństwo nowenny do Matki Bożej Nieustającej Pomocy, oraz założył Bractwo Niepokalanej. W 1919 roku od parafii w Chełmie odłączono Targowisko, Książnice i Łężkowice, dla których została utworzona nowa parafia. W 1926 roku, pod koniec życia ks. Adolf Albin przeniósł się na probostwo do Tuchowa<ref name=historia />.
 
W 1927 roku na probostwo do Chełma przyszedł ks. Tomasz Sandecki. Był on wielkim działaczem i społecznikiem. Był także inżynierem, budowniczym, mechanikiem oraz elektrykiem. To wszystko sprawiło, że wW 1938 roku został posłem na Sejm Rzeczypospolitej. Przy plebanii założył cegielnię, potem młyn gospodarczy z którego światłem elektrycznym oświetlił kościół i plebanię. Po II wojnie światowej, w 1947 roku ks. Tomasz Sandecki przeprowadził kapitalny remont dachu kościoła przykrywając go miedzianą blachą. 28 czerwca 1964 roku parafia przeżywała uroczystość 50-lecia kapłaństwa swojego proboszcza. Siedem lat później, 17 marca 1971 roku ks. Tomasz Sandecki zmarł. Pochowany został w grobowcu na cmentarzu w Chełmie a następnie przeniesiony do krypty pod kaplicą cmentarną<ref name=historia />.
 
Tego samego roku na probostwo w Chełmie przyszedł ks. [[Antoni Tworek (1936–2020)|Antoni Tworek]]. Swoje proboszczowanie rozpoczął od remontu kościoła (zamocowanie rynien, osuszenie kościoła, zamontowanie ogrzewania kościoła) i plebanii. W 1972 roku proboszcz zakupił dworek w Gierczycach i zaadaptował go na świątynię. Cztery lata później bp [[Jerzy Ablewicz]] erygował tam samodzielną parafię<ref name=historia />.