Masakra na plantacjach Tol i Waitavalo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Upadek Rabaulu: czerwone linki |
|||
Linia 10:
{{osobny artykuł|Zdobycie Rabaulu}}
[[Plik:Awm P02395.012.jpg|thumb|Żołnierze ''Lark Force'' podczas odwrotu z [[Rabaul]]u, styczeń 1942 r.]]
Po wybuchu [[Wojna na Pacyfiku|wojny na Pacyfiku]] jednym z celów [[Japonia|japońskiej]] ofensywy stała się [[Nowa Brytania]], wchodząca podówczas w skład australijskiego [[Terytorium mandatowe|terytorium mandatowego]] [[Nowa Gwinea Australijska]]. 4 stycznia 1942 roku wyspę po raz pierwszy zaatakowało japońskie lotnictwo z [[Chuuk (atol)|atolu Truk]]. Dwa tygodnie później u jej brzegów pojawił się silny zespół inwazyjny, w którego skład wchodziły m.in. dwa [[Lotniskowiec|lotniskowce]]<ref name="Rabaul 1942">{{cytuj stronę|url= http://ajrp.awm.gov.au/ajrp/remember.nsf/pages/NT00002EBE?openDocument|nazwisko=Moremon|imię=John|tytuł=Rabaul, 1942 (Longer text) |opublikowany=ajrp.awm.gov.au |data dostępu=2020-11-11|archiwum= https://web.archive.org/web/20080318221126/http://ajrp.awm.gov.au/ajrp/remember.nsf/pages/NT00002EBE?openDocument|język=en}}</ref>. Na pokładach statków transportowych znajdowało się około 5 tys. żołnierzy z jednostek [[Piechota morska|piechoty morskiej]] oraz [[55 Dywizja Piechoty (Japonia)|55. Dywizji Piechoty]]{{u|uwaga1}}. Zespołem inwazyjnym dowodził wiceadm. [[Shigeyoshi Inoue]], podczas gdy na czele oddziałów desantowych stał gen. [[Tomitaro Horii]]{{odn|Felton|2009|s=29}}.
[[Australia|Australijczycy]] nie mieli najmniejszych szans, aby obronić Nową Brytanię. Garnizon wyspy, znany pod nazwą ''[[Lark Force]]'' („Skowronki”), liczył bowiem zaledwie 1400 żołnierzy. Jego trzon stanowił 2/22 batalion piechoty ze składu 8. Dywizji Piechoty, liczący 716 żołnierzy. W skład garnizonu wchodziły ponadto: 17 bateria [[Artyleria przeciwpancerna|artylerii ppanc.]], kilka stanowisk [[Artyleria nadbrzeżna|artylerii nadbrzeżnej]] wyposażonych w działa kal. 152,4 mm, niewielka liczba [[Działo przeciwlotnicze|dział plot.]], członkowie lokalnych jednostek pomocniczych (''[[New Guinea Volunteer Rifles]]''). Osłonę z powietrza zapewniało zaledwie 14 samolotów, z czego dziesięć było maszynami szkolnymi typu [[CAC Wirraway]]. Większość żołnierzy była niedoświadczona i słabo wyszkolona{{odn|Felton|2009|s=29}}.
21 stycznia 109 japońskich [[Samolot pokładowy|samolotów pokładowych]] zaatakowało [[Rabaul]], z łatwością łamiąc opór nielicznych samolotów australijskich<ref name="Rabaul 1942"/>. 23 stycznia, nad ranem, Japończycy wysadzili [[Desant morski|desant]] w zatoce Blanche w rejonie Rabaulu{{odn|Sissons|2020|s=60}}. Po kilkugodzinnej nierównej walce dowódca australijskiego garnizonu, płk John J. Scanlan, uznał, że kontynowanie oporu nie ma sensu. Rozkazał swoim żołnierzom, aby podzielili się na małe grupki i szukali ratunku na własną rękę{{odn|Felton|2009|s=30}}. W zdobytym Rabaulu w ręce Japończyków wpadło około 500 cywilów pochodzenia europejskiego (w tym około 350 [[Duchowieństwo|duchownych]], [[Zakonnica|zakonnic]] i świeckich [[misjonarz]]y), a także sześć wojskowych pielęgniarek i pewna liczba rannych, spośród których pewną liczbę natychmiast zamordowano<ref name="Rabaul 1942"/>. Nowa Brytania była pierwszym australijskim terytorium, które zostało zaatakowane przez Japończyków w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]<ref name ="SMH">{{Cytuj stronę|url= https://www.smh.com.au/national/mick-and-bill-and-the-others-remembered-20070127-gdpc62.html|autor=Alan Ramsey|tytuł= Mick and Bill and the others remembered |opublikowany=smh.com.au|data=2007-01-27|data dostępu=2020-11-14|język=en}}</ref>.
| |||