Muchomor zielonawy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Emptywords (dyskusja | edycje) +ka |
poprawa przek., WP:SK, drobne redakcyjne, drobne techniczne, wikizacja |
||
Linia 20:
|wikispecies =
}}
[[Plik:2011-10-26 Amanita phalloides (Fr.) Link 177883.jpg|thumb]]
[[Plik:Amanita phalloides a1 (2).JPG|thumb]]
[[Plik:Amanita phalloides 1.JPG|thumb]]
[[Plik:Amanita phalloides - young.JPG|thumb]]
Linia 34:
Ma około 20 [[synonim (taksonomia)|synonimów naukowych]]<ref >{{Cytuj stronę |url= http://www.speciesfungorum.org/Names/SynSpecies.asp?RecordID=178962|tytuł= Species Fungorum |data dostępu = 2013-09-20|język=en}}</ref>.
Nazwę muchomor sromotnikowy podał [[Franciszek Błoński (botanik)|Franciszek Błoński]] w 1889 r., [[Władysław Wojewoda]] w 1992 r. zaproponował nazwę muchomor zielonawy, uważając ją za bardziej sensowną, odnoszącą się do barwy tego grzyba. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też dawniej jako muchomor bulwiasty i podsadka słupiakowata<ref name=checklist>{{Cytuj książkę |nazwisko= Wojewoda |imię= Władysław |autor link=Władysław Wojewoda |tytuł= Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski |wydawca=W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences |miejsce=Kraków |rok=2003 |isbn= 83-89648-09-1}}</ref>.
== Morfologia ==
Linia 40:
Średnica 5-15 cm, za młodu półkulisty, potem dzwonkowato-łukowaty, w końcu rozpostarty. Skórka gładka, przy brzegu nieprążkowana, składa się z przylegających i promieniście ułożonych włókienek. Kolor biało zielonkawy, oliwkowo zielonkawy, szarozielony, brunatnozielony, na brzegu zwykle jaśniejszy, czasem żółtawy. Na słońcu, oraz u starszych okazów kolor jest wypłowiały<ref name=wag>{{Cytuj książkę|imię=Pavol|nazwisko=Škubla |tytuł=Wielki atlas grzybów |miejsce=Poznań |data=2007 |wydawca=Elipsa|isbn= 978-83-245-9550-1}}</ref>. Skórka łatwo daje się ściągnąć i często występują na niej białe resztki osłony<ref name=Gminder>{{Cytuj książkę |nazwisko= Gminder |imię= Andreas |tytuł= Atlas grzybów jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej |wydawca= |miejsce= |rok=2008 |isbn= 978-83-258-0588-3}}</ref>.
; [[Trzon grzyba|Trzon]]:
Wysokość do 15 cm, grubość do 2 cm. Jest walcowaty, w nasadzie zakończony [[bulwa (grzyby)|bulwą]] o średnicy do 4 cm. Bulwa otoczona jest wysoką, białawą i odstającą pochwą. Kolor trzonu białawy z odcieniem żółtawo-zielonkawym. Posiada wyraźny, zwisający [[pierścień (grzyby)|pierścień]] o kolorze od białego do żółtawego. Powyżej pierścienia trzon jest gładki, pod pierścieniem występują delikatne łuski, czasami tworzące zygzakowaty wzór<ref name=wag/>.
; [[Miąższ grzyba|Miąższ]]:
Biały, nie zmienia koloru po przełamaniu. U młodych [[okaz]]ów miąższ ma łagodny zapach, u starych pachnie nieco ziemniakami. Smak przyjemny<ref name=wag/>.
Linia 54:
== Znaczenie ==
Grzyb [[
== Właściwości trujące ==
Linia 61:
Okres objawów może trwać kilkanaście godzin<ref name=":0" />. Czasami następuje na jakiś czas poprawa samopoczucia, jednak jest ona złudna, toksyny nie przestają działać i niszczą wątrobę, nerki i inne narządy ciała. W wątrobie następuje jej stłuszczenie, martwica i zanik [[glikogen]]u, wystąpić może także [[hipoglikemia]], a nawet drgawki hipoglikemiczne. Wskutek uszkodzenia nerek występuje [[azotemia]], [[hipochloremia]], [[Przewlekła choroba nerek|mocznica]]. Trucizny te uszkadzają również inne narządy. W wyniku uszkodzenia jelit występują krwawe biegunki, w wyniku uszkodzenia szpiku kostnego [[niedokrwistość]], w wyniku uszkodzenia serca jego stłuszczenie i niedomoga krążenia ([[sinica (objaw)|sinica]]). Śmierć następuje po 2–3 dniach, a przy słabszym zatruciu nawet po 10–13 dniach<ref name="Chmielewski">{{Cytuj książkę |nazwisko= Chmielewski |imię= Tadeusz |tytuł= Farmakologia |wydawca= |miejsce= PZWL |rok= 1966 |isbn=}}</ref>.
Przy każdym podejrzeniu zatrucia grzybami należy się bezzwłocznie udać do lekarza. Należy zachować resztki niespożytych grzybów (oznaczenie gatunku jest istotne przy leczeniu)
== Gatunki podobne ==
|