Izabela Zbiegniewska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 30:
 
==== Uczennica pensji Emilii Filleborn, 1839-45 ====
W wieku 7 lat rozpoczęła pobieranie nauki w Żytniewie<ref group="uwaga">Według innych źródeł: w Żytomierzu.</ref><ref name=pannaizabela />, zaś w wieku 9 lat rozpoczęła naukę w prywatnej [[Pensja (szkoła)|pensji]] w [[Kalisz]]u. Następnie została przeniesiona do prywatnej pensji Emilii Filleborn, późniejszej StańczukowskiejStanczukowskiej (zm. 1898), także w Kaliszu, początkowo przy [[Plac św. Józefa w Kaliszu|placu św. Józefa]], a później przy [[Aleja Wolności w Kaliszu|alei Józefiny]]. Filleborn wychowywała swoje uczennice w duchu patriotycznym, czytały polską beletrystykę i poezję. W przyszłości Zbiegniewska przekaże te wartości uczennicom swojej własnej pensji we Włocławku. Szkoła stała na wysokim poziomie nauczania, co potwierdzali liczni wizytatorzy. Dużą wagę przykładano tu do nauki religii z moralnością, historii oraz języka polskiego i obcych, tj. niemieckiego i francuskiego. Uczennice wprawiały się w pisaniu poprawnych stylistycznie wypracowań w kilku językach. Nauczyciele z reguły nie korzystali z podręczników, sami przygotowując wykłady. Zbiegniewska była pilną uczennicą, docenianą przez grono pedagogiczne i dyrektorkę. Lubiła dużo czytać. We wspomnieniu opublikowanym w 1898 r. wśród nauczycieli, którzy wywarli na nią największy wpływ wymieni ks. [[Piotr Kobyliński|Piotra Kobylińskiego]]. Uczył religii i moralności, a w zastępstwie także j. niemieckiego. Na młodej Izabeli duże wrażenie robiły jego nauki moralne kierowane do ludności przed Kościołem, wygłaszane przystępnym, swojskim językiem. Duży wpływ na jej osobowość wywarła także dyrektorka. Zbiegniewska opisuje, że cieszyła się na tyle dużym szacunkiem wśród uczennic, że napomnienie z jej ust działało na nie skuteczniej niż kara. W ten sam sposób Zbiegniewska zostanie zapamiętana później przez własne uczennice. Dyrektorka starała się wskrzesić w dziewczynach duch rywalizacji, np. poprzez cotygodniowe odznaczanie najpilniejszej i najschludniejszej dziewczyny kokardą lub przeprowadzając coroczne konkursy na najlepiej prowadzącą się pensjonarkę. Oprócz nauki, w jej pensji było także miejsce na rozrywki, takie jak coroczny bal [[karnawał]]owy czy majówki. Z okazji świąt Filleborn poddawała temat na sztukę teatralną, do której uczennice tworzyły akcje i dialogi. Na prapremierach gościły ważne osobistości. Dzięki temu Zbiegniewska po raz pierwszy w życiu zainteresowała się teatrem. Jej talent zauważył dyrektor przejezdnej trupy Niwiński, który proponował jej wstąpienie do swojego zespołu. Emilia Filleborn prowadziła w swoim domu salon otwarty, na którym bywali znani artyści i działacze oświatowi. Jego prowadzenie kontynuowała także po ślubie ze szkolnym lekarzem Stańczukowskim[[Walenty Stanczukowski|Walentym Stanczukowskim]] w 1850 roku. Wystawiano tu teatry i recytowano poezję, a nawet wybywano na wycieczki za miasto i spływy łódkami po [[Prosna|Prośnie]]. Tu Izabela Zbiegniewska poznała [[Kazimierz Władysław Wóycicki|Kazimierza Wóycickiego]] i [[Józef Korzeniowski (1797–1863)|Józefa Korzeniowskiego]]. StańczukowscyStanczukowscy gościli też [[Tomasz Potocki|Tomasza Potockiego]], [[Kazimierz Stronczyński|Kazimierza Stroczyńskiego]], [[Apolinary Kątski|Apolinarego Kątskiego]] i [[Adam Suzin|Adama Suzina]]. W przyszłości Zbiegniewska sama poprowadzi salon otwarty we Włocławku. Inną postawą, którą przejęła po swojej dyrektorce było prowadzenie korepetycji do późnej starości. Oprócz tego dyrektorka została [[Rodzice chrzestni|matką chrzestną]] Izabeli Zbiegniewskiej, która ponowiła swój chrzest, gdyż po urodzeniu otrzymała jedynie chrzest z wody z powodu trwających pod Ostrołęką walk<ref name=zasłużeni /><ref name=pannaizabela /><ref name=przyczynek /><ref name=q4 /><ref name=historiawloclawka /><ref name=przeglądpedagogiczny>{{Cytuj pismo | nazwisko = Zbiegniewska| imię = Izabela| autor link = Izabela Zbiegniewska| tytuł = Kilka kartek ze wspomnień pensyonarskich| url = http://bc.radom.pl/Content/27976/Przegląd%20Pedagogiczny%201898-17-.pdf| czasopismo = [[Przegląd Pedagogiczny]]| wolumin = nr 17| strony = 286-290| data = 1898-09-01| miejsce = Warszawa| data dostępu = 2020-01-11}}</ref>.
 
=== Nauczycielka w Kaliszu, 1845-51 ===