GJ 1061: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lista, źródła/przypisy
więcej
Linia 20:
|rodzaj gwiazdy = [[czerwony karzeł]]
|typ widmowy = M5,5 V{{r|simbad}}
|masa = 0,12 ± 0,01{{r|exo bDreizler2020}} {{Masa Słońca}}
|promień = 0,156 ± 0,005{{r|exo bDreizler2020}} {{Promień Słońca}}
|pole powierzchni =
|objętość =
|gęstość =
|metaliczność = 0−0,08 ± 0,08{{r|exo bDreizler2020}}
|wielkość absolutna = 15,26
|jasność = 1,7 ± 0,1 {{e|−3}}{{R|Dreizler2020}}
|okres obrotu =
|prędkość obrotu =
Linia 34:
|przyspieszenie grawitacyjne =
|prędkość ucieczki =
|wiek = >7,0 ± 0,5{{r|exo bDreizler2020}} mld lat
|temperatura = 2953 ± 98{{r|exo b}}
|krąży wokół =
Linia 55:
|commons =
}}
'''GJ 1061''' – [[gwiazda]] w [[gwiazdozbiór Zegara|gwiazdozbiorze Zegara]]. Znajduje się w odległości ok. 12 [[rok świetlny|lat świetlnych]] od [[Słońce|Słońca]] i jest jedną z gwiazd najbliższych [[Układ Słoneczny|Układowi Słonecznemu]]. Okrążają ją trzy znane [[Planeta pozasłoneczna|planety]], dwie z nich są [[Planeta ziemiopodobna|planetami ziemiopodobnymi]].
 
== Charakterystyka fizyczna ==
GJ 1061 jest [[czerwony karzeł|czerwonym karłem]]; należy do [[typ widmowy|typu widmowego]] M5,5V{{r|simbad}}. Ma temperaturę ok. 2950 [[Kelwin|K]]{{r|exo b}}, a jej jasność to zaledwie ok. 0,00007 jasności naszej Dziennej Gwiazdy{{r|solstation}}. Masa tej gwiazdy to 12% [[Masa Słońca|masy Słońca]], a ma ona promień równy około 16% [[Promień Słońca|promienia Słońca]]{{r|exo b}}. Pomimo małej odległości nie jest widoczna nawet przez [[Lorneta|lornetkę]], wielkość obserwowana GJ 1061 to zaledwie 13{{magnitudo}}{{r|simbad}}.
 
Wiek GJ 1061 jest oceniany na ponad 7 miliardów lat. Emituje ona bardzo mało [[Promieniowanie rentgenowskie|promieniowania rengenowskiego]]. Chociaż gwiazda jest podobna do bliższej [[Proxima Centauri|Proximy Centauri]], charakteryzuje ją niższa aktywność{{r|Dreizler2020}}.
 
== Układ planetarny ==
W 2019 roku doniesiono o odkryciu trzech planet okrążających tę gwiazdę{{r|exo b|exo c|exo d}}. Są to niewielkie planety o [[Masa minimalna|masach minimalnych]] od 1,4 do 1,87 [[Masa Ziemi|masy Ziemi]]{{r|Dreizler2019Dreizler2020}}.
 
{{Planetbox
Linia 68 ⟶ 70:
| 3,204 ± 0,001
| 0,021 ± 0,001
| 0,31531 {{±|0,0|0,31}}
|-
| [[GJ 1061 c|c]]{{r|exo c}}
| 0,054700547 ± 0,0006
| 6,689 ± 0,005
| 0,035 ± 0,001
Linia 77 ⟶ 79:
|-
| [[GJ 1061 d|d]]{{r|exo d}}
| 0,024200494 {{±|0,012300085|0,01100079}}
| 5512,66434 {{± |0,031|0,14023}}
| 0,204052 {{±|0,018| 0,022}}001
| 0,0354 {{±|0,20|0,0354}}
}}
 
Planeta GJ 1061 b krąży poza [[Ekosfera|ekosferą]] układu{{r|check}}. Dwie dalsze planety układu otrzymują strumień promieniowania równy odpowiednio 1,45 (c) i 0,69 (d) [[Stała słoneczna|strumienia dochodzącego do Ziemi]]{{r|PHL}}. [[Skala podobieństwa do Ziemi|Wskaźnik podobieństwa do Ziemi]] dla obu tych planet ma bardzo wysoką wartość, równą 0,86{{r|PHL}}, jednak tylko planeta GJ 1061 d orbituje w „zachowawczo” definiowanej ekosferze, zatem szansa na warunki klimatyczne umożliwiające istnienia ciekłej wody na powierzchni jest większa w jej przypadku{{r|check}}.
 
== Zobacz też ==
Linia 89 ⟶ 93:
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="check">{{Cytuj stronę | url = https://www.drewexmachina.com/2019/08/21/habitable-planet-reality-check-the-nearby-gj-1061/ | tytuł = Habitable Planet Reality Check: The Nearby GJ 1061 | autor = Andrew LePage | data = 2019-08-21 | opublikowany = Drew Ex Machina | język = en | data dostępu = 2020-11-30}}</ref>
<ref name="Dreizler2019Dreizler2020">{{Cytuj | autor = S. Dreizler, S.V., Jeffers, E. Rodríguez, M. Zechmeister, J.R. Barnes, C.A. Haswell, G. Coleman, S. Lalitha, D. Hidalgo Soto, J.B.P. Strachan, F.-J. Hambsch, M.J. López-González, N. Morales, C. Rodríguez López, Z.M. Berdiñas, I. Ribas, E. Pallé, A. Reiners, G. Anglada-Escudé | tytuł = Red Dots: A temperate 1.5 Earth-mass planet in a compact multi-terrestrial planet system around GJ1061 | czasopismo = [[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] | wolumin = 493 | wydanie = 1 | s = 536–550 | doi = 10.1093/mnras/staa248 | arxiv = 1908.04717 | data = 2019-08-132020 | język = en}}</ref>
<ref name="exo b">{{exoplanet|GJ 1061 b|GJ 1061 b}}</ref>
<ref name="exo c">{{exoplanet|GJ 1061 c|GJ 1061 c}}</ref>
<ref name="exo d">{{exoplanet|GJ 1061 d|GJ 1061 d}}</ref>
<ref name="simbad">{{simbad|GJL 1061372-58}}</ref>
<ref name="PHL">{{cytuj stronę |url = http://phl.upr.edu/projects/habitable-exoplanets-catalog |tytuł = The Habitable Exoplanets Catalog |praca = Planetary Habitability Laboratory |opublikowany = University of [[Portoryko|Puerto Rico]] at [[Arecibo]] |język = en |data = 2020-10-05 |data dostępu = 2020-11-30}}</ref>
<ref name="solstation">{{Cytuj stronę | url = http://www.solstation.com/stars/lhs1565.htm | tytuł = LHS 1565 / GJ 1061 | opublikowany = SolStation | język = en | data dostępu = 2019-08-21}}</ref>
}}