Obserwatorium Arecibo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m dr |
redakcja, czas przeszły |
||
Linia 15:
|commons = Category:Arecibo Observatory
}}
'''Obserwatorium Arecibo''' – nieczynny [[radioteleskop]] o pojedynczej czaszy o średnicy 305 metrów. Znajduje się w okolicach miejscowości [[Arecibo]] w [[Portoryko]].
Radioteleskop zakończył pracę na skutek urwania się 10 sierpnie 2020 jednej z lin podtrzymujących platoformę. 1 grudnia cała wisząca konstrukcja zapadła się.
W 2008 roku zostało wpisane na [[National Register of Historic Places]]<ref>{{Cytuj |tytuł = National Register of Historic Places Listings |data dostępu = 2017-04-15 |opublikowany = www.nps.gov |url = http://www.nps.gov/history/nr/listings/20081003.HTM}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Juan Llanes Santos |tytuł = National Register of Historic Places Registration: National Astronomy and Ionosphere Center / Arecibo Observatory |data = 2007 |wydawca = National Park Service |url = http://www.nps.gov/history/nr/feature/weekly_features/IonosphereCenter.pdf}}</ref>.▼
10 sierpnia 2020 o godzinie 2:45 lokalnego czasu urwała się (właściwie wysunęła się ze swojego mocowania) jedna z lin podtrzymujących zawieszoną platformę (lina należała do zestawu lin nośnych zamontowanych w 1997 roku jako modyfikacja oryginalnej konstrukcji) i spowodowała uszkodzenie w czaszy teleskopu na przestrzeni kilkunastu metrów. W trakcie spadania uszkodziła także elementy górnej czaszy z instrumentami i przekręciła platformę używaną do dostępu do kopuły. Inżynierowie badali konstrukcję i opracowywali plany jej naprawy. Pracownicy University of Central Florida – uniwersytetu, który zarządza placówką – znaleźli sposób na ustabilizowanie i zabezpieczenie teleskopu z planem prac na kilka miesięcy, ale 6 listopada nieoczekiwanie pękła jedna z głównych lin nośnych (oryginalnych), należący do tego samego zestawu lin należący do wieży T4, który uległ uszkodzeniu w sierpniu, co zniweczyło wszelkie szanse na wprowadzenie planu naprawy w życie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://spaceref.com/news/viewpr.html?pid=56545 |tytuł = A Second Cable Fails at NSF’s Arecibo Observatory in Puerto Rico |data = 2020-11-08 |opublikowany = University of Central Florida |data dostępu = 2020-11-21}}</ref>. W tym momencie cała konstrukcja stała się niestabilna, uzyskała nieokreśloną wytrzymałość, grożąc samoistnym zawaleniem właściwie w każdej chwili. Ze względu na ryzyko z jakim dla zdrowia i życia pracowników wiązał się stan obiektu 19 listopada 2020 zdecydowano o zamknięciu obiektu i rozebraniu gigantycznej konstrukcji (o ile będzie to możliwe)<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.nsf.gov/news/news_summ.jsp?cntn_id=301674 |tytuł = NSF begins planning for decommissioning of Arecibo Observatory’s 305-meter telescope due to safety concerns |data = 2020-11-19 |opublikowany = National Science Foundation |data dostępu = 2020-11-21}}</ref>. Metodologia rozebrania (właściwie wyburzenia) budowli miała zostać opracowywana tak, by zachować możliwie największą części kompleksu, który w dalszym ciągu miałby służyć w celach naukowych (przy wykorzystaniu mi.in. LIDAR-u) i edukacyjnych. 1 grudnia 2020 roku pękły wszystkie liny wieży T4 podtrzymujące wiszącą konstrukcję, która zawaliła się na czaszę zamykając tym samym nie tylko żywot teleskopu, ale także kawałek ważnej części historii astronomii z nim związanej.▼
== Konstrukcja ==
[[Plik:Arecibo Observatory Aerial.jpg|thumb|300px|Zbliżenie na odbiornik umieszczony nad czaszą]]
[[Plik:AreciboObservatory PuertoRico.jpg|thumb|300px|Widok na czaszę [[radioteleskop]]u]]
Czasza radioteleskopu
== Historia ==
Radioteleskop
▲W 2008 roku Arecibo zostało wpisane na [[National Register of Historic Places]]<ref>{{Cytuj |tytuł = National Register of Historic Places Listings |data dostępu = 2017-04-15 |opublikowany = www.nps.gov |url = http://www.nps.gov/history/nr/listings/20081003.HTM}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Juan Llanes Santos |tytuł = National Register of Historic Places Registration: National Astronomy and Ionosphere Center / Arecibo Observatory |data = 2007 |wydawca = National Park Service |url = http://www.nps.gov/history/nr/feature/weekly_features/IonosphereCenter.pdf}}</ref>.
▲10 sierpnia 2020 o godzinie 2:45 lokalnego czasu urwała się (właściwie wysunęła się ze swojego mocowania) jedna z lin podtrzymujących zawieszoną platformę (lina należała do zestawu lin nośnych zamontowanych w 1997 roku jako modyfikacja oryginalnej konstrukcji) i spowodowała uszkodzenie w czaszy teleskopu na przestrzeni kilkunastu metrów. W trakcie spadania uszkodziła także elementy górnej czaszy z instrumentami i przekręciła platformę używaną do dostępu do kopuły. Inżynierowie badali konstrukcję i opracowywali plany jej naprawy. Pracownicy University of Central Florida – uniwersytetu, który zarządza placówką – znaleźli sposób na ustabilizowanie i zabezpieczenie teleskopu z planem prac na kilka miesięcy, ale 6 listopada nieoczekiwanie pękła jedna z głównych lin nośnych (oryginalnych), należący do tego samego zestawu lin należący do wieży T4, który uległ uszkodzeniu w sierpniu, co zniweczyło wszelkie szanse na wprowadzenie planu naprawy w życie<ref>{{Cytuj stronę |url = http://spaceref.com/news/viewpr.html?pid=56545 |tytuł = A Second Cable Fails at NSF’s Arecibo Observatory in Puerto Rico |data = 2020-11-08 |opublikowany = University of Central Florida |data dostępu = 2020-11-21}}</ref>. W tym momencie cała konstrukcja stała się niestabilna, uzyskała nieokreśloną wytrzymałość, grożąc samoistnym zawaleniem właściwie w każdej chwili. Ze względu na ryzyko z jakim dla zdrowia i życia pracowników wiązał się stan obiektu 19 listopada 2020 zdecydowano o zamknięciu obiektu i rozebraniu gigantycznej konstrukcji (o ile będzie to możliwe)<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.nsf.gov/news/news_summ.jsp?cntn_id=301674 |tytuł = NSF begins planning for decommissioning of Arecibo Observatory’s 305-meter telescope due to safety concerns |data = 2020-11-19 |opublikowany = National Science Foundation |data dostępu = 2020-11-21}}</ref>. Metodologia rozebrania (właściwie wyburzenia) budowli miała zostać opracowywana tak, by zachować możliwie największą części kompleksu, który w dalszym ciągu miałby służyć w celach naukowych (przy wykorzystaniu mi.in. LIDAR-u) i edukacyjnych. 1 grudnia 2020 roku pękły wszystkie liny wieży T4 podtrzymujące wiszącą konstrukcję, która zawaliła się na czaszę zamykając tym samym
W 2016 powstał większy od niego radioteleskop [[Five hundred meter Aperture Spherical Telescope|FAST]] w [[Chińska Republika Ludowa|Chinach]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Największy radioteleskop świata powstał w Chinach. Poszuka kosmitów |czasopismo = Business Insider |data = 2016-07-06 |data dostępu = 2017-04-15 |url = http://businessinsider.com.pl/technologie/nauka/fast-najwiekszy-radioteleskop-swiata-powstal-w-chinach/5gz4dtd |język = pl}}</ref>. Nie oznacza to jednak, że Arecibo można wprost zastąpić radioteleskopem FAST, bowiem wyposażenie naukowe radioteleskopu w Arecibo dawało mu możliwości niedostępne dla nowej konstrukcji w Chinach. Poza nasłuchem kosmosu ośrodek posiadał bowiem możliwość nadawania sygnałów radiowych, co m.in. dawało mu możliwość działania jako swego rodzaju kosmiczny radar.
▲Radioteleskop działa nieprzerwanie od 1 listopada 1963 roku. W tym czasie był kilkukrotnie usprawniany. W 1974 roku dodano nowe poszycie czaszy, o lepszych parametrach odbijających. W 1997 roku zamontowano antenę typu Gregorian, zawierającą drugą i trzecią czaszę które skupiają fale radiowe w jednym punkcie. Pozwoliło to zainstalować zestaw odbiorników pokrywających pasmo 1–10 GHz (czyli fal o długości ok. od 3 do 30 cm). Jednocześnie dobudowano ekrany dookoła obserwatorium, które izolują je od fal radiowych z powierzchni (zmniejszając tym samym szumy) i zainstalowano przekaźniki o większej mocy. Przy okazji dodano kolejne liny nośne po dwie na każdą z wież, by wzmocnić istniejący system nośny, z powodu wprowadzonych modyfikacji bowiem masa urządzeń w zawieszonej konstrukcji wzrosła o ponad 250 ton.
== Osiągnięcia ==
| |||