Gałka muszkatołowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 13:
 
=== Psychoaktywność i toksyczność ===
W małych ilościach gałka muszkatołowa nie powoduje widocznych zmian fizjologicznych lub neurologicznych. Spożyta w ilości 5–15 gramów ma działanie [[substancja psychoaktywna|psychoaktywne]] z powodu obecności [[Mirystycyna|mirystycyny]]. Ze względu na towarzyszące nieprzyjemne efekty uboczne, rzadko jest stosowana w celach rekreacyjnych. Duże ilości, rzędu 60 g (~12 łyżeczek) i więcej, są niebezpieczne, powodując konwulsje, palpitacje, nudności, w niektórych przypadkach odwodnienie i ogólne uczucie bólu. Po zażyciu dużych ilości doświadczano silnego działania [[Majaczenie|delirycznego]]. Osoby spożywające gałkę w znacznych ilościach mówią o nieprzyjemnych, trudnych doświadczeniach, włączając w to zaburzenia widzenia ([[halucynacje]]) i w wielu przypadkach stany [[lęk]]owe. Innym efektem spożycia gałki w nadmiernych ilościach jest uczucie oszołomienia związane z napływem krwi do głowy{{r|Stein}}. Objawy ostrego zatrucia mirystycyną są podobne do zatrucia [[atropina|atropiną]] (wysuszenie jamy ustnej, [[tachykardia]], zaczerwienienie twarzy)<ref name=henne/>, poza tym występują bóle głowy, pocenie się, [[Apatia (psychopatologia)|apatia]]<ref name=melchior/>. DoRyzyko 2001ciężkiego r.zatrucia opisanojest jedentym przypadekwiększe, śmiertelnyże poobjawy spożyciupojawiają gałkisię muszkatołowejz wopóźnieniem kombinacjiod zkilku godzin nawet do trzech dni<ref [[flunitrazepam]]em{{r|Stein}}name="sage"/>.
 
Do 2001 r. opisano jeden przypadek śmiertelny po spożyciu gałki muszkatołowej w kombinacji z [[flunitrazepam]]em{{r|Stein}}. W okresach szerszego stosowania gałki jako środka poronnego (głównie XIX wiek) przypadki śmierci opisywane są jako liczne<ref name="sage">{{Cytuj książkę | autor = Sage-Femme Collective | tytuł = Natural Liberty: Rediscovering Self-induced Abortion Methods | wydawca = Natural Liberty | data = 2008 | strony = 218-220 | isbn = 9780964592001}}</ref>.
 
== Zastosowania ==
Linia 22 ⟶ 24:
Blisko spokrewnioną przyprawą jest kwiat muszkatołowy (zwany także macis – ''Flos Macidis'', ''Macis''<ref name="rejewski"/>), otrzymywany z [[osnówka (botanika)|osnówki]] otaczającej nasiono gałki muszkatołowej. Jest on zbliżony w smaku, choć bardziej subtelny. Z tego też względu częściej stosowany jest do przyprawiania potraw słonych{{r|fe}}.
 
Masło lub balsam muszkatowy (''Ceratium Nusticae'') pozyskiwane z gałki jest szeroko stosowane zarówno w przemyśle spożywczym, jak i w kosmetyce i lecznictwie. Poza tym gałka była i bywa wykorzystywana do odurzania się (i [[Aborcja|aborcji]]<ref name="rejewski"/>. Odurzano się nią głównie w amerykańskich więzieniach, w Indonezji i Egipcie – objawy w postaci poczucia bezosobowości, niepokoju, rzadko [[halucynacje]] i pobudzenie ruchowe następują w kilka godzin po spożyciu dwóch gałek<ref name="henne">{{Cytuj książkę | autor = Maria Henneberg, Elżbieta Skrzydlewska (red.) | tytuł = Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami | wydawca = Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich | miejsce = Warszawa | data = 1984 | strony = 36 | isbn = 83-200-0419-5}}</ref>). orazGałka domuszkatołowa [[Aborcja|aborcji]]jako środek poronny wykorzystywana była (głównie w XIX wieku<ref name=melchior/>) oraz w [[Stany Zjednoczone|USA]] do lat 50.<ref name="rejewskisage"/> Wykorzystanie jej w tym celu opisywane jest jako śmiertelnie niebezpieczne, ponieważ dawka poronna zbliżona jest do śmiertelnej<ref name="sage"/>.
 
== Historia ==