Reforma administracyjna w Polsce (1999): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m poprawa przek., WP:SK, ilustracja
Linia 32:
Większość miast, które straciły prawa miast wojewódzkich, weszła do grupy miast na prawach powiatu{{r|Grzegorz Osiecki2012}} (wyjątkami od tej zasady były [[Ciechanów]], [[Piła (miasto)|Piła]] i [[Sieradz]]). W ramach przygotowania do przywrócenia samorządowych powiatów wdrożono [[Miejski Program Pilotażowy Reformy Administracji Publicznej]].
 
Efektem zmian było zmniejszenie roli [[wojewoda|wojewody]] na rzecz [[Marszałek województwa|marszałka województwa]] i [[Samorząd wojewódzkiwojewództwa|samorządu wojewódzkiego]]. Część obiektów dotąd będąca w gestii wojewody przeszła pod zarząd poszczególnych szczebli samorządowych. Wraz z ich przekazaniem stopniowo przekazywano także narzędzia ich finansowania w postaci: udziału w podatku dochodowym, udziału w podatku od osób prawnych, dotacji i [[subwencja|subwencji]].
 
== Przygotowania do reformy ==
Linia 53:
# Wielkopolska (Kalisz, Konin, Leszno, Piła, Poznań).
 
[[Plik:Administrative division of Poland (1998 - proposed).svg|mały|Podział kraju na województwa projektowany przez ustawę zawetowaną przez Prezydenta (w kształcie po poprawkach Senatu)]]
Jednocześnie SLD zaproponował wbrew swojemu stanowisku z wcześniejszej kadencji, aby liczba województw wynosiła 17 i odpowiadała podziałowi sprzed 1975 roku. 4 maja 1998 Sejm skierował obydwa projekty do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej z udziałem przedstawicieli Komisji Finansów Publicznych. Pojawiła się też koncepcja 25 średnich województw, proponowana przez m.in. [[Jan Łopuszański (polityk)|Jana Łopuszańskiego]], marszałek senatu [[Alicja Grześkowiak|Alicję Grześkowiak]] i niektórych senatorów, a także koncepcje z innymi liczbami województw, które były mało popularne. Za zaniechaniem reformy i pozostawieniem wariantu 49 województw opowiadali się głównie politycy PSL, którzy już w grudniu 1997 złożyli wniosek przeciwko reformie, odrzucony większością głosów.
 
Linia 209 ⟶ 210:
=== Powiaty (1999) ===
* W porównaniu ze stanem z 31 maja 1975 nie odtworzono istniejących wówczas 29 powiatów ziemskich (gwiazdką oznaczono powiaty reaktywowane 3 lata później w 2002 roku):
** 25 dawnych powiatów nie odtworzono w ogóle: [[powiat bełżycki|bełżyckiego]], [[powiat biskupiecki|biskupieckiego]], [[powiat brzeziński|brzezińskiego]]*, [[powiat bychawski|bychawskiego]], [[powiat bystrzycki|bystrzyckiego]], [[powiat chojeński|chojeńskiego]], [[powiatPowiat dąbrowski (białostockiwojewództwo białostockie)|dąbrowskiego]], [[powiat grodkowski|grodkowskiego]], [[powiat lubski|lubskiego]], [[powiat łapski|łapskiego]], [[powiat łobeski|łobeskiego]]*, [[powiat miastecki|miasteckiego]], [[powiat morąski|morąskiego]], [[powiat niemodliński|niemodlińskiego]], [[powiat nowogardzki|nowogardzkiego]], [[powiat noworudzki|noworudzkiego]], [[powiat pasłęcki|pasłęckiego]], [[powiat sulechowski|sulechowskiego]], [[powiat sycowski|sycowskiego]], [[powiat szczeciński|szczecińskiego]]<ref>Utworzono natomiast [[powiat policki]] o podobnym zasięgu</ref>, [[powiat szprotawski|szprotawskiego]], [[powiat sztumski|sztumskiego]]*, [[powiat szubiński|szubińskiego]], [[powiat węgorzewski|węgorzewskiego]]*, [[powiat wschowski|wschowskiego]]* i [[powiat wyrzyski|wyrzyskiego]];
** 2 pary dawnych powiatów (w sumie 4 powiaty) ustanowiły 2 nowe połączone powiaty: z [[powiat czarnkowski|czarnkowskiego]] i [[powiat trzcianecki|trzcianeckiego]] powstał [[powiat czarnkowsko-trzcianecki]] (z siedzibą władz w [[Czarnków|Czarnkowie]]); z [[powiat gołdapski|gołdapskiego]]* i [[powiat olecki|oleckiego]]* powstał [[powiat olecko-gołdapski]] (z siedzibą władz w [[Olecko|Olecku]]); [[Trzcianka]] i [[Gołdap]] utraciły funkcje starostw.
* Ponadto, 4 dawne odtworzone powiaty zmieniły nazwy: [[powiat kozielski|kozielski]] na [[powiat kędzierzyńsko-kozielski|kędzierzyńsko-kozielski]]; [[powiat łódzki|łódzki]] na [[powiat łódzki wschodni|łódzki wschodni]]; [[powiat ropczycki|ropczycki]] na [[powiat ropczycko-sędziszowski|ropczycko-sędziszowski]]; [[powiatPowiat strzelecki (krajeńskiwojewództwo zielonogórskie)|strzelecki]] na [[powiat strzelecko-drezdenecki|strzelecko-drezdenecki]]. W przypadku pierwszego zmieniła się też formalnie siedziba powiatu (ze zniesionego miasta [[Koźle (Kędzierzyn-Koźle)|Koźla]] na [[Kędzierzyn-Koźle]])<ref>Do grupy tej można ewentualnie zaliczyć [[powiat policki]] utworzony w miejsce dawnego [[powiat szczeciński|powiatu szczecińskiego]], które – z powodu kompletnej zmiany nazwy a także siedziby – omówiono jednak poniżej</ref>.
* W miejsce nieodtworzonych 27 (29 – 2) powiatów utworzono natomiast 20 powiatów nie istniejących w chwili reformy z 1 czerwca 1975:
** 4 powiaty istniejące dawniej: [[powiat niżański|niżański]] (do 1973), [[powiat pilski|pilski]] (do 1958), [[powiat sanocki|sanocki]] (do 1972) i [[powiat warszawski (województwo mazowieckie)|warszawski]] (do 1952 istniał [[powiat warszawski (województwo warszawskie)|powiat warszawski]] o znacznie innym zasięgu terytorialnym);