Piastów (powiat radomski): Różnice pomiędzy wersjami

|www =

}}

'''Piastów''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]], w [[powiat radomski|powiecie radomskim]], w [[Jedlińsk (gmina)|gminie Jedlińsk]]{{r|Dz.U. 29/2013|teryt}}.

 

Najwcześniejsza wzmianka o wsi (Pastow 1411, Pasthow 1414, Pyaszthof 1508, Pyasthof 1569)<ref name=":0">{{Cytuj książkę |autor = Wiesław Marek Kowalik |tytuł = Dwory i pałace południowej części województwa mazowieckiego, powiat radomski i okolice |data = 2020 | miejsce = Radom |isbn = 978-83-958368-0-0 |strony = 116 i n}}</ref><ref>{{Cytuj książkę|autor = Maria Kamińska |tytuł = Nazwy miejscowe dawnego województwa sandomierskiego |część = 1 | data = 1964 | miejsce = Wrocław | strony= | seria = Prace Onomastyczne}}</ref> pochodzi z 1395 roku, kiedy jej właścicielem był Pakosław z Piastowa<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj książkę |autor = Anna Nierychlewska |tytuł = Budownictwo obronne powiatu radomskiego w okresie od XIII do XVIII wieku |data = 2002 | miejsce = Radom | strony=}}</ref>. Około 1440 roku Piastów stanowił własność Mikołaja Sliza herbu [[Abdank|Habdank]].

 

 

 

Po śmierci Aleksego Grobickiego w 1923 roku, na mocy testamentu właścicielem dóbr Piastów został jego siostrzeniec Jan Leon Makulec, syn Jana Romualda i Leonii z d. Grobickiej, urodzony 6 maja 1901 roku w majątku rodziców w pobliskim [[Owadów (województwo mazowieckie)|Owadowie]]. Po otrzymaniu majątku Piastów, Jan L. Makulec przerwał studia medyczne i rozpoczął studia rolnicze w [[Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie|SGGW w Warszawie]]. Oprócz prowadzenia majątku zajmował się działalnością gospodarczą i społeczną. Wraz ze Stanisławem Żakiem założył w Radomiu przy ul. Żeromskiego 21 spółkę „Piast”, która była przedstawicielstwem firmy [[Ford Motor Company|Forda]], a od roku 1931 wyłącznym przedstawicielem w Radomiu firmy „ROYAL” sprzedającej maszyny do pisania. Jan L. Makulec był Prezesem Zarządu Związku Okręgowego Straży Pożarnych w Radomiu oraz członkiem Wojewódzkiej Rady Wodnej w Kielcach, a także Rady Okręgowej Towarzystwa Rolniczego, a od 1929 roku Prezesem Zarządu Okręgowego Towarzystwa Kółek i Organizacji Rolniczych w Radomiu. W 1930 roku został członkiem Komisji Szacunkowej do spraw Podatku Przemysłowego przy Urzędzie Skarbowym w Radomiu oraz przewodniczącym Obwodowej Komisji Wyborczej nr 67 we Wsoli Poduchownej. W celu podniesienia poziomu oświaty rolniczej fundował utrzymanie dla najzdolniejszych uczniów w założonej z inicjatywy jego wuja Aleksego Grobickiego szkole rolniczej na Wacynie, w której sama nauka była bezpłatna. W 1930 roku poślubił radomiankę Marię Dzikowską (1906-1984), będącą w tym czasie nauczycielką w szkole we Wsoli. Ślub odbył się w kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Z małżeństwa urodziły się dzieci: Aleksy (1932-2011) i Jadwiga Żerczyńska (1934-2018). W dniu 27 lipca 1939 roku sprzedał Ministerstwu Spraw Wojskowych 112 ha 8329 m. kw. gruntu pod lotnisko w Piastowie. Jan L. Makulec został aresztowany przez radomskie [[Gestapo]] w nocy z 24/25 stycznia 1941 roku w ramach masowych aresztowań członków organizacji konspiracyjnych. Tej nocy aresztowano w Radomiu i okolicach 335 osób działających w podziemiu w tym lekarzy, księży, nauczycieli, urzędników, oficerów Wojska Polskiego, poczty, kolei i właścicieli majątków ziemskich. Aresztowani zostali przewiezieni do Skarżyska, gdzie po miesiącu śledztwa z zastosowaniem tortur, policyjny sąd doraźny z Radomia skazał wszystkich na karę śmierci. Skazani mężczyźni zostali przewiezieni w dniu 25 lutego 1941 r. do [[Auschwitz-Birkenau|Auschwitz]], gdzie natychmiast zostali zdziesiątkowani. Jan Leon Makulec otrzymał numer obozowy 10 481. W dniu 16 maja 1941 roku Maria Makulec uzyskała zaświadczenie od radomskiego Kraishauptmana potwierdzające, że Jan L. Makulec zmarł w dniu 14 marca 1941 roku.

 

== Zabytki ==

Zespół dworski z 2. połowy XVIII wieku i z wieku XIX wraz z okalającym go parkiem dworskim został wpisany do [[Rejestr zabytków (Polska)|rejestru zabytków]], nr rej.: 804/A z 28 października 1972 roku oraz 138/A z 15 marca 1982 roku (zespół dworski) oraz nr rej.: 751/A z 19.12.1957 oraz 333/A z 7 maja 1986 roku (park). W wieku XIX i XX został gruntownie przebudowany, obecnie jest bezstylową budowlą.

 

* <ref name="poczta">{{Poczta Polska|2013|s=916|data dostępu=2014–03–09}}</ref>

}}

 

== Bibliografia ==

* {{cytuj pismo | czasopismo = Zeszyty Naukowe Muzeum Wsi Radomskiej | data = 1986 | wolumin = 1}}

* {{Cytuj książkę | autor r= Paweł Żerczynski | rozdział = Historia rodzin Grobickich, Makulców i Dzikowskich|autor = Paweł Żerczyński |tytuł = Świadkowie przeszłości. Zbiory dokumentów z archiwów domowych mieszkańców Radomia i okolic | inni = Red. Anna Jankowska | miejsce = Radom |data = 2016 |isbn = 978-83-933126-6-5}}

 

== Linki zewnętrzne ==