Metrodora: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
Językowy
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Metrodora''' – [[Starożytna Grecja|starogrecka]] [[Lekarz|lekarka]] [[Starożytny Egipt|egipskiego]] pochodzenia, [[Ginekologia|ginekolożka]], [[położna]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Metrodora, ginekolog, która wyprzedziła swoją epokę |data = 2020-05-17 |data dostępu = 2021-02-22 |opublikowany = Piękno umysłu |url = https://pieknoumyslu.com/metrodora-ginekolog-ktora-wyprzedzila-swoja-epoke/ |język = pl}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |autor = Tsoucalas Gregory, Sgantzos Markos |tytuł = Aspasia and Cleopatra Metrodora, Two Majestic Female Physician – Surgeons in the Early Byzantine Era |czasopismo = Journal of Universal Surgery |data = 2016-08-10 |data dostępu = 2021-02-22 |issn = 2254-6758 |wolumin = 4 |numer = 3 |doi = 10.21767/2254-6758.100055 |url = https://www.jusurgery.com/abstract/aspasia-and-cleopatra-metrodora-twornmajestic-female-physician--surgeons-in-thernearly-byzantine-era-11083.html |język = en}}</ref>, [[Chirurgia|chirurżka]]<ref name=":1" /> i badaczka chorób kobiecych<ref name=":0" />, autorka licznych traktatów poświęconych ginekologii<ref name=":0" /><ref name=":1" />, w tym ''Na temat chorób i leczenia kobiet<ref name=":0" />'' oraz ''O macicy, brzuchu i nerkach<ref name=":1" />''. Jako pierwsza wykorzystała [[wziernik]] do badań ginekologicznych, stosowała [[tampon]] jako metodę [[Antykoncepcja|antykoncepcji]] i leczenia infekcji [[Pochwa człowieka|pochwy]], oraz prowadziła zabiegi rekonstrukcji [[Twarz|twarzy]], [[Gruczoł mlekowy człowieka|piersi]] i [[Błona dziewicza|błony dziewiczej]]. Opracowała również wytyczne w celu ustalenia, czy kobieta została wykorzystana lub napadnięta seksualnie. Jako jedna z pierwszych zdecydowania opowiadała się za [[Chirurgia|chirurgicznym]] usuwaniem zmian [[Nowotwór|nowotworowych]]<ref name=":0" />.
 
Jako pierwsza wykorzystała [[wziernik]] do badań ginekologicznych, stosowała [[tampon]] jako metodę [[Antykoncepcja|antykoncepcji]] i leczenia infekcji [[Pochwa człowieka|pochwy]], oraz prowadziła zabiegi rekonstrukcji [[Twarz|twarzy]], [[Gruczoł mlekowy człowieka|piersi]] i [[Błona dziewicza|błony dziewiczej]]<ref name=":0" />. Stworzyła również klasyfikację [[Upławy|upławów]] i przedstawiła propozycję [[Etiologia|etiologii]] w postaci [[Pasożytnictwo|pasożytniczych]] zakażeń [[Odbyt|odbytu]]<ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Metrodora, Physician (Practiced around 200-400 CE) {{!}} Jul 22, 2019 |data dostępu = 2021-02-23 |opublikowany = www.targethealth.com |url = https://www.targethealth.com/post/metrodora-physician-practiced-around-200-400-ce}}</ref>. Opracowała również wytyczne w celu ustalenia, czy kobieta została wykorzystana lub napadnięta seksualnie. Jako jedna z pierwszych zdecydowania opowiadała się za [[Chirurgia|chirurgicznym]] usuwaniem zmian [[Nowotwór|nowotworowych]]<ref name=":0" />. Była tym samym jedną z nielicznych lekarek, które w swojej praktyce wychodziły poza zakres ginekologii i położnictwa<ref name=":2" />.
Informacje na temat jej życia są skąpe i fragmentaryczne, a okres jej życia datuje się zależnie od źródeł między I i VII w. n.e.<ref name=":1" />, zaś utrudnieniem jest fakt, iż o jej pracach nie wspominają bizantyńscy lekarze pisarze, począwszy od [[Orybazjusz|Orybazjusza]], [[Aecjusz z Amidy|Aecjusza z Amidy]], [[Paweł z Eginy|Pawła z Eginy]] i [[Aleksander z Tralles|Aleksandra z Tralles]]<ref name=":1" />.
 
Autorka licznych traktatów poświęconych ginekologii<ref name=":0" /><ref name=":1" />, w tym ''Na temat chorób i leczenia kobiet<ref name=":0" />'' oraz ''O macicy, brzuchu i nerkach<ref name=":1" />'' i autorka najstarszej znanej medycznej książki napisanej przez kobietę. Jej ''Na temat chorób i leczenia kobiet'' zachowało się w dwóch tomach, liczących 63 rozdziały, w pracy tej widać wpływ myśli [[Hipokrates|Hipokratesa]], choć Metrodora wniosła istotny wkład w medycynę poprzez własne obserwacje na temat objawów czy etiologii chorób. W odróżnieniu od innych lekarzy epoki, Metrodora często powoływała się bezpośrednio na prace Hipokratesa, a nie inne, późniejsze opracowania<ref name=":2" />.
 
Ponadto opracowała pierwszą znaną alfabetyczną encyklopedię medyczną<ref name=":2" />.
 
Informacje na temat jej życia są skąpe i fragmentaryczne, nie ma też pewności co do czasu, w którym żyła. Okres jej życia datuje się zależnie od źródeł między I i VII w. n.e.<ref name=":1" />, a najczęściej między 200 i 400 r. n.e.<ref name=":0" /><ref name=":2" />. Utrudnieniem jest fakt, iż o nie wspominają o niej bizantyńscy lekarze-pisarze, począwszy od [[Orybazjusz|Orybazjusza]], [[Aecjusz z Amidy|Aecjusza z Amidy]] i [[Paweł z Eginy|Pawła z Eginy]] po [[Aleksander z Tralles|Aleksandra z Tralles]]<ref name=":1" />, niemniej jej prace cytowane były przez lekarzy greckich i rzymskich, a pierwsze łacińskie tłumaczenia jej prac pojawiły się między III i V w. n.e. Pisma Metrodory były używane także w [[Średniowiecze|średniowieczu]]. W swoich pracach Metrodora przywoła m.in. [[Berenika III|Berenikę III]] zwaną Kleopatrą, i na skutek pomyłk jej prace zaczęto w średniowieczu przypisywać [[Kleopatra|Kleopatrze VII]]<ref name=":2" />.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy
}}{{Kontrola autorytatywna}}
}}
[[Kategoria:Starożytni lekarze]]
[[Kategoria:Starożytni Grecy]]