Teofil Ciesielski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Podlinkowanie do strony czasopisma "Bartnik Postępowy" |
drobne merytoryczne |
||
Linia 45:
== Życiorys ==
Syn Józefa Ciesielskiego i Anny z domu Strybel. Uczeń [[I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego w Ostrowie Wielkopolskim|Królewskiego Katolickiego Gimnazjum]] w [[Ostrów Wielkopolski|Ostrowie Wielkopolskim]] i absolwent gimnazjum w [[Śrem]]ie<ref name=":0">[[Seweryn Krzemieniewski]], ''Ciesielski Teofil (1846-1916),'' [[Polski Słownik Biograficzny]], t. 4, Kraków 1938, s. 60-61</ref>. Brał udział w [[Powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]] 1863 walcząc w oddziale [[Kazimierz Unrug|Kazimierza Unruga]]<ref name="JBC">{{Cytuj książkę | autor = [[Józef Białynia Chołodecki]] | tytuł = Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864 | miejsce = Lwów | data = 1904 | strony = 189 | rozdział = Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64 | url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/46776}}</ref>. Tuż po przekroczeniu granicy, został zaatakowany przez kozaków na [[Placówka (wojsko)|wedecie]] i zraniony, po czym powrócił w rodzinne strony<ref name="JBC"/>. Następnie odbył studia na uniwersytetach w Berlinie i Wrocławiu, gdzie w 1871 uzyskał stopień doktora filozofii na podstawie rozprawy pt. ''Untersuchungen iiber die Abwiirtskriimmung der Wurzel''<ref name=":0" />. Po studiach pracował jako asystent w katedrze fizyki a następnie kustosz Muzeum Botanicznego przy Uniwersytecie Wrocławskim<ref name=":0" />.Od 1872 profesor nadzwyczajny botaniki [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytetu Lwowskiego]]. Objął także po Adolfie Weisie dyrekcję ogrodu botanicznego we [[Lwów|Lwowie]] i funkcję tę sprawował do śmierci. Placówka ta wyposażona była ówcześnie w cztery szklarnie (w tym jedną wysoką) oraz w laboratorium i bibliotekę podręczną<ref name=":1">[[Józef Wiczkowski]], ''Lwów jego rozwój i stan kulturalny oraz przewodnik po mieście,'' Lwów 1907, s. 246</ref>. Założył w nim pole doświadczalne dla różnych nawozów, tak naturalnych, jak i sztucznych, na których uprawiano przez szereg lat różne rośliny ogrodowe i polne. Dzięki niemu założono basen o 3 kręgach dla roślin łąkowych, błotnych i wodnych oraz wzmocniono konstrukcję szklarni. Ciesielski założył także na terenie ogrodu specjalny sektor dla przeszło 1000 roślin rosnących w okolicy Lwowa<ref name=":1" />.
Założyciel (w 1875), wydawca oraz przez 40 lat redaktor "Bartnika Postępowego"<ref name=":0" />. Na jego łamach publikował liczne artykuły poświęcone chorobom pszczół (zob. niżej). Z jego inicjatywy w 1875 powstało we Lwowie Towarzystwo Ogrodniczo-Pszczelniczego, w którym pełnił najpierw funkcję wiceprezesa, a następnie przez szesnaście lat prezesa<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Jubileusz Tow. ogrodniczo-pszczelniczego | czasopismo = [[Nowości Ilustrowane]] | wolumin = Nr 40 | strony = 7 | data = 6 października 1906 | url = https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/134138}}</ref>. Celem rozpowszechnienia znajomości ogrodnictwa i pszczelnictwa wśród ludu wydawał "Kalendarz pszczelniczo-ogrodniczy"<ref name=":0" />.
Był również encyklopedystą oraz edytorem [[Encyklopedia zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy|Encyklopedii zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy]] - [[Polskie encyklopedie|polskiej encyklopedii]] wydanej w latach 1898-1907 przez [[Macierz Polska]], Opisał w niej zagadnienia z zakresu pszczelnictwa{{odn|Finkel|1898}}. Na łamach "Bartnika Postępowego" opublikował liczne artykuły, m.in. o powstawaniu, rozwoju i leczeniu gnilca (]875), o najnowszych doświadczeniach nad gnilcem u pszczół (1878) lub o zasadach dobrej zimowli pszczół (1896)<ref name=":0" />.▼
Był wieloletnim radnym miasta Lwowa i członkiem Rady Szkolnej Krajowej<ref name=":0" />. Członek i działacz [[Galicyjskie Towarzystwo Gospodarskie|Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego]], członek jego Komitetu (18 czerwca 1875 - 12 czerwca 1880)<ref>''Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok'' '''1875''', s. 564; '''1876''', s. 574; '''1877''', s. 549; '''1878''', s. 537; '''1879''', s. 533; '''1880''', s. 541.</ref>.Był jednym z inicjatorów i założycieli [[Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika|Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika]]<ref>Gnerowicz J., Skoczylas M.M., ''Profesor Teofil Ciesielski – współzałożyciel Galicyjskiego Towarzystwa dla Ogrodnictwa i Pszczelnictwa oraz Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika we Lwowie'', „[[Wszechświat (czasopismo)|Wrzechświat]]” 2017, nr 10-12 (118), s. 311-320</ref><ref>[[Eugeniusz Romer]], ''1875-1899. Dwudziestopięciolecie Polskiego Towarzystwa imienia Kopernika,'' "Kosmos" 1900, R. 25, s. 268</ref>. Był także członkiem Zarządu Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie. Wydawca ilustrowanego "Ogniska Domowego" (1886-1888) a także przez pewien czas współredagował "Miesięcznik Galicyjskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt"<ref name=":0" />. ▼
▲Był wieloletnim radnym miasta Lwowa i członkiem C. K. [[Rada Szkolna Krajowa[[]]Rady Szkolnej Krajowej]]<ref name=":0" />. Członek i działacz [[Galicyjskie Towarzystwo Gospodarskie|Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego]], członek jego Komitetu (18 czerwca 1875 - 12 czerwca 1880)<ref>''Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok'' '''1875''', s. 564; '''1876''', s. 574; '''1877''', s. 549; '''1878''', s. 537; '''1879''', s. 533; '''1880''', s. 541.</ref>.Był jednym z inicjatorów i założycieli [[Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika|Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika]]<ref>Gnerowicz J., Skoczylas M.M., ''Profesor Teofil Ciesielski – współzałożyciel Galicyjskiego Towarzystwa dla Ogrodnictwa i Pszczelnictwa oraz Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika we Lwowie'', „[[Wszechświat (czasopismo)|Wrzechświat]]” 2017, nr 10-12 (118), s. 311-320</ref><ref>[[Eugeniusz Romer]], ''1875-1899. Dwudziestopięciolecie Polskiego Towarzystwa imienia Kopernika,'' "Kosmos" 1900, R. 25, s. 268</ref>. Był także członkiem Zarządu Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie. Wydawca ilustrowanego "Ogniska Domowego" (1886-1888) a także przez pewien czas współredagował "Miesięcznik Galicyjskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt"<ref name=":0" />.
=== Niektóre prace Teofila Ciesielskiego ===▼
*''Ober die Einwirkung der Schwerkratt im positiven und negativen Sinne aut Ptlanzente ile'' w: "Botanische Zeitung" 1875, T. 33, s. 71-73,
*Miodostytnictwo, ''Sztuka przerabiania miodu i owoców na napoje'', Lwów 1890
Linia 65 ⟶ 66:
*[wraz z Antonim Hergetem] ''Warzywnictwo,'' 1901
*''Od czego zależy tworzenie się osobników tak męskich jak żeńskich u roślin, zwierząt i ludzi,'' Lwów 1911
▲Był również encyklopedystą oraz edytorem [[Encyklopedia zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy|Encyklopedii zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy]] - [[Polskie encyklopedie|polskiej encyklopedii]] wydanej w latach 1898-1907 przez [[Macierz Polska]], Opisał w niej zagadnienia z zakresu pszczelnictwa{{odn|Finkel|1898}}. Na łamach "Bartnika Postępowego" opublikował liczne artykuły, m.in. o powstawaniu, rozwoju i leczeniu gnilca (]875), o najnowszych doświadczeniach nad gnilcem u pszczół (1878) lub o zasadach dobrej zimowli pszczół (1896)<ref name=":0" />.
▲Syn Józefa Ciesielskiego i Anny z domu Strybel. W 1881 ożenił się w Ostrowie Wielkopolskim z Kazimierą z Zawrowskich. Mieli syna, znanego chemika i nauczyciela lwowskiego [[Kazimierz Ciesielski|Kazimierza]] (1882-1935)<ref>Teofil Ludwik Józef Ciesielski - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - [http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.3222.1 online] [27.04.2020]</ref><ref>Jerzy Gnerowicz, ''Profesor Teofil Ciesielski. Pszczelarz, działacz i uczony.''Kalisz 2016. s. 33-34. {{ISBN|978-83-62689-43-9}}.</ref>.
== Przypisy ==
Linia 86 ⟶ 82:
{{SORTUJ:Ciesielski, Teofil}}
[[Kategoria:Członkowie Komitetu Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego]]▼
[[Kategoria:Członkowie Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika]]▼
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Grabowie nad Prosną]]▼
[[Kategoria:Ludzie związani z Ostrowem Wielkopolskim]]
[[Kategoria:Ludzie związani ze Śremem]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie]]▼
[[Kategoria:Polscy botanicy]]
[[Kategoria:Polscy działacze gospodarczy (zabór austriacki)]]▼
[[Kategoria:Polscy encyklopedyści]]
[[Kategoria:Polscy pszczelarze]]
[[Kategoria:
[[Kategoria:
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie]]▼
[[Kategoria:Zmarli w 1916]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1847]]
▲[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie]]
▲[[Kategoria:Członkowie Komitetu Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego]]
▲[[Kategoria:Polscy działacze gospodarczy (zabór austriacki)]]
▲[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie]]
▲[[Kategoria:Członkowie Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika]]
▲[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Grabowie nad Prosną]]
|