Retrotranspozon: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Retrotranspozon''' to typ [[transpozon]]u, który w procesie [[transpozycja_(genetyka)|transpozycji]] występuje w postaci [[kwas rybonukleinowy|kwasu rybonukleinowego]] ([[RNA]]).
 
RetrotranspozonyIstnieją majądwa typy retrotranspozonów. Jeden zawiera na obu końcach długie powtórzone sekwencje nukleotydów (LTR), natomiast drugi ich nie posiada. Ponadtoretrotranspozony orazzawierają geny kodujace enzymy niezbędne do przemieszczania się w procesie [[transpozycja_(genetyka)|transpozycji]]. Po wniknięciu retrotranspozonu (transpozonu RNA) do [[komórki]] gospodarza, (lub po [[transkrypcja|transkrypcji]] retrotranspozonu zintegrowanego z [[genom]]em gospodarza na transpozonowej matrycy RNA następuje synteza pierwszej nici [[DNA]] ( przez [[enzym]] zwany [[odwrotna transkryptaza|odwrotną transkryptazą]]). W ten sposób powstaje pozachromosomowa, dwuniciowa cząsteczka zbudowana z jednej nici RNA i jednej nici DNA. Następnie matrycowa nić RNA jest wytrawiana (przez enzym RNA-zę), a na jej miejsce syntezowanasyntetyzowana jest druga (komplementarna do pierwszej) nić DNA. Taki dwuniciowy DNA zostaje za pomocą enzymu [[integraza|integrazy]] wstawiony do genomu gospodarza.
 
Przykładem retrotranspozonów niezawierających LTR mogą być elementy LINE i SINE. LINE (ang. ''long interspersed nuclear elements'') stanowią około 20% ludzkiego genomu (ich liczbę szacuje się na 500 - 900 tys., jednak tylko około 100 uważa się za nadal aktywne). Elementy LINE mają zwykle ponad 5000 [[para zasad|par zasad]] długości, są transkrybowane przez [[polimeraza RNA|polimerazę RNA]] II, i kodują dwa białka - jedno jest białkiem wiążącym RNA, a drugie ma aktywność odwrotnej transkryptazy i integrazy. Dzięki temu elementy LINE mogą się samodzielnie powielać. Czasem powielają też inne sekwencje, np. [[sekwencje Alu]]. Wykorzystuje się je w badaniach tzw. genetycznych odcisków palców (zobacz też [[RFLP]]). SINE (ang. ''short interspersed nuclear elements'') to krótkie sekwencje stanowiące ok. 10 % ludzkiego genomu, które nie kodują funkcjonalnych białek i do przemieszczania się wykorzystują inne retrotranspozony(np. LINE). Najbardziej rozpowszechnione SINE u [[naczelne|naczelnych]] to sekwencje Alu.
 
Retrotranspozycja może być przyczyną chorób genetycznych, jeśli integracja spowoduje uszkodzenie [[gen]]u. Odwrotna transkryptaza elementów LINE prawdopodobnie odgrywa rolę w powstawaniu niektórych nowotworów, ale także w normalnym rozwoju embrionalnym u myszy. Sekwencje pochodzące z retrotranspozonów wykorzystywane są jako sekwencje regulatorowe niektórych genów.
 
 
 
 
{{Genetyka stub}}