Waza z Bronocic: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KubaP (dyskusja | edycje)
m lit.
m inskrypcje to napisy, a na wazie ich nie ma! red.
Linia 1:
[[Image:Wazazbronocic.GIF|frame|right|Kopia kluczowego elementu wazy.]]
'''Waza z Bronocic''' – ceramiczna waza, którejz [[inskrypcja|inskrypcje]]rysunkiem interpretowanym najstarszymjako znanymnajstarszy dowodemznany dowód używania [[pojazd kołowy|pojazdu kołowego]]. Jej wiek, datowanyszacuje się metodąza pomocą [[Datowanie radiowęglowe|radiowęglowądatowania radiowęglowego]], szacuje się na 3635-3370 [[p.n.e.]]. Należy do [[Kultura pucharów lejkowatych|kultury pucharów lejkowatych]]. Obecnie można ją oglądać w [[Muzeum Archeologiczne w Krakowie|Muzeum Archeologicznym]] w [[Kraków|Krakowie]].
==Odkrycie==
Waza została odkryta w [[1976]] r. podczas [[wykopaliska|wykopalisk]] prowadzonych na terenie dużej [[neolit]]ycznej osady w [[Bronocice|Bronocicach]] nad rzeką [[Nidzica (rzeka)|Nidzicą]], około 50 km na północny wschód od [[Kraków|Krakowa]]. Prace na tym terenie były prowadzoneprowadził między [[1974]] a [[1980]] r. przez Instytut Archeologii i Etnologii [[Polska Akademia Nauk|Polskiej Akademii Nauk]] oraz [[State University of New York]] z [[Buffalo (Nowy Jork)|Buffalo]].
==Inskrypcja==
[[Ornament (sztuka)|Ornament]] na wazie przedstawia symbolicznie kluczowe elementy [[prehistoria|prehistorycznego]] środowiska przetworzonego przez człowieka. Najważniejszą komponentączęścią dekoracji jest 5 szczątkowych wizerunków przypominających wóz. Przedstawiają one czterokołowy pojazd z dyszlem dla zwierząt pociągowych. Linie łączące koło prawdopodobnie reprezentują osie. Koło pośrodku być może symbolizuje pojemnik na zbiory.
 
Inne inskrypcje na ornamencierysunki przedstawiają drzewo, rzekę oraz coś, co może symbolizować pole z krzyżującymi się drogami/rowami lub plan wioski.
 
Wizerunek na wazie jest najstarszym znanym wyobrażeniem pojazdu kołowego na świecie. Dowodzi, że pojazdy kołowe były znane w Europie Centralnej już w 4[[IV tysiąclecie p.n.e.|IV tysiącleciu [[p.n.e.]]. Ciągnęły je prawdopodobnie [[tur]]y (szczątki tych zwierząt znaleziono razem z wazą). Rogi zwierząt z Bronocic posiadały otarcia sugerujące, jakbyże były związaneobwiązane sznurem, tworzącym prawdopodobnie tworzącym coś w rodzaju [[jarzmo (uprząż)|jarzma]].
 
Wizerunek na wazie jest najstarszym znanym wyobrażeniem pojazdu kołowego na świecie. Dowodzi, że pojazdy kołowe były znane w Europie Centralnej już w 4. tysiącleciu [[p.n.e.]]. Ciągnęły je prawdopodobnie [[tur]]y (szczątki tych zwierząt znaleziono razem z wazą). Rogi zwierząt z Bronocic posiadały otarcia sugerujące jakby były związane sznurem, prawdopodobnie tworzącym coś w rodzaju [[jarzmo (uprząż)|jarzma]].
==Linki zewnętrzne==
*[http://bronocice.dzialoszyce.info/waza.htm Waza z Bronocic - ornament i opis]