|
| obrazek=Sedum album - Weisser Mauerpfeffer.jpg
| opis obrazka=
| system=Reveala
| podkrólestwo=[[Rośliny naczyniowe|naczyniowe]]
| nadgromada=[[Rośliny nasienne|nasienne]]
| podgatunek=
| odmiana=
| łacina=''Sedum album'' [[L.]]
| cytat=
| synonim=
| uwagi=
| commons=Sedum album
}}
<div style="float:left;padding-right:5px">[[Grafika:Gatunek leczniczy.svg|left30px]] [[Grafika:Gatunek jadalny.svg|30px]]</div>
'''Rozchodnik biały''' (''Sedum album'' [[Karol Linneusz|L.]]) -– [[ gatunek_gatunek (biologia)|gatunek]] [[byliny]] należący do rodziny [[gruboszowate|gruboszowatych]]. Naturalnym obszarem jego występowania jest północna Afryka, południowa, środkowa i zachodnia Europa oraz zachodnazachodnia Azja. W [[Europa|Europie]] występuje w stanie dzikim i zdziczałym. W Polsce został [[introdukcja|introdukowany]] przez ogrodników w drugiej połowie XIX w. Obecnie występuje niezbyt licznie w [[Sudety|Sudetach]] i [[Karpaty|Karpatach]] oraz na pogórzu, gdzie rozprzestrzenił się jako uciekinier z upraw. Status gatunku we [[flora Polski|florze Polski]]: [[kenofity|kenofit]]. Nie stanowi zagrożenia dla gatunków rodzimej flory.<ref>[http://www.iop.krakow.pl/ias/gatunek.asp?158 Rośliny obce w Polsce]</ref> ▼[[Grafika:Gatunek jadalny.svg|left|30px]]
[[Image:Sedum album a1.jpg|250px|right|thumb]] ▼▲'''Rozchodnik biały''' (''Sedum album'' [[Karol Linneusz|L.]]) - [[gatunek_(biologia)|gatunek]] [[byliny]] należący do rodziny [[gruboszowate|gruboszowatych]]. Naturalnym obszarem jego występowania jest północna Afryka, południowa,środkowa i zachodnia Europa oraz zachodna Azja. W [[Europa|Europie]] występuje w stanie dzikim i zdziczałym. W Polsce został [[introdukcja|introdukowany]] przez ogrodników w drugiej połowie XIX w. Obecnie występuje niezbyt licznie w [[Sudety|Sudetach]] i [[Karpaty|Karpatach]] oraz na pogórzu, gdzie rozprzestrzenił się jako uciekinier z upraw. Status gatunku we [[flora Polski|florze Polski]]: [[kenofity|kenofit]]. Nie stanowi zagrożenia dla gatunków rodzimej flory.<ref>[http://www.iop.krakow.pl/ias/gatunek.asp?158 Rośliny obce w Polsce]</ref>
[[Image:Wit vetkruid R0018113.JPG|150px|left|thumb|Kwiaty]]
===Charakterystyka===
;'''Pokrój''' : [[Roślina wieloletnia]], zimująca w gruncie tworząca luźne [[roślina darniowa|darnie]] wysokości 10-15 cm. Oprócz pędów kwiatowych w darni występują liczne pędy płone.
;'''[[Łodyga]]''' : Płożące pędy tworzą luźną zimozieloną darń. Pędy kwiatostanowe często są zaczerwienione, osiągają wysokość 15 cm.
;'''[[Liść|Liście]]''' : Liście ciemnozielone długości 4-12 mm, okrągłe, mięsiste w przekroju są nagie, tępe, wąsko-lancetowate lub jajowate, naprzemianległe.
;'''[[Kwiat]]y''': Białe, lub jasnoróżowe, drobne, gwiazdkowe na krótkich szypułkach zebrane są w gęste, rozgałęzione [[baldachogrono|baldachogrona]]. Działki kielicha 2-4 razy krótsze od płatków korony i tępo zakończone. Pręciki z purpurowobrunatnymi [[pylnik]]ami na bialychbiałych nitkach. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
;'''[[Owoc]]e''': Wielonasienne, wydłużone i wzniesione [[torebka|torebki]] na szyjkach ok. dwukrotnie krótszych od torebki.
;'''[[Biotop]], wymagania''' : Jest [[sukulenty|sukulentem]]. Rośnie na podłożu suchym, nasłonecznionym o dużej przepuszczalności wody, dlatego ze względu na niedobory wody przystosował się do trudnych warunków, gromadząc zapasy wody w liściach i łodygach. Roślina mało wymagająca, rosnąca na każdej glebie i w każdym miejscu chętnie z zawartością [[wapń|wapnia]] - [[roślina wapieniolubna]]. Lubi miejsca nasłonecznione o dużej przepuszczalności wody. [[Chamefit]]. W stanie dzikim rozmnaża się przez [[kłącze|kłącza]] oraz wysiew nasion.
▲[[ ImageGrafika:Sedum album a1.jpg|250px|right|thumb]]
===Zastosowanie===
*'''[[Rośliny uprawne|Roślina uprawna]]''' : nadaje się do [[ogród skalny|ogrodów skalnych]] i naturalistycznych oraz jako [[Rośliny okrywowe|roślina okrywowa]] do zadarniania mniejszych powierzchni.
*'''[[Rośliny lecznicze|Roślina lecznicza]]''' : sok wyciśnięty z liści wykorzystywany był w medycynie ludowej przy opuchliznach, chorobach wrzodowych, rakowych i krwotokach. Okłady z pogniecionych liści stosowane były do uśmierzania bólu.
*'''[[Sztuka kulinarna]]''' : młode, soczyste liście w kuchni ludowej stosowano jako dodatek do sałatek.
===CiekawostkaCiekawostki===
* Roślina żywicielska dla gąsienic motyli: [[niepylak apollo|niepylaka apollo]] i [[modraszek orion|modraszka orion]].
* Według wierzeń górali poświęcone na zakończenie oktawy [[Boże Ciało|Bożego Ciała]] rozchodniki miały być pomocne w leczeniu różnych chorób.
{{===Przypisy}}===
<references/>
[[Kategoria:Gruboszowate]]
{{commons|Sedum album}}
[[kategoria:Gruboszowate]] [[kategoriaKategoria:Rośliny ozdobne]]
[[de:Weiße Fetthenne]]
| 