Wikipedia

Jakucka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
-kat
Artykuł
Linia 1:
[[Grafika:CoatFlag of Arms of YakutChechen-Ingush ASSR.png|thumb|130px|[[Godło]] Jakuckiej ASRR]][[Grafika:Yakut ASSR flag 1982.PNGsvg|150px|thumb|[[Flaga]] JakuckiejCzeczeńsko-Inguskiej ASRR]]
'''JakuckaCzeczeńsko-Inguska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka''', '''JakuckaCzeczeńsko-Inguska ASRR''' - [[republika autonomiczna ZSRR|republika autonomiczna]] w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Radzieckim]], wchodząca w skład [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej]].
 
Czeczeńsko-Inguska ASRR została utworzona [[5 grudnia]] [[1936]] r.; w wyniku poszerzenia autonomii i zmiany statusu istniejącego od [[1934 ]]r. [[Czeczeńsko-Inguski Okręg Autonomiczny|Czeczeńsko-Inguskiego Okręgu Autonomicznego]]. [[7 marca]] [[1944 ]]r. w ramach [[stalinizm|stalinowskich]] represji wobec [[Czeczeni|Czeczenów]] i [[ingusze|Inguszy]], oskarżanych o to, iż w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] poparli atakujące [[ZSRR|radziecki]] [[Kaukaz]] [[Wehrmacht|wojska niemieckie]], republika została zlikwidowana, jej obszary włączone w skład [[Kraj Stawropolski|Kraju Stawropolskiego]], a Czeczeni i Ingusze - wysiedleni do [[Azja|azjatyckiej]] części Związku Radzieckiego (głównie do [[Kazachstan]]u i [[kirgizja|Kirgizji]]). Kilka dni później, [[22 marca]] dokonano korekty podziału administracyjnego dawnych obszarów Czeczeńsko-Inguskiej ASRR i część włączono do [[Północnoosetyjska ASRR|Północnoosetyjskiej ASRR]], część do [[Dagestańska ASRR|Dagestańskiej ASRR]], część do [[Gruzińska SRR|Gruzińskiej SRR]], a część pozostawiono w obrębie Kraju Stawropolskiego.
Republika ta obejmowała obszar 3 103 200 km², zamieszkiwało ją od 289 tys. ([[1926]] r.) do 1.094 tys. ([[1989 ]]r.) osób.
 
Po śmierci [[Józef Stalin|Stalina]] pozwolono Czeczenom i Inguszom na powród do ojczyzny i [[9 stycznia]] [[1957]] r. reaktywowano Czeczeńsko-Inguską ASRR, jednak w nieznacznie zmniejszoną terytorialnie w stosunku do stanu sprzed [[1944 ]]r. (utrzymano w mocy postanowienia o przekazaniu Północnoosetyjskiej SRR pewnych zamieszkanych niegdyś przez Inguszy obszarów; tereny te do dziś są przedmiotem sporu pomiędzy rosyjskimi republikami: [[Północna Osetia-Alania|Północną Osetią-Alanią]] a [[Inguszetia|Inguszetią]]).
Jakucka ASRR została utworzona [[27 kwietnia]] [[1922]] r.; zlikwidowano ją [[27 września]] [[1990]] r. na fali zmian związanych z rozpadem ZSRR. Jej kontynuacją jest [[autonomia|autonomiczna]] [[rosja|rosyjska]] [[republiki w Federacji Rosyjskiej|republika]] [[Jakucja]].
 
Czeczeńsko-Inguska ASRR przestała istnieć w [[listopad]]zie [[1990 ]]r. na fali zmian związanych z rozpadem ZSRR. Wkrótce potem ogłosiła [[niepodległość]], a następnie rodzieliła się na dwa kraje: [[czeczenia|Czeczenię]] i [[Inguszia|Inguszetię]]. Inguszetia szybko ponownie weszła w skład [[Rosja|Rosji]], natomiast Czeczenia przez kilka lat zachowała faktyczną niezależność (nieuznawaną przez niemal żaden kraj świata), a następnie została zbrojnie przyłączona do Rosji. (Zobacz też: [[II wojna czeczeńska]])
'''Zmiany liczby mieszkańców republiki:'''
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=3 style="margin-left: 1em;"
|-
! [[Rok]] !! Liczba mieszkańców
|-
| [[1926]] || align=right | 289 000
|-
| [[1931]] || align=right | 308 400
|-
| [[1959]] || align=right | 488 000
|-
| [[1988]] || align=right | 963 000
|-
| [[1989]] || align=right | 1 094 065
|}
 
Prawnymi kontynuacjami Czeczeńsko-Inguskiej SRR są [[autonomia|autonomiczne]] [[rosja|rosyjskie]] [[republiki w Federacji Rosyjskiej|republiki]]: [[Czeczenia]] i [[Inguszetia]].
 
[[Image:{{{grafika|Information icon.svg}}}|left|22px]] ''{{#if:{{{2|}}}|Zobacz więcej w osobnych artykułach|Informacje n.t. położenia, gospodarki, historii, ludności itd. JakuckkiejCzeczeńsko-Inguskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej znajdują się w}}: artykułach poświęconym [[JakucjaCzeczenia|artykuleRepublice poświęconymCzeczenii]] i [[Inguszetia|Republice JakucjiInguszetii]], jak obecnie nazywanazywają się tabędące prawnymi następcami Czeczeńsko-Inguskiej ASRR [[rosja|rosyjskarosyjskie]] jednostkajednostki polityczno - administracyjnaadministracyjne.''
 
===Zobacz też:===
*[[JakucjaCzeczenia]]
*[[Inguszetia]]
*[[Czeczeńsko-Inguski Okręg Autonomiczny]]
*[[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] i [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|Rosyjska FSRR]]
 
{{ZSRR stub}}
 
 
{{ASRR}}
 
[[Kategoria:Republiki autonomiczne ZSRR]]
[[Kategoria:Czeczenia]]
[[en:Yakut Autonomous Soviet Socialist Republic]]▼
[[Kategoria:Inguszetia]]
[[fi:Jakuuttien autonominen sosialistinen neuvostotasavalta]]▼
[[ca:República Socialista Soviètica Autònoma de Txetxènia-Ingúixia]]
[[de:Tschetscheno-Inguschetien]]
▲[[en:YakutChechen-Ingush Autonomous Soviet Socialist Republic]]
[[ko:체첸-인구시 소비에트 사회주의 자치 공화국]]
[[nl:Tsjetsjeens-Ingoesjetische ASSR]]
▲[[fi:JakuuttienTšetšeenien ja inguušien autonominen sosialistinen neuvostotasavalta]]
[[ru:Чечено-Ингушская АССР]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Jakucka_Autonomiczna_Socjalistyczna_Republika_Radziecka”