Komisje Kongresu Stanów Zjednoczonych: Różnice pomiędzy wersjami

{{Polityka USA}}

[[Grafika:Uscongress.gif|thumb|223px|Pieczęć [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongresu]]]]

 

==Rodzaje komisji==

 

====Liczba członków====

Ustawa o Reorganizacji Legislatywy z [[1946]] określiła liczbę członków komisji stałych i ich kompetencje. Od tamtej pory obie izby Kongresu zwiększały liczbę członków, a w [[1975]] Izba Reprezentantów w ogóle wykreśliła z regulaminu izby wzmianki o członków komisji (ich liczbie i partyjnych proporcjach). Obecnie liczbę członków komisji i partyjnej proporcji w Izbie Reprezentantów określają liderzy partii większościowej, a w Senacie liderzy większości i mniejszości w drodze negocjacji. Zresztą Senat, który charakteryzuje się swoistą kurtuazją wzajemnych stosunkach, dopuszcza wyjątkowo liberalne prawo w obowiązkach pracach w komisjach. Na przykład dopuszcza się zniesienie limitu pracy w maksymalnie dwóch ważniejszych komisjach: czterech [[Partia Demokratyczna (USA)|demokratów]] [[Max Baucus]], [[Howell Heflin]], [[John Kerry]] i [[Jay Rockefeller|John Rockefeller IV]] mogli pracować w czterech ważniejszych komisjach w 101. Kongresie ([[1989]]-[[1991|91]]), co miało zwiększyć ich szanse w reelekcji w [[1990]].

 

 

===Komisje nadzwyczajne lub specjalne===

Komisje nadzwyczajne (ang. ''select committees'') i komisje specjalne (ang. ''special committees'') to najczęściej tymczasowymi ciałami działającymi zwykle do końca dwuletniej kadencji Kongresu. Niekiedy jednak komisje nadzwyczajne przyjmują cechy komisji stałych: na przykład Izba Reprezentantów ma Stałą Specjalną Komisję do Spraw Ludzi Starych i Stałą Specjalną Komisję do Spraw Wywiadu. Komisje nadzwyczajne nie mają charakteru "władzy ustawodawczej" (prawa do opiniowania czy proponowania aktów prawnych), a jedynie badać, prowadzić dochodzenia i przedstawiać zalecenia. Na przykład obie izby powołały w [[1987]] komisje do zbadania potajemnej sprzedaży broni amerykańskiej [[Iran]]owi w zamian za zakładników amerykańskich, a następnie przekazanie funduszy z tych transakcji partyzantom contrans w [[Nikaragua|Nikaragui]].

 

 

===Komisje wspólne===

W skład komisji wspólnych (ang. ''Joint congressional committees'') wchodzą członkowie obu izb. Komisje wspólne powoływano już w za czasów 1. Kongresu w [[1789]] do badania, prowadzenia dochodzeń, nadzorowania i prac rutynowych. Członkowie są mianowani przez [[Spiker Izby Reprezentantów USA|Spikera]] w przypadku [[Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych|Izby Reprezentantów]] i [[Przewodniczący Senatu Stanów Zjednoczonych|wiceprezydenta USA]] w przypadku [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu]]. Przewodniczenie komisji wspólnych zmienia się rotacyjnie między przedstawicielem Izby i Senatu w każdej nowej kadencji Kongresu lub kolejnej sesji.

 

 

===Hierarchizacja komisji===

 

 

Z biegiem lat, prestiż zasiadania w danej komisji może się zmieniać. Na przykład Komisja Sprawiedliwości w Izbie była niezwykle popularna w czasie próby postawienia w [[Impeachment|stan oskarżenia]] [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydenta]] [[Richard Nixon|Richarda Nizona]]. W kolejnych latach traciła wiele ze swej atrakcyjności, głównie za kontrowersyjną tematykę jaką się zajmuje (m.in. [[aborcja]], modlitwa szkolna, kontrola posiadania [[Broń|broni]] czy [[kara śmierci]]). Z kolei senacka Komisja do Spraw Wywiadu była "niegdyś cichym zaułkiem, którego unikała większość członków, ponieważ przeważnie zajmowała się sprawami tajnymi i nie przynosiła żadnego wpływu w rodzimym stanie", natomiast w [[Lata 80. XX wieku|latach 80. XX wieku]] przyciągnęła dziesiątki zgłoszeń z racji swojego rosnącego wpływ na sprawy zagraniczne<ref>[[The Washington Times]] z 10 stycznia 1985</ref>.

*'''wpływy:''' Komisje Kredytów Budżetowych oraz Środków i Zasobów

*'''prowadzenie dobrej polityki publicznej:''' Komisje Oświaty i Pracy oraz Spraw Zagranicznych.

 

===Jak dokonuje się przydziałów===

 

===Przewodniczący===

Przewodniczący jest najważniejszą osobą w komisji. Zwołuje zebrania, ustala porządek obrad, zatrudnia i zwalnia personel etatowy większości, organizuje przesłuchania, rekomenduje przedstawicieli większości do komisji uzgodnień, przydzielają komisjon fundusze i pomieszczenia, opracowują strategie legislacyjne, przewodniczą obradom i zebraniom redakcyjnym oraz regulują wewnętrzne sprawy i organizację komisji.

 

 

Autorytet przewodniczącego jest oparty na większości w komisjach i innych - formalnych i nieformalnych - czynników, tj. kongresowe doświadczenie, kontrolowanie harmonogramu pracy czy finansowaniu środków komisji. Kiedy jeden z członków Komisji do Spraw Energii i Handlu w Izbie powiedział przewodniczącemu [[John Dingell|John'emu Dingellowi]], że brak mu głosów do przeforsowania projektu, Dingell odparł: "Tak, ale ja mam młotek przewodniczącego"<ref>[[The Washington Post]] z 20 listopada 1983.</ref>. Przewodniczący Dingell przełożył zebranie i większość nie miała okazji do odrzucenia projektu.

Funkcyjny członek mniejszości (odpowiednik lidera mniejszości w izbach Kongresu) także jest (obok przewodniczącego z partii większościowej) wpływową postacią w komisjach. Ma to prawo do m.in. mianowania przedstawicieli mniejszości do komisji uzgodnień, zatrudniać i zwalniać pracowników etatowych dla mniejszości, zasiadać z urzędu we wszystkich podkomisjach, udziału w ustalaniu porządku obrad komisji oraz wprowadzania projektów ustaw na sesje plenarne.

 

 

==Zobacz też==

*[http://www.senate.gov/pagelayout/committees/d_three_sections_with_teasers/committees_home.htm komisje Senatu]

*[http://www.house.gov/house/CommitteeWWW.shtml komisje Izby Reprezentantów]

 

[[Kategoria:Kongres Stanów Zjednoczonych]]