Ali Laridżani (ur. 1958 w An-Nadżafie[1]) – irański polityk konserwatywny, od 2008 do 2020 r. przewodniczący Islamskiego Zgromadzenia Konsultatywnego.

Ali Laridżani podczas obrad Monachijskiej Konferencji Polityki Bezpieczeństwa (2007)

Życiorys edytuj

Jest jednym z pięciu synów ajatollaha Mirzy Haszema Amoliego, bliskiego współpracownika Alego Chameneiego[2]. Urodził się w An-Nadżafie w Iraku, dokąd jego ojciec emigrował przed prześladowaniami ze strony szacha Mohammada Rezy Pahlawiego. W 1961 rodzina Laridżanich wróciła do Iranu. Ali Laridżani ukończył studia w zakresie matematyki i informatyki na Uniwersytecie Technologicznym w Teheranie[1]. Następnie obronił doktorat w dziedzinie filozofii[1].

Nie brał udziału w rewolucji islamskiej w 1979[1]. Zaciągnął się natomiast do Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej, w którym został jednym z najwyższych dowódców[3]. Odszedł ze służby w latach 80. i pełnił następnie różne stanowiska ministerialne[2]. W 1992 został ministrem kultury i islamskiego przewodnictwa, zastępując zbyt liberalnego, w ocenie prezydenta Alego Akbar Haszemiego Rafsandżaniego, Mohammada Chatamiego. W ciągu dwóch lat kierowania ministerstwem wzmocnił cenzurę[1]. Następnie był dyrektorem państwowego koncernu medialnego IRIB[2]. Kierując do 2004[1] państwowymi mediami, prowadził kampanię propagandową przeciwko reformom wdrażanym i proponowanym przez prezydenta Mohammada Chatamiego[4]. Następnie wykładał filozofię na Uniwersytecie Teherańskim[1].

W 2005 bez powodzenia startował w wyborach prezydenckich w Iranie[5].

Był głównym negocjatorem irańskim w rozmowach dotyczących programu nuklearnego Teheranu[2]. Stanowisko to otrzymał po zwycięstwie Mahmuda Ahmadineżada w wyborach prezydenckich w Iranie w 2005, zastępując Hasana Rouhaniego. Zrezygnował w październiku 2007 z powodu różnic poglądów z prezydentem[4]. Równocześnie był sekretarzem Najwyższej Rady Bezpieczeństwa Narodowego[6]. Następnie wszedł do Rady Korzyści[6].

W 2008 z powodzeniem startował w wyborach parlamentarnych[1], następnie mianowano go przewodniczącym Islamskiego Zgromadzenia Konsultatywnego[7]. Chociaż zaliczany jest do konserwatystów, wielokrotnie występował z krytyką Mahmuda Ahmadineżada[8].

Rodzina edytuj

Żonaty z córką ajatollaha Mortezy Motahhariego[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Nepotism & the Larijani Dynasty [online] [dostęp 2016-09-27].
  2. a b c d Axworthy 2014 ↓, s. 327.
  3. Axworthy 2014 ↓, s. 378.
  4. a b Iran's Top Nuclear Negotiator Ali Larijani Resigns [online], 20 października 2007 [dostęp 2016-09-27] (ang.).
  5. Coville 2009 ↓, s. 229.
  6. a b Frederic Wehrey i inni, The Rise of the Pasdaran. Assessing the Domestic Roles of Iran’s Islamic Revolutionary Guards Corps [online], s. 103.
  7. Axworthy 2014 ↓, s. 385.
  8. Orla Ryan, Ahmadinejad rival elected as Iranian speaker, „The Guardian”, 28 maja 2008, ISSN 0261-3077 [dostęp 2016-09-27] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • M. Axworthy: Revolutionary Iran. A History of the Islamic Republic. London: Penguin Books, 2014. ISBN 978-0-14-104623-5.
  • T. Coville: Najnowsza historia Iranu. Republika islamska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2009. ISBN 978-83-61203-40-7.