August Landmesser
August Landmesser (ur. 24 maja 1910 w Niemczech, zm. prawdopodobnie 17 października 1944 pod Ston[1][2][3][4]) – robotnik w stoczni Blohm und Voss w Hamburgu w Niemczech[4]. Znany jest ze zdjęcia, na którym widnieje jako jedyna osoba niewykonująca hitlerowskiego pozdrowienia w czasie wodowania okrętu szkolnego Horst Wessel w 1936 roku[4].
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 maja 1910 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
prawdopodobnie 17 października 1944 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
robotnik w stoczni |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość |
Niemiec |
| Partia |
NSDAP (1930-1935) |
| Małżeństwo |
Irma Eckler |
| Dzieci |
Ingrid Eckler, Irene Eckler |
Życiorys edytuj
Landmesser wstąpił do NSDAP w 1930 roku, aby znaleźć miejsce pracy[4]. Kiedy zaręczył się z Żydówką Irmą Eckler w 1935 roku, został wydalony z partii[4]. 29 października 1935 roku urodziła im się pierwsza córka – Ingrid. W 1937 roku próbowali uciec do Danii, ale Landmesser został aresztowany i wyszło na jaw, że Irma Eckler była w ciąży i oczekiwała kolejnej córki. Landmesser został oskarżony i skazany za „zhańbienie rasy” na podstawie tzw. Ustaw norymberskich z 15 września 1935 roku[2]. Irma Eckler została zatrzymana przez Gestapo w 1938 roku i umieszczona początkowo w więzieniu Fuhlsbüttel, następnie w obozach koncentracyjnych w Lichtenburgu i Ravensbrück, a w 1942 r. trafiła do Centrum Eutanazji w Bernburgu, gdzie została zabita. Dzieci, Ingrid i Irene, zostały rozdzielone; podczas gdy Ingrid pozwolono zamieszkać z babcią, Irene z początku została umieszczona w sierocińcu, a później w domu rodziny zastępczej. August Landmesser został zwolniony z więzienia 19 stycznia 1941[3]. Pracował jako brygadzista dla firmy transportowej Püst[potrzebny przypis]. W lutym 1944 roku został wcielony do jednostki karnej, 999 Dywizji Piechoty. Podczas walk o miasto Ston (Niepodległe Państwo Chorwackie, obecnie w Chorwacji) został uznany za zaginionego w akcji 17 października 1944 i prawdopodobnie zginął[2][3].
W 1996 roku jedna z córek, Irene Eckler, opublikowała książkę Die Vormundschaftsakte 1935–1958: Verfolgung einer Familie wegen »Rassenschande« (tłum. Ustawa opiekuńcza 1935–1958: Prześladowanie rodziny za „zhańbienie rasy”; ISBN 978-3-9804993-0-9). Książka ta, opowiadając o historii jej rodziny, zawiera wiele oryginalnych dokumentów z wymienionych w tytule lat, włączając w to listy od jej matki i dokumenty urzędowe.
Przypisy edytuj
- ↑ a b The Man who defied Hitler died in Yugoslavia [online], SarajevoTimes, 16 stycznia 2017 [dostęp 2022-10-19] (ang.).
- ↑ a b c Zdjęcie nr 11 w galerii - Zwykłe fotografie, ale z zaskakującymi szczegółami. "Detale, które zmieniają wszystko" [online], wiadomosci.gazeta.pl, 15 lutego 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-02-15].
- ↑ a b c Tylko on jeden nie hajlował. Za ten gest zapłacił straszliwą cenę [online], Onet.pl, 18 października 2022 [dostęp 2022-10-19].
- ↑ a b c d e Landmesser, August (1910–1944), [w:] Paul R. Bartrop, Resisting the Holocaust: Upstanders, Partisans, and Survivors: Upstanders, Partisans, and Survivors, ABC-CLIO, 2016, s. 150–153, ISBN 978-1-61069-879-5.