Julian Rydzkowski
Julian Rydzkowski (ur. 13 lutego 1891 w Bydgoszczy, zm. 10 lipca 1978 w Chojnicach[1]) – chojnicki kupiec, działacz społeczno-kulturalny, regionalista.
| Data i miejsce urodzenia |
13 lutego 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 lipca 1978 |
| Zawód, zajęcie |
działacz społeczno-kulturalny, regionalista |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Syn restauratora Augustyna Rydzkowskiego i Moniki z d. Ściesieńskiej, ukończył szkołę powszechną, następnie w latach 1906–1909 uczęszczał do szkoły handlowej w rodzinnej Bydgoszczy[2]. Odbywał praktyki kupieckie w różnych miastach niemieckich[3]. Jeszcze przed I wojną światową osiadł w Chojnicach, gdzie pracował jako ekspedient i dekorator[1][2]. Po wybuchu wojny zmobilizowany, służył jako pielęgniarz na froncie wschodnim i zachodnim[2][3]. Został odznaczony Krzyżem Żelaznym[1][2].
W 1919 roku wrócił do Chojnic, gdzie podjął pracę w firmie W.J. Schreibera. Działał w Organizacji Wojskowej Pomorza, współtworzył Towarzystwo Śpiewu „Lutnia” i Towarzystwo Handlowe, kierował także amatorskim zespołem teatralnym. W 1920 roku współorganizował uroczystości z okazji przyłączenia Chojnic do Polski[1][2][3]. W tym samym roku utworzył w Chojnicach oddział Towarzystwa Oświaty „Pomorze”[2]. Odznaczony Odznaką Frontu Pomorskiego[2]. Pracował w Biurze Rent Wojskowych (1920), jako przedstawiciel fabryki sieci rybackich (1922), producent ramek i luster ręcznych (1923), a później jako dekorator i specjalista od reklamy w branży bławatnej (1924)[2].
W 1930 roku wybrany członkiem chojnickiej Rady Miejskiej. Współzałożyciel miejscowego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, wydawał jednodniówkę „Turysta w Chojnicach”[2][3]. Dzięki jego staraniom w 1932 roku powołane zostało Muzeum Regionalne, któremu podarował swoje zbiory etnograficzne zebrane na południowych Kaszubach. Eksponaty te zostały zniszczone we wrześniu 1939 roku[1][2][3]. W 1934 roku założył Towarzystwo Miłośników Miasta Chojnice i Okolicy. W latach 1935–1939 był współredaktorem pisma „Zabory”, a w 1936 roku przez krótki czas wydawał własną „Gazetę Chojnicką”. Współpracował też z „Dziennikiem Pomorskim” i „Konitzer Tageblatt”[2]. W 1937 roku zainicjował obchody Dni Chojnic[2][3].
W 1938 roku osiadł w Pionkach, gdzie prowadził dom konfekcyjny i powołał do życia Stowarzyszenie Kupców Chrześcijańskich. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku pozbawiony przez władze niemieckie majątku pracował jako ekspedient, a później urzędnik gminny[2][3]. W 1945 roku powrócił do Chojnic, gdzie został kierownikiem referatu kultury w tamtejszym starostwie[3]. Później był kierownikiem Domu Wypoczynkowego PTTK i inspektorem regionalnym w Chojnickim Domu Kultury[1][3]. W latach 1955–1975 zasiadał w Miejskiej Radzie Narodowej[1][2][3]. Współtworzył chojnicki oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, był członkiem Chojnickiego Towarzystwa Kultury i Stowarzyszenia „Pax”[1][2][3]. W 1960 roku doprowadził do reaktywacji chojnickiego Muzeum Regionalnego, którego był pierwszym dyrektorem i kustoszem (do 1972 r.)[1][3].
Autor przewodnika Chojnice i okolice (1969)[1] oraz napisanego wspólnie z Janem Rymaszewskim Kajakiem po wodach województwa bydgoskiego (1953)[2]. Publikował w Gazecie Pomorskiej, zainicjował wydawanie Zeszytów Chojnickich (1964) i czasopisma muzealnego Baszta (1974)[3]. Został odznaczony Medalem Stolema[4] i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pochowano go w Alei Zasłużonych na chojnickim cmentarzu komunalnym[1][2][3].
Imieniem Rydzkowskiego nazwano Muzeum Regionalne w Chojnicach, chojnicką Szkołę Podstawową nr 1 i jedną z ulic miasta. W 100-lecie jego urodzin na domu przy placu Jagiellońskim 8, w którym mieszkał, odsłonięto tablicę pamiątkową[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIII. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1991–1992, s. 450–451.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. T. 4 R–Ż. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe, 1997, s. 124–125.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Dzieje ziemi i powiatu chojnickiego. T. III: Ludzie ziemi chojnickiej. Chojnice: Przedsiębiorstwo Marketingowe Logo, 2010, s. 152–153.
- ↑ Medal Stolema [online], Klub Studencki "Pomorania", 16 marca 2017 [dostęp 2021-01-15] (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Julian Rydzkowski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-21].