Stanisław Diabeł Stadnicki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Biografia: drobne redakcyjne
Linia 24:
Ożeniony z Anną Ziemięcką (z Ziemięcic k. Gliwic), miał z nią trzech synów: [[Władysław Stadnicki|Władysława]] (zabitego w [[Krzemienica (powiat łańcucki)|Krzemienicy]] w 1610 r.), [[Zygmunt Stadnicki|Zygmunta]] i [[Stanisław II Stadnicki|Stanisława]], oraz jedną córkę - Felicjanę. Rodzina Stadnickich była wyznania ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego) i utrzymywała w Łańcucie zbór.
 
Został zapamiętany jako awanturnik i sławny warchoł, nazwany "Diabłem Łańcuckim". Początkowo bardzo zasłużył się dla korony, jako [[rotmistrz]] biorąc udział w wyprawie [[Stefan Batory|Stefana Batorego]] na [[Gdańsk]] i [[Moskwa|Moskwę]]. Urażony, że jego wyczyny nie zostały docenione, wyjechał na Węgry, gdzie w wojsku cesarza [[Rudolf II Habsburg|Rudolfa II]] walczył przeciw [[Turcy|Turkom]]. Później popierał arcyksięcia [[Maksymilian III Habsburg|Maksymiliana]] w staraniach o koronę polską i przez jakiś czas przebywał na [[Śląsk|Śląsku]]. Brał udział po stronie austriackiej w oblężeniu Olsztyna[[Zamek pow stronieOlsztynie (województwo śląskie)|zamku Olsztyn koło AustriackiejCzęstochowy]], gdzie przeszedł do historii jako antybohater<ref name=autonazwa1>{{cytuj stronę| url = http://www.zamki.gower.pl/pages/zamki/olsztyn_jura/olsztyn_legendy.htm| tytuł = ''OLSZTYN k/Częstochowy, LEGENDY''| data dostępu = 4 października 2010|opublikowany = zamki.gower.pl|język = pl}}</ref>. Był przeciwnikiem [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]]. W latach [[1606]]-[[1607]] był jednym z przywódców [[rokosz Zebrzydowskiego|rokoszu Zebrzydowskiego]]. Wziął udział jako jeden z dowódców w [[Bitwa pod Guzowem|bitwie pod Guzowem]], która miała miejsce 5 lipca 1607 roku podczas rokoszu Zebrzydowskiego. Później jednak niespodziewanie zmienił zdanie i uszedł ze swoim wojskiem.
 
W roku [[1586]] przejął za długi od [[Anna Sienińska|Anny Sienińskiej]] miasto [[Łańcut]].
Toczył prywatną wojnę ze starostą [[Leżajsk]]a [[Łukasz Opaliński starszy|Łukaszem Opalińskim]]. Opaliński zdobył jego rezydencję w Łańcucie wraz z samym miastem w roku [[1608]]. Władca ŁańcutaStadnicki jednak w odwecie zdobył rezydencję Opalińskiego wraz z miastem Leżajsk. Ostatecznie pod Tarnawcem, gdzie zgromadzono 6000 ludzi 4 sierpnia 1610 roku przegrał wojnę z Opalińskim. Zginął w odwrocie po bitwie pod [[Tarnawiec|Tarnawcem]], a wraz nim około pół tysiąca jego żołnierzy. Ukrył się w lesie, ale gdy nieostrożnie wychylił się zza kłód drewna został dostrzeżony przez [[Kozak]]ów. "Diabła" dobił Tatar Persa. Po śmierci na ciele Stadnickiego naliczono 10 ran od ciosów i pchnięć. Opaliński żałował, że "Diabła" nie wzięto żywcem, wynagrodził jednak Persę, który na najbliższym sejmie otrzymał nobilitację i nazwisko Macedoński. Legenda głosi, że odrąbaną głowę "Diabła" przywiózł do [[Lublin]]a jeden z zalotników pięknej panny [[Regina Żegocianka|Reginy Żegocianki]], by serce jej zdobyć i obnosił ją zatkniętą na drzewcu po Lublinie.
 
== Stadnicki w sztuce ==