Język liwski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zmiana liczby mówiących
śmierć języka
Linia 15:
'''Język liwski''' (inna nazwa: '''język liwoński''') '''līvõ kēļ''', także '''rāndakēļ''' ("język z wybrzeża") – [[język (mowa)|język]] [[języki ugrofińskie|ugrofiński]], podrupy [[języki fińskie|fińskiej]] z [[języki uralskie|rodziny uralskiej]], blisko spokrewniony z [[język estoński|estońskim]].
 
Liwski jest [[język wymarły|językiem wymarłym]]. Ostatnia osoba, dla której był językiem ojczystym - Grizelda Kristiņa - zmarła 2 czerwca 2013 w [[Kanada|Kanadzie]] w wieku 103 lat<ref>[http://www.thetimes.co.uk/tto/news/world/europe/article3782596.ece Death of a language: last ever speaker of Livonian passes away aged 103]</ref>. Obecnie liwski używany jest jeszcze przez kilkadziesiąt osób należących do narodu [[Liwowie|Liwów]], zamieszkujących kilka wsi w północno-zachodnim skrawku [[Łotwa|Łotwy]], jednak jest on dla nich językiem wyuczonym.
Obecnie używany przez kilkadziesiąt osób należących do narodu [[Liwowie|Liwów]], zamieszkujących kilka wsi w północno-zachodnim skrawku [[Łotwa|Łotwy]]. Język ten jedynie dla kilku osób (spośród ok. 250 uznających się za [[Liwowie|Liwów]]) jest językiem ojczystym,; dla kolejnych kilkudziesięciu (40-50) jest to język wyuczony. Język liwski w XII wieku używany był na ok. 70% terytorium obecnej [[Łotwa|Łotwy]], a do końca średniowiecza obszar ten zmalał do 10% (w części północnej tego kraju) i stale zmniejszał swój zasięg na skutek wypierania go przez [[język łotewski]]. Liwski znalazł się na granicy wymarcia już w poł. [[XIX wiek|XIX]] w., jednak starania o jego zachowanie podjęte przez badaczy (głównie fińskich) pozwoliły mu przetrwać do wieku [[XX wiek|XX]]. Pewne odrodzenie języka liwskiego nastąpiło w okresie międzywojennym, gdy rząd niepodległej [[Łotwa|Łotwy]] czynił starania o zachowanie kultury i języka [[Liwowie|Liwów]]. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] język liwski nie cieszył się żadnymi względami władz i, z racji posiadania niewielu użytkowników, coraz bardziej zmniejszał swój zasięg. Po odzyskaniu niepodległości przez [[Łotwa|Łotwę]], władze tego kraju podjęły starania o odrodzenie tego języka. Nauczany jest on w szkołach, a także wykładany na uniwersytecie w [[Ryga|Rydze]]. Prawdopodobnie jednak starania o zachowanie tego języka są spóźnione, ponieważ nawet jedyne czasopismo [[Liwowie|Liwów]] wydawane jest w [[język łotewski|języku łotewskim]]. Do zapisu języka liwskiego stosowany jest zmodyfikowany [[alfabet łaciński]].
 
Obecnie używany przez kilkadziesiąt osób należących do narodu [[Liwowie|Liwów]], zamieszkujących kilka wsi w północno-zachodnim skrawku [[Łotwa|Łotwy]]. Język ten jedynie dla kilku osób (spośród ok. 250 uznających się za [[Liwowie|Liwów]]) jest językiem ojczystym,; dla kolejnych kilkudziesięciu (40-50) jest to język wyuczony. Język liwski w XII wieku używany był na ok. 70% terytorium obecnej [[Łotwa|Łotwy]], a do końca średniowiecza obszar ten zmalał do 10% (w części północnej tego kraju) i stale zmniejszał swój zasięg na skutek wypierania go przez [[język łotewski]]. Liwski znalazł się na granicy wymarcia już w poł. [[XIX wiek|XIX]] w., jednak starania o jego zachowanie podjęte przez badaczy (głównie fińskich) pozwoliły mu przetrwać do wieku [[XX wiek|XX]]. Pewne odrodzenie języka liwskiego nastąpiło w okresie międzywojennym, gdy rząd niepodległej [[Łotwa|Łotwy]] czynił starania o zachowanie kultury i języka [[Liwowie|Liwów]]. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] język liwski nie cieszył się żadnymi względami władz i, z racji posiadania niewielu użytkowników, coraz bardziej zmniejszał swój zasięg. Po odzyskaniu niepodległości przez [[Łotwa|Łotwę]], władze tego kraju podjęły starania o odrodzenie tego języka. Nauczany jest on w szkołach, a także wykładany na uniwersytecie w [[Ryga|Rydze]]. Prawdopodobnie jednak starania o zachowanie tego języka są spóźnione, ponieważ nawet jedyne czasopismo [[Liwowie|Liwów]] wydawane jest w [[język łotewski|języku łotewskim]]. Do zapisu języka liwskiego stosowany jest zmodyfikowany [[alfabet łaciński]].
 
== Alfabet ==
Linia 105 ⟶ 107:
{{DEFAULTSORT:Liwski}}
[[Kategoria:Języki ugrofińskie]]
[[Kategoria:Języki zagrożone w Europiewymarłe]]
[[Kategoria:Liwowie]]